Murat Ağırel
Murat Ağırel murat.agirel@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Yardım paraları bakın nereye harcandı

10 Ekim 2023 Salı

Tarikata mensup olduğunu iddia eden kişilerin insani değerleri kullanarak nasıl para toplayıp bunları nasıl kullandığını anlatacağım.

“Kardeş Eli” ve “Şefkateli” isimli iki dernek.

Bu iki dernek “İçişleri Bakanlığı Dernekler Denetçisi” tarafından denetlendi, rapor yetkili makamlara sunulunca skandal ortaya çıktı.

Tam adı: Kardeş Eli İnsani Yardım Derneği. Başkanı Ahmet Muhammedoğlu, yönetim kurulu üyeleri Ömer Kale, Hasan Eroğlu, Burak Kaplan, Bilal Kaplan. Dernek 28 Haziran 2018 ve 4 Ekim 2021 tarihleri arasında 76 milyon 376 bin TL toplamış. Bunun 22 milyon 761 bin TL’si yardım için harcanmış. Kalan 52 milyon 614 bin TL ve bankadaki mevcut 11 milyon TL para düşüldüğünde toplamda 42.5 milyon TL ne oldu diye araştırılmış. Paraların izinsiz toplandığı görülüyor. 42.5 milyon TL’nin ilan ve reklam, gayrimenkul alımı, kişisel kullanılan araçlar, personel gibi masraflarda harcandığı tespit edilmiş. Dönemin kuruyla bu para 7 milyon dolara denk geliyor. Yardım paralarıyla İstanbul Beykoz Anadolu Hisarı Kavacık mevkisinde yedi katlı bir işyeri binası ve arsası, yine aynı yerde iki katlı bina, Anadoluhisarı Göksu Göztepe yolu mevkisinde iki buçuk katlı bina, bir adet araç alınmış. Dernek; parayı su kuyusu açıyoruz, Kuranıkerim dağıtacağız, et dağıtacağız gibi bahanelerle toplamış.

Denetim sonucunda usulsüzlükler nedeniyle derneğin taşınmaz, taşınır ve demirbaş malların tamamına el koyuluyor. Banka hesapları da bloke ediliyor. Muhammedoğlu’na, sayman Burak Kaplan’a, Bilal Kaplan’a, Ömer Kale’ye idari para cezası kesiliyor. Görüştüğüm dernek yetkilileri davanın halen sürdüğünü söyledi. Bütün bunlar olurken dernek yetkilileri 15 Şubat 2023 tarihinde Kardeş Eli Derneği ile aynı ada sahip Kardeş Eli Vakfı’nı kuruyor. Vakfedenler Ahmet Muhammedoğlu, Ömer Kale, Enes Buğrahan Topgül, Bilal Kaplan ve Rıdvan Yıldız.

Peki hemen hemen aynı yapıdaki dernekleri “Su kuyusu açıyoruz”, “Adınızı veriyoruz” diye reklam yaptığı kampanyalar sonucunda ne oluyor?

Ben bir tanesini buldum.

‘SEVAP İŞLEDİM’ SANIYOR

Mesela “İdea Uluslararası Yardım Derneği” tarafından 1182 no ile ÇAD’da 2020 yılında Ceylan ve Arı aileleri adına su kuyusu açılıyor. Su kuyusunun videosu var. Sonra aynı su kuyusu Kardeş Eli Derneği tarafından Yıldıray Nurten Kaya ve Çocukları adına tabelalar değiştirilerek sanki yeni açılıyormuş gibi ilgilisine gönderiliyor.Yani su kuyusu yapılsın diye bağış yapan kişi yeni bir su kuyusu açıldı, sevap işledim diye düşünürken aslında daha önce açılmış su kuyusunun üzerine yeni tabela asılarak sergileniyor. Kardeş Eli Derneği Başkanı Ahmet Muhammedoğlu ile de görüştüm. Dediklerini aynen aktarıyorum: “Bizim tüm para işleri yasal ve banka üzerinden yapılıyor. Şefkateli Derneği ile bağımız yok. Denetlendiğimiz doğru. Yardım toplama iznimiz vardı ancak 2-3 ay geç kalmıştık. Denetlemede belirtilen bu. Biz 2018’de dernek olarak faal olduk. Kira çok olunca dernek hesabında biriken para ile taşınmazlar aldık. Yardım paralarından arta kalan paralar ile aldık. O dönemde mesela bir daireyi 630 bin TL’ye aldık. Tadilat yaptırdık. Yedi katlı denilen binayı da 5 milyon TL’ye aldık. Kurumu güçlendirmek ve kira masrafları ile uğraşmamak için bina satın aldık. Tamamı insanlık yararına yapıldı. 100-150 bin bağışçımız var. Üye sayımız 15-20 kişi.”

Aynı su kuyusunu farklı kişilerden bağış alarak açtıklarına dair görüntüleri de sordum. Muhammedoğlu şöyle yanıt verdi: “Bu bize kurulan bir sabotaj. Polise şikâyet ettik zabıt tutturduk. Muhammed Hasan diye biri. Kıskançlıklarından dolayı.” Dava sürecinde de paralara ve taşınmazlara el konulduğunu, itirazları reddedilince Anayasa Mahkemesi’ne gittiklerini anlattı. Derneğin faaliyetleri de durduruldu.

YURTDIŞINA TRANSFER

Diğer Dernek ise Ahmet Muhammedoğlu’nun “Bağımız yok” dediği Şefkat Eli İnsani Yardım Derneği...

Bağı var mı yok mu bilmiyorum. Benim anlatacağım başka bir şey. Dernek Başkanı Recep Karakaya. Yardımcısı İbrahim Salih Karakaya, yönetim kurulu üyeleri Muhammet Furkan Karakaya ve Ömer Faruk Koyuncu, Abdurrahman Fatih Uslu ise sayman. Denetçiler Şefkat Eli Derneği’nin izinsiz para topladığını tespit etmiş. Derneğin sosyal medya hesaplarında su kuyusu, kurban, Kuranıkerim, gıda paketi, giyim paketi, süt keçisi dağıtımı, cami yapımı, briket ev yapımı vb. birçok konuda yardım toplama faaliyeti yaptığı tespit edilmiş. Peki ne kadar para toplanmış? 14 milyon 707 bin TL, 52 bin 401 Avro, 50 bin dolar. Denetimler sonucunda bu paraya el koyulup mülkiyetinin kamuya geçmesi kararı verilmiş. Dernek başkanı Recep Karakaya’ya idari para cezası kesilmiş. Toplanan yardımlar yurtdışına Kuveyt Türk aracılığı ile transfer edilmiş bir kısmı da nakit olarak götürülmüş. Peki, yurtdışında nereye gönderilmiş paralar?

Çad’da Assocıation de Bienfisance Pour Le Developpement Culturel Et Social adlI bir derneğe. Bangladeş’te Shamaj Gram and Shahar Unnayan Sangstha adlı bir kuruluşa gönderilmiş. Ne kadar teslim edilmiş gözüküyor: 2021 yılında 271 bin 628 Avro, 15 bin 861 dolar. 2022 yılı 558 bin dolar. 265 bin 100 dolarlık kısmı Çad’daki derneğe nakit olarak götürülmüş.

Tüm yardım toplayan kurumlar böyledir diyemem ama insanları kandırarak zengin olan, yalı alan, araba alan kaç dernek yönetimi var? Yardım adı altında toplanan paralar aslında nerelere harcanıyor? Çürümüşlükten, memlekette elini nereye atsan başka bir skandal ortaya çıkıyor.

ŞEFKAT ELİ İNSANI YARDIM DERNEĞİ'NDEN AÇIKLAMA

Ağırel'in yazısının ardından Şefkat Eli İnsani Yardım Derneği'nden açıklama geldi.

Dernekten yapılan açıklama şu şekilde:

"SN. MURAT AĞIREL TARAFINDAN SORULAN SORULARA İLİŞKİN CEVAPLAR

Murat Bey öncelikle tarafımıza cevap hakkı tanıdığınız için teşekkür ederiz. Ülkemizde özellikle yardım toplama ve insani yardım faaliyetlerini kötüye kullanan tüzel kişilikler mevcut olabilir, ancak müvekkil dernek tamamen hukuka uygun ve şeffaf bir biçimde faaaliyetlerini yürütmektedir. Zira müvekkil derneğin tüm mali hesapları hem ilgili İl Dernekler Müdürlüğü hem de İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı tarafından denetlenmektedir. Hatta şeffaflığın sağlanması amacıyla müvekkil dernek dönemsel olarak Bağımsız Denetçi kuruluşlara denetimler yaptırmaktadır. Belirtmeliyim ki İçişleri Bakanlığı’nın bahsettiğiniz raporu bize tebliğ edilmemiştir. Biz sadece idare tarafından hesaplarımıza uygulanan bloke işleminden haberdarız.

Bu kapsamda sorularınızın cevapları şu şekildedir:

- İzinsiz toplanan para miktarı ne kadardır? Toplanan yardımlar ile ne yapılmıştır?

Bu sorunun daha net cevaplandırılabilmesi için size teknik açıdan bazı bilgileri vermem gerekiyor. 2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu uyarınca yardım toplama faaliyeti izne tabi ancak kişi veya kurumlar tarafından yapılan bağışlar izne tabi değil. Bu açıdan olayın daha iyi anlaşılması açısından bu iki kavramın birbirinden ayrılması gerekiyor. Kısaca açıklamam gerekirse; bağış bir kişinin özgür iradesi ile bir gerçek ya da tüzel kişiye belirli bir amaçla verdiği nakit veya ayni değerler olarak tanımlanabilir. Yardım toplama faaliyetinde ise bağıştan farklı olarak bir gerçek veya tüzel kişinin belirli bir amaçla kişilerden para toplaması söz konusu. Bahsi geçen tarihlerde müvekkil dernek yardım toplama faaliyetinde bulunmamış olup, sadece kendisine yapılan bağışlar mevcuttur.

Gelen bağışlarında tamamı bağışçıların belirlediği insani yardım faaliyetine harcanmış ve buna ilişkin tevsik edici tüm bilgi, belge, dokumanlar hem idari kuruluşlara hem de bağışçılarımıza sunulmuştur. Özellikle belirtmeliyim ki bağışlanan meblağların tamamının bağış yapan kimselerin iradesine uygun şekilde ihtiyaç sahiplerine ulaştırıldığına dair kamera görüntülerimiz dahi bulunmaktadır. Hatta bu görüntüler İl Dernekler Müdürlüğü denetimlerinde de ibraz edilmiş ve denetimlerde herhangi hukuki bir problemle karşılaşılmamıştır. Bu kapsamda müvekkilin izinsiz şekilde bir yardım toplama faaliyeti söz konusu olmayıp zaten halihazırda devam eden bloke işlemine karşı açtığımız davada bu yanlışlığın düzeltilmesi amaçlanmıştır. Kaldı ki halihazırda müvekkil derneğin yardım toplama izni de bulunmaktadır.

- Çad’da bulunan Assocıation de Bienfisance Pour Le Developpement Culturel Et Social adli dernek hakkında bilgi verebilir misiniz? 

İnsani yardım faaliyetleri özellikle savaş ve iç karışıklıkların mevcut olduğu bölgelerde yapılmaktadır. Bu nedenle insani yardım faaliyeti ifa edilerken, yardım yapılan bölgenin otoriteleri düzenin sağlanması ve insani yardımların güvenli biçimde muhtaçlara ulaştırılması amacıyla lokal yardım kuruluşları ile birlikte çalışma yapılmasını zorunlu tutmaktadır. Bahsettiğiniz dernek Çad’ın resmi otoritesi tarafından insani yardımların dağıtımı amacıyla tanınan resmi bir kuruluştur. Zira Çad’da insani yardım faaliyetlerinin gerçekleştirilebilmesi için bu tür resmi insani yardım kuruluşlarıyla çalışmak mecburi olup, aksi takdirde o bölgede herhangi bir insani yardım faaliyeti gerçekleştiremezsiniz.

Örneğin Çad’da kurban kesimi ve dağıtımı için kurban bedelleri bu kuruluşa gönderilir, söz konusu kuruluşta Türkiye’deki insani yardım derneği ile ortaklaşa bir şekilde bu yardımların dağıtımını yapar.Bu hususu hem Türk hem de Çad makamlarından teyit edebilirsiniz.

- Bu derneğe banka transferi yolu ile ve Gümrük beyanı ile fiziki ne kadar para gönderilmiştir?

Bir önceki sorunuzda sebebini açıkladığım üzere bu derneğe gönderilen meblağ Çad’da yapılan yardım faaliyetlerimizin tutarı ile eşdeğerdir. Buna ilişkin tüm harcama belgeleri, tutanaklar, para transfer kayıtları mevcut olup zaten buna ilişkin maliye ve idare tarafından denetimler yapılmış ve bu denetimler ile herhangi bir problem olmadığı tevsik edilmiştir. Zaten gönderilen bedellerin tamamı mali defterlerimizde kayıt altında olup hem Maliye Bakanlığı hem de MASAK tarafından denetlenmekte ve hiçbir hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

- Denetçi raporunda beyan edilen ve izinsiz toplanıldığı belirtilen 14 milyon 707 bin TL, 52 bin 401 EUR, 50 bin dolar paranın akıbeti ne durumdadır?

Müvekkil derneğin bahsettiğiniz miktarda bir “yardım toplama” faaliyeti bulunmamaktadır. Ancak banka hesaplarına, bu iddiayla kanunsuz ve hukuksuz bir şekilde bloke işlemi uygulanmıştır. Başka bir ifadeyle bahsettiğiniz tutar, banka hesaplarında bloke edilmiş durumdadır. Bu tutar izinsiz yardım toplama sonucunda edinilen bir meblağ değildir. Zira bizde bu nedenle hukuka ayrı işlemin iptali talebiyle davamızı ikame ettik. 

- Yapılan işlemler ile ilgili dava hangi aşamadadır?

Bloke işleminin hukuka aykırılığı nedeniyle açtığımız iptal davası idare mahkemesinde halihazırda devam etmektedir.

- Derneğin İsmail Ağa tarikatı veya başka bir tarikat, grup ile bağı bulunmakta mıdır?

Müvekkil derneğin hiçbir tarikat, grup, siyasi parti vb. bir grup ile bağlantısı bulunmamaktadır.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları