Sevgili okurlarım, 24 Kasım Öğretmenler Günü’nüz kutlu olsun.

Öğretmenliğimi, zaman zaman, Cumhuriyet Gazetesi’ndeki sütunumda sürdürmeye çalışıyorum:

Vahdettin’in ihanetine ilişkin dün başladığım tarihsel olayların dizinine bugün devam ediyorum.

***

30 Mart 1919.

Sadrazam Damat Ferit, Padişahla birlikte hazırladığı İngiliz mandası isteyen öneriyi resmen İngilizlere sundu.

Webb, Londra’ya gönderdiği şifreli belgede, Vahdettin adına Sadrazamın yaptığı bu ziyarette, “İngilizlerin istedikleri yerleri işgal etmesi, 15 yıl Osmanlıları koruması, Ermenistan’ın bağımsız olacağı, İngilizlerin maliyeyi kontrol etmesi, gibi maddelerin yer aldığını; Osmanlı Devleti’nin İngiltere’ye tamamen boyun eğdiğini (Webb’in kullandığı deyim: Total submission)” belirtiyordu.

15 Mayıs 1919

İzmir işgal edildi.

16 Mayıs 1919

Mustafa Kemal, Samsun’a gitmek üzere İstanbul’dan ayrıldı.

16 Mart 1920

İstanbul işgal edildi.

10 Nisan 1920

Şeyhülislam Dürrizade’nin Mustafa Kemal ve arkadaşlarının öldürülmelerini isteyen fetvası yayımlandı.

23 Nisan 1920

Büyük Millet Meclisi Ankara’da açıldı.

13 Mayıs 1920

Vahdettin, Anzavur isyanına katılanları ödüllendirdi.

24 Mayıs 1920

Vahdettin, İstanbul Divanı Harbi’nin Mustafa Kemal, Ali Fuat Cebesoy, Halide Edip ve arkadaşları hakkında verdiği idam kararını onayladı.

27 Mayıs 1920

Vahdettin, Fevzi Çakmak için verilen idam kararını onayladı.

15 Haziran 1920

Vahdettin, İsmet İnönü, Fehmi Gerçeker, Refet Bele, Ankara Müftüsü Rifat Börekçi, Dışişleri Bakanı Bekir Sami, Celalettin Arif, Yusuf Kemal Tengirşenk, Hamdullah Suphi Tanrıöver, Fahrettin Altay hakkında verilen idam kararlarını onayladı.

14 Temmuz 1920

Vahdettin, Kuvayı Milliye’ye katılan subayların ölüme mahkûm edilmesini onayladı.

28 Temmuz 1920

Sadrazam Damat Ferit, İngiliz Yüksek Komiseri Roberck’e “Kürtleri Mustafa Kemal’e karşı kullanalım” önerisini yaptı.

10 Ağustos 1920

Sevr Antlaşması imzalandı, Vahdettin bu antlaşmanın hükümet tarafından imzalanmasını onayladı.

7 Mart 1922 tarihli belge.

Londra temaslarına hazırlanan heyetin belgelerinin İngilizlere iletilmesi.

***

Pazar günü, üçüncü yazıma, tarihteki bu korkunç casusluk olayına dayalı olan ihanetin öyküsü ile devam edeceğim.