Emre Kongar
Emre Kongar ekongar@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Anayasanın ilk dört maddesi değiştirilemez!

20 Haziran 2023 Salı

Son günlerde Anayasa’nın ilk dört maddesinin tartışmaya açılmasına ilişkin öneriler duyulmaya başlandı:

Net ve açık olarak belirtmeliyim ki ettikleri yeminlere göre, hiçbir “Namuslu ve şerefli bir Cumhurbaşkanı veya bir Milletvekili” bu dört maddenin değiştirilmesini öneremez veya önerilmesine destek veremez!

***

Anayasa’nın ilk üç maddesi Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin niteliklerini, resmi dilini, bayrağını, milli marşını ve başkentini belirliyor.

Dördüncü madde ise bu ilk üç maddedeki hükümlerin değiştirilemeyeceğini hükme bağlıyor.

Bu maddeler şöyle:

I. Devletin şekli

MADDE 1- Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.

II. Cumhuriyetin nitelikleri

MADDE 2- Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devletidir.

III. Devletin bütünlüğü, resmi dili, bayrağı, milli marşı ve başkenti

MADDE 3- Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir.

Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır.

Milli marşı “İstiklal Marşı”dır.

Başkenti Ankara’dır.

IV. Değiştirilemeyecek hükümler

MADDE 4- Anayasanın 1’inci maddesindeki Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile, 2’nci maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3’üncü maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.

***

Peki, cumhurbaşkanı neleri koruyacağına, nelere bağlı kalacağına, hangi ilkelerden ayrılmayacağına, neler için bütün gücüyle çalışacağına, Büyük Türk Milleti ve tarih huzurunda, namusu ve şerefi üzerine ant içiyor?

Cevap aşağıdaki yemin metninde:

“Cumhurbaşkanı sıfatıyla, Devletin varlığı ve bağımsızlığını, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma...

Anayasaya, hukukun üstünlüğüne, demokrasiye, Atatürk ilke ve inkılaplarına ve laik Cumhuriyet ilkesine bağlı kalacağıma...

Milletin huzur ve refahı, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerinden yararlanması ülküsünden ayrılmayacağıma...

Türkiye Cumhuriyeti’nin şan ve şerefini korumak, yüceltmek ve üzerime aldığım görevi tarafsızlıkla yerine getirmek için bütün gücümle çalışacağıma Büyük Türk Milleti ve tarih huzurunda, namusum ve şerefim üzerine ant içerim.”

Demek ki hiçbir namuslu ve şerefli cumhurbaşkanı Anayasa’nın ilk dört maddesinin değiştirilmesini öneremez ya da önerilmesini destekleyemez!

***

Peki Türkiye Millet Meclisi’nin oluşturan milletvekilleri, neleri koruyacaklarına, hangi ilkelere bağlı kalacaklarına, nelere sadakat göstereceklerine namusları ve şerefleri üzerine ant içiyor?

Bu sorunun yanıtı da aşağıda:

“Devletin varlığı ve bağımsızlığını, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma...

Hukukun üstünlüğüne, demokratik ve laik Cumhuriyete ve Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı kalacağıma...

Toplumun huzur ve refahı, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerden yararlanması ülküsünden ve Anayasa’ya sadakattan ayrılmayacağıma...

Büyük Türk milleti önünde namusum ve şerefim üzerine ant içerim.”

***

Demek ki bu yemin metinlerine göre hiçbir namuslu ve şerefli cumhurbaşkanı ve milletvekili, Anayasa’nın ilk dört maddesinin değiştirilmesini öneremez veya önerilmesini destekleyemez!



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları