Ali Sirmen
Ali Sirmen asirmen@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Nereden Nereye – 1

12 Haziran 2014 Perşembe

“Mundial 2014” (2014 Dünya Kupası) Brezilya’nın Sao Paulo kentinde, eğer göstericilerin engellemeleri başarıya ulaşamazsa bugün başlayacak.
Şimdi makarayı 36 yıl geriye sarıp Vjorge Rafael Videla’nın diktası altında inleyen, Arjantin’de yapılan Mundial 1978’e gidelim ve 1 Haziran 1978’de Cumhuriyet’te yayınlanan “Başlıyor... Başlıyor!” başlıklı yazıma özetle göz atalım:

***

“Koşun!.. Koşun!.. Başlıyor, büyük gösteri başlıyor. Sırmalı apoletleri, uzun burnu, sarkık bıyığı ile sizi şenliğe çağırıyor, Arjantin’in baş soytarısı Videla.
... Koşun hepiniz Arjantin’e, Mundial 78’in ülkesine koşun!... Gemiler insanlar boşaltsın faşizm kurbanlarının cesetleri vuran limanlara... Buenos Aires’te statlara koşun! Geçen yıl metro işçilerinin önünde kurşuna dizildikleri istasyonlardan binin metrolara.
İşkence merkezine 300 metre mesafedeki River Plate stadını doldurun! Her şey sizler için hazırlandı ‘futbol hastaları’ Arjantin’de iki yıldır, okul hastane yapılmıyor. Ama ne gam spor basını merkezleri kuruluyor. Çocuk ölümleri son yıllarda kötü beslenmeye bağlı olarak daha arttı, ama ne kasavet, Mundial 78 için stadyumlar yapıldı o paralarla.
... Gösteri sizin için hazırlandı bayanlar, baylar! Sizler için en yetkili Amerikan halkla ilişkiler firması Bursan Marnsteller kolları sıvadı!..
... Boş verin beyler! Boş verin hanımlar! Boş verin gıdasızlıktan ölen çocuğa!... Boş verin ölü ya da kayıp yüzden fazla avukata!.. Boş verin kayıp ya da ölü elliden fazla gazeteciye! Boş verin yazgıları bilinmeyen ya da dönülmez yola girdikleri öğrenilen altmıştan fazla doktor ve kırk beş psikiyatra!
... Dikkatinizi hünerli ayaklara, becerikli kafa vuruşlarına üç, direk arasında panter gibi sıçrayan kalecilere verin!
Sizin için hazırlanan şölene yedi yüz milyon dolar harcandı... Şimdi ayıp olur bu ülkenin yöneticilerinin iki yılda on bin insanı öldürdüklerini, on binden fazlasını hapishanelerde işkence altında inlettiklerini anımsatmak, eğer kupa finaline 700 milyon dolar harcamış bu ülkede 20 bin insanın hâlâ ne olduğunun bilinmediğini söylerseniz, bunlar yıkıcı propagandalardır.
... Neyinize gerek Arjantin işçisinin gerçek ücretinin 1976’da yüzde 51, 1977’de yüzde 42 düştüğü enflasyon oranının yüzde 170 olduğu.
Bunlar politikadır... Bayanlar, baylar! Bırakın politikayı, apoletli büyük soytarı Videla’nın çağrısına uyun!.. Koşun Arjantin’e ya da çevirin televizyon düğmesini! Orada sizi, yüzyılın oyunu Mundial 78 bekliyor. Mundial 78 ya da hiçliğimiz!”

***

Evet, değerli okurlarım. Videla’nın oyunu kısa vadede tuttu. Mundial 78’i finalde Hollanda’yı 2-1 yenen Arjantin aldı. Dünya da bir süre, bu ülkedeki kanlı faşizmin gerçek yüzünü görmezden gelerek oyalandı durdu.
Neyse ki, Videla için öykünün sonu öyle gelmedi. Kanlı Arjantin diktatörü, devrildi, yargılandı, mahkûm oldu. Sonra Carlos Menem tarafından çıkarılan afla salıverildi. Daha sonra da 2010 yılında, 2007 yılında verilen bir karara dayanan başka bir mahkeme kararıyla insanlığa karşı suç işlediği gerekçesiyle, ömür boyu hapis cezasına mahkûm edildi ve geçen yılın mayıs ayında hapishanede 87 yaşındayken öldü. Ölmeden önce de işlediği cinayetleri itiraf etti.
30 bin insanın öldürülmesi için ileri sürdüğü gerekçe ise tüyler ürperticiydi:
- Başka çaremiz yoktu! Makarayı 36 yıl geriye sarmamın nedeni, Mundial 78 ile Mundial 2014 arasında geçen zamanda nereden nereye geldiğimizin daha iyi anlaşılması içindir. Yirminci yüzyılın o noktasında futbol hâlâ toplumun afyonu işlevini görebiliyordu.
Bugün Mundial 1978’e baktık... Yarın günümüze varıp Mundial 2014’e bakalım ki, nereden nereye geldiğimizi anlayabilelim.  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Laiklik nedir? 6 Mart 2024
Yıldönümü 3 Mart 2024

Günün Köşe Yazıları