Ali Sirmen
Ali Sirmen asirmen@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Çiğnemek için anayasa yapmak

06 Ekim 2023 Cuma

Mart 2024 yerel seçimleri dışında, sandık sınavı görülmeyen bir döneme giriyoruz. Sandık açısından sınavı olmayan ama iktidarın ekonomik ve sosyal konularda sıkça sigaya çekileceği, beka sorununun sıkça gündeme geleceği yeni bir dönem... Gelecek dönemin karşımıza çıkaracağı hatta daha şimdiden çıkarmakta olduğu sorunların büyüklüğü, seçimsizliği unutturuyor. Herkes yeni döneme bu şartlarla hazırlanıyor.

Cumhurbaşkanı açıkladı, AKP yeni dönemi, anayasa değişikliğiyle karşılayacak.

Anayasa tutkusunun egemen olduğu Türkiye’de bütün sorunlar anayasaya bağlanır. Sandığın ortaya çıkmamasına önce anayasal düzenleme açısından yaklaşılır. AKP de öyle yapıyor. Anayasa değişikliği konusunda seçmenin kapısını kaçıncı çalışı!

Hani bunu görenler de sanacaklar ki AKP bir anayasa değişikliği önerecek ve sonra da bunu uygulayarak sorunu çözecek. Bu durumda anayasa değişikliği iradesi ile anayasaya uyma iradesi bir arada olacağından bir anlam taşımaktadır. 

***

Oysa bizim olayımızda böyle bir durum yoktur. Anayasaya uyma iradesi mevcut değildir. Durum böyle olunca da insanlar haklı olarak AKP’ye sormaktadırlar:

- Birader anayasaya uymak istemiyorsan, değişikliğini neden arzuluyorsun?

Yıllardır söyleyip duruyoruz:

- AKP anayasa yapamaz, AKP ile anayasal düzen ve demokrasi olamaz.

Bunların gerçek olduğu bir bir çıkıyor ortaya. Nitekim demokrasinin “onsuz olmaz”ı kuvvetler ayrılığı olmadığı zaman da bağımsız yargı olmayacağından demokrasi de olamıyor. Anayasa değişikliği iradesi ancak, o anayasaya uyma durumunda bir anlam ifade ediyor. Yoksa çiğnemek için anayasa değişikliği yapmanın bir anlamı olmuyor.

Olayı doğru anlamak zorundayız. Türkiye’de sorun şahsım sistemi denen ucubenin kendisinden çıkmıyor sadece. Sistemin, aklıevvel tavsiyecilerinin acemiliklerinden, bilgisizliklerinden olduğu kadar, hazretlerin ferman dinlemezliklerinden de kaynaklanmaktadır.

Kerameti kendinden menkul başkanlık sistemi getirir, bir kişinin iki defadan fazla başkan olamayacağını söyler, sonra da aynı kişiyi başkan seçerseniz anayasanızın da sisteminizin de bir kıymeti harbiyesi kalmaz.

Anayasayı yapacak olan iradenin yanı sıra onunla bütünleşecek, anayasaya uyacak irade yoksa, salt çiğnemek iradesiyle anayasa değiştirmenin bir anlamı kalmaz.

***

Peki o zaman AKP’nin yeni anayasa değişikliği paketiyle amacı ne?

Her şeyden önce gözlemcilerin “TBMM’ye gelmiş en tutucu çoğunluk” diye adlandırdıkları çoğunluk AKP’ye gerici saflarını sıklaştırma konusunda değerli bir fırsat sunmaktadır. AKP bunu kaçırmak istemeyecektir.

Diyanet İşleri Başkanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve tarikatların el ele verecekleri, şeriatçılığın sigortası yasa değişiklikleriyle birlikte hem laiklikle mücadele sürdürülecek hem de radikal dinci kanadın istekleri karşılanacaktır.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi parlamento çoğunluğu AKP’ye iyi bir bir fırsat sunmaktadır.

Önümüzdeki dönemde mücadelenin bu alanda yoğunlaşacak olması, değişim konusunu tartışıyor görünen CHP’yi de yakından ilgilendirecektir.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Laiklik nedir? 6 Mart 2024
Yıldönümü 3 Mart 2024

Günün Köşe Yazıları