Güven düştü dolar fırladı

Son bir buçuk yıldır üç seçim geçiren ve kasım ayında dördüncü seçime hazırlanan Türkiye’de artan siyasi belirsizlikler hem piyasalarda hem de ekonomide güveni çökertti. Geçen yılın başında 100.9 seviyesinde olan ekonomik güven endeksi bu yıl ocak ayında 93.8’e, ağustos ayında ise 84.3’e geriledi. Ekonomiye duyulan güven 2014 başından bu yana süren seçim trafiğinde 16.6 puan yani yüzde 16.5 düştü. Geçen yıl mart ayında yerel seçimler, ağustos ayında da Cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılmıştı. Haziran ayındaki seçimlerin ardından da erken seçim kararı alındı.

Reform problemi

Ekonomiye ilişkin güven düşerken dolar kurunun artışı da dikkat çekiyor. Mevcut makroekonomik veriler 2015-2017 Orta Vadeli Plan’da (OVP) belirlenen tahminlerin çok altında seyrederken, siyasi istikrarsızlık nedeniyle yapısal reformların gecikmesi, Merkez Bankası politikalarının belirsizliği, küresel ekonomik sorunlar ve artan jeopolitik riskler Türkiye ekonomisi için riskleri artırıyor. Bu durum ekonomide güveni azaltırken, bir yandan vatandaş dolara yöneliyor, diğer yandan yabancı yatırımcı Türkiye piyasasından çıkıyor. Bu da kurlarda yükselişe yol açıyor. Geçen yılın başında 2.14 civarında olan dolar/TL yüzde 36 yükseldi ve 2.9250 seviyelerinden işlem görüyor. Dolar/ TL’deki yükseliş yıl başından bu yana yüzde 24.5, son bir ayda yüzde 5.36 oldu. Avro kuru da 2014 başından bu yana yüzde 10.8, son bir ayda yüzde 7.5 yükseldi. Yapısal reformların devamı için güçlü bir hükümet kararı gerekiyor. Ancak birkaç ay içinde böyle bir ihtimal söz konusu değil. Bu da dolardaki yükselişin süreceği, ekonomik güvenin de azalacağının habercisi.



19 aydır kötümser

Türkiye İstatistik Kurumu’nun hesapladığı ekonomik güven endeksi tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirmelerini yansıtıyor. Endeksin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise kötümserliği gösteriyor. Buna göre son 19 aydır Türkiye ekonomisine ilişkin beklentiler kötümser. Ekonomik güven endeksi ağustosta bir önceki aya göre yüzde 1.9 azaldı. Ekonomik güven endeksindeki düşüş, endeksi oluşturan tüm güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı. Tüketici güveni yüzde 3.6, perakende ticaret sektörü güveni yüzde 2.6, hizmet ve inşaat sektörü güven endeksleri yüzde 0.7, reel kesim güven endeksi ise yüzde 0.1 düştü.