2025’in rengi ‘mocca mousse’ ile toprağa saygı

Yılın son günleri yaklaşırken birçok yeni yıl seremonisi de yaşamımızın bir parçası oluyor. Yılbaşı hediye seçimlerinden bırakılacak veya edinilecek alışkanlıklara, ağaç süslemelerinden ışıltılı caddelerde gece yürüyüşlerine, sıcak çikolatadan içimizi ısıtacak sofra düzenlemelerine kadar uzun bir liste var. Her birimiz bunlar ve/veya nicesi ile aralık ayımızı tamamlıyor ve yeni yıla olabildiğine yenilenen bir “ben” ile başlıyoruz.

Yeni yıl ruhunu hissetmeye başlamışken 1999 yılından beri her aralıkta açıklanan, merakla beklediğim bir duyuruyu bu hafta siz değerli okuyucularımla paylaşmak istiyorum. Çünkü bu duyurum her birimizin yaşamına bir yerden bir şekilde dahil oluyor. Modadan kozmetiğe, endüstriyel tasarımdan ürün ambalajına, ev tekstilinden mobilyalara, gastronomiden kültür sanata uzanan geniş bir yelpazede kendine yer bulan bu duyuru: Pantone’un yılın rengini belirlemesi.

Bu yılın rengine geçmeden zamanda geriye bir sıçrama yapıp 2000’e gidelim. Pantone 2000 yılı için yılın rengini “cerulean blue” (gök mavisi) olarak seçmişti. Yeni milenyumun rengi için barışı, bütünsel bir tatmini ve geleceğe umutla bakmayı temsil eden bir renk seçildiğini anneannemden öğrenmiştim.

21. yüzyıl başlarken bir çocuk olarak gök mavisinin barındırdığı bu güzel mesajlarla yılın rengi seçilmesine elbette çok mutlu olmuştum ve tabii yıllar geçtikçe yılın rengini ilk yılki gibi heyecanla bekler oldum. Pantone yılın rengi benim için hem kalbimi ferahlatan bir çocukluk anısı hem ailemizin kendi aralık seremonilerinden biri oldu.

RENK NASIL SEÇİLİYOR?

Peki yılın rengini kimler neye göre ve nasıl seçiyor derseniz bir renk standartları sistemi olarak çalışan Pantone yılda iki kez, bir Avrupa başkentinde, çeşitli ulusların renk standartları gruplarından temsilcilerin katıldığı gizli bir toplantı düzenler.

Yılın rengi belirlenirken küresel trendleri, kültürel hareketleri, moda, tasarım ve sanat dünyasındaki gelişmeleri dikkate alınır. İki günlük sunum ve tartışmaların ardından Pantone Color Institute (Pantone Renk Enstitüsü) renklerin toplumsal, ekonomik ve çevresel etkilerini analiz ederek gelecek yılın ruhunu yansıtan bir renk seçer. Elbette seçilen renk küresel çapta geniş bir etki yaratarak farklı endüstrilerdeki yaratıcı alanlarda esin kaynağı da oluyor.

Pantone Renk Enstitüsü, 2025 yılının rengi olarak zenginlikle dolu, sıcak, kahverengi bir ton olan PANTONE 17-1230 Mocha Mousse’u seçti. Çikolata ve kahvenin nefis niteliklerini çağrıştırarak bizi besleyen ve konfor arzumuza yanıt veren Mocha Mousse ile ilgili Pantone Renk Enstitüsü Başkan Yardımcısı Laurie Pressman “2025 yılının Pantone rengi olarak doğasında bulunan zenginliği ve duyusal, rahatlatıcı sıcaklığıyla, konfor arzumuz ve basit zevklerin keyfini çıkarma isteğimizle daha da derinleşen yumuşak bir kahverengi tonu seçtik. Bu ton, başkalarına hediye edebileceğimiz ve paylaşabileceğimiz bir lüks duygusu yaratıyor” diyor.

“Very peri” (2022), “viva magenta” (2023) ve “peach fuzz” (2024) renklerinin enerjik hissiyatı sonrası bütünsel bir neşeyi barındıran Mocha Mousse hem lüksü çağrıştırıyor hem rahatlatıcı etkiye sahip aynı zamanda üretimlerimde sıkça esin aldığım “earth tone” (toprak tonu) bir paletten de geliyor. Burada küçük bir parantez açarak toprak tonuna değinmek gerek.

Doğal malzemelere ve manzaralara benzeyen bir renk paletini tanımlayan palet kahverengiler, yeşiller, griler ve diğer sıcak ve yumuşak tonlar dahil olmak üzere toprağın doğal tonlarından esinlendi ve 1970’lerin çevre hareketi ile bilinir hale geldi. İklim değişikliğinin yıkıcı etkilerini deneyimlerken toprağa yeniden bakmamızı ve onunla yeni bağlantılar kurmamızı dair yeni yöntemler de öneren toprak ana gibi düşünceli bir şımarma barındıran “mocha mousse” umuyorum her birimize insana ve gezegene saygıyı ve bağlılığı anımsatır.

OLUMSUZ TEPKİLER

Pantone’un 25 yıllık yılın rengi geçmişinde ilk kez bir kahverenginin seçilmesi (2015’in topraksı kızıl-kahverengisi PANTONE 18-1438 “marsala”yı saymazsak) sosyal medyada birçok olumsuz yorumu ve çeşitli yayınlarda eleştirileri beraberinde de getirdi. Rengi dışkıya benzetenler, “brat yazı” konseptinin neon yeşilini savunanlar, biraz daha enerjik bir renk talep edenler…

SANATTA MOCHA MOUSSE

Toprağı yalnızca bir inşaat bileşeni olarak değil varoluşun ayrılmaz bir parçası olan bir akraba ve yaşam gücü olarak hissetmeye çağıran Filipin Pavyonu’ndaki -Renan Laru-an’ın küratörlüğünü yaptığı ve Alman-Filipinli Hristiyan Tenefrancia Illi’nin eserlerini içeren Toprak Varlıklar (Lamánlupa) işini 2025 Venedik Mimarlık Bienali’nde  merakla bekliyorum.