‘Yolları pahalıya yapıyoruz’ itirafı

<haber-dikey:1132304>

AKP’nin, köprü ve otoyollarda verdiği geçiş garantilerinin devlete yükü ortaya çıktı.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda önceki gün Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın bütçe görüşmelerinin sonunda Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Turhan’ın açıklamaları ile gelecek yıl yapılacak Hazine garantisi ödemelerinin miktarı da belli oldu. Bakanlık bütçesinden yansıyanlar şöyle:

KÖİ’de 20.1 milyar: CHP Plan ve Bütçe Komisyonu Sözcüsü Bülent Kuşoğlu, Karayolları yatırımlarında kamu özel işbirliği (KÖİ) projelerinden kaynaklı riskin 378 milyar lira olduğuna dikkat çekti. Turhan, “Projelerin sözleşme yılı baz alındığında verilen garanti tutarı 21.227 milyar lira. Bunun 1.127 milyar lirası 2017’de ödendi. Önümüzdeki yıllar için 20.1 milyar liralık garanti ödemesi var” dedi.

-3. köprüde milyarlık ödeme: Turhan, Yavuz Sultan Selim Köprüsü için verilen garantiler hakkında da şunları söyledi: “Trafik garantisi 135 bin otomobil/eşdeğer gün olup geçiş ücreti otomobil için 13 lira 35 kuruş, otobüs ve kamyonlar için 32 lira 95 kuruş. 2018 yılı 10 aylık ortalama otomobil eşdeğeri 80 bin seviyesindedir. Garanti edilen gelir KDV hariç 2 milyar 473 milyon 465 bin 448 liradır. Gelir 2017 yılı için 733 milyon 80 bin 391 liradır. Ödenen garanti 1 milyar 743 bin 637 liradır.”

-YİD’de 131 milyar: Turhan, şu anda yap-işlet-devret yöntemiyle ihale edilen işlerin toplam tutarının 131 milyar lira olduğunu açıkladı. Turhan, Avrasya Tüneli için bakanlığın merkez teşkilatı 2019 yılı bütçesinde “05. 4. Hane halkına yapılan transferler” adı altında ödenecek Hazine garantisi ödenek teklifinin 167 milyon lira olduğunu belirtti.

-Köprülere 3.5 milyar: Turhan, Karayolları Genel Müdürlüğü 2019 yılı bütçesinden “05. 4. Hane halkına yapılan transferler” adı altında Kuzey Marmara Otoyolu (toplam maliyeti 3.5 milyar dolar) ile Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu (toplam maliyeti 10.3 milyar dolar) için ödenecek toplam Hazine garantisi ödenek teklifinin de 3 milyar 550 milyon lira olduğunu açıkladı.

-“Kaynak bulamıyorduk” gerekçesi: Turhan, “Eğer bu projeleri yap-işlet-devretle bütçedeki yatırım kaynaklarından yapmaya kalksaydık bunların inşaat süresi 10 yılın üzerine çıkacaktı. 2005’ten önceki projelerin yatırım süresi 14 yıldı. Bunun üzerine CHP’li Özkan Yalım, “Yaptıralım da pahalı olursa olsun yani” diye seslenince Turhan “Kamu kaynağıyla yaptığımız, ihale marifetiyle yaptığımız yollarda hepiniz söylüyorsunuz, yanlış da söylemiyorsunuz- pahalıya mal ediyoruz. İhale yöntemimiz buna açık” yanıtı verdi.

-Kredi vermezler: Turhan, “Köprüyle (Osman Gazi) ilgili garantiyi niye fazla ödüyoruz, onu da özel olarak açıklayacağım” diyerek, şunları söyledi: “Ya topladığım parayı garanti olarak vermesem buna bankacı zaten kredi vermiyor, müşteri bulamıyorum. ‘Risk paylaşımı” diye bir şey var. Ben, aslında, bu projelere gelip teklif versinler diye onlara her türlü avantajı sağlamaya çalışıyorum. Niye? Benim amacım yol yapmak.

Önce söyleyemedi: Turhan, Gebze - Orhangazi-İzmir otoyolunda yap-işlet-devretle ihaleye çıkıldığını, proje tutarının 6 milyar 892 milyon dolar olduğunu söyledi. CHP’lilerin ısrarla “Yıllık ödenecek garanti ne kadar?” diye sorması üzerine önce Turan “Miktarı arkadaşlar tam olarak yazmamışlar” dedi ardından da 700 milyon dolar civarında olduğunu söyledi.

El parasıyla yapıyoruz: Turhan, Yavuz Sultan Selim Köprüsü için “Biz bunu elin parasıyla, hem de yurt dışından gelen parayla yapıyoruz. Kuzey Marmara Otoyolu -3 milyar dolar- bize 10 yıl 5 ay sonra devredilecek, iki yılı gitti” dedi.