‘S-400’ü almanın sonu yaptırım’

Türkiye ve ABD, Savunma Ticareti Diyaloğu çerçevesinde 2 yıl sonra biraraya geldi. ABD’li bir yetkili görüşmeler ışığında, Türkiye’nin F-35’ler ve diğer askeri mühimmat talepleri hakkında olumlu mesaj verirken, Rusya’dan alınacağı açıklanan S-400’ler için pazarlığa son verilme çağrısı yaptı; bu füzelerin yaptırım kapsamında olduğunu, Türkiye’nin Varşova Zirvesi’ndeki taaahhütlerine aykırı olduğunu anımsattı; S-400 ile birlikte patriotların satılamayacağının işaretini verdi.
Türkiye ile ABD, savunma alanındaki ticarete yönelik olarak oluşturulan komite toplantılarının 5’ncisi dün Ankara’da yapıldı. Dışişleri Bakanlığı’nda yapılan toplantıya, Savunma Bakanlığı ve SSM Müsteşarlığı’ndan yetkililer de katılırken, ayrıca heyetler dün öğleden sonra Türk ve ABD’li üreticilerin temsilcileriyle de biraraya geldi.

Görüşmelerde, Ankara’da temaslarda bulunan ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Siyasi ve Askeri İlişkilerden Sorumlu Kıdemli Müsteşar Yardımcısı Büyükelçi Tina Kaidanow başkanlığındaki heyetin, savunma ticaretindeki ikili ve güvenlik alanında işbirliğine odaklandığını belirten ABD’li yetkili, amacın önemli NATO müttefiki Türkiye ile güvenlik bağlarını geliştirmek olduğunu söyledi. Kaidanow’un ABD’nin, ikili ve bölgesel güvenlik alanında görüşlerini paylaştığı öğrenildi.

Çavuşoğlu yerine Yalçın ABD’de
ABD heyeti Ankara’daki görüşmelerini dün tamamlarken Washington’a giden Dışişleri Müsteşarı Ümit Yalçın ise ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı John J. Sullivan ile biraraya geldi. Yalçın’ın, ABD’deki bakan değişikliğinin ardından ertelenen Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun yerine Washington’a gittiği öğrenildi. Ziyaretin gündeminde ise 8-9 Mart’ta yapılan Komite toplantılarının yanı sıra ikili ilişkilerin olduğu belirtildi. Yalçın’a ziyaretinde Dışişleri Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal da eşlik etti.

“Anlaşmalara son ver”
Üst düzey bir Türk yetkili ABD’nin S-400 alımına yönelik kaygılarının bilindiğini ancak Kaidanow başkanlığındaki heyetle görüşmelerin gündemini bunun oluşturmadığını belirtti. Cumhuriyet’e bilgi veren ABD’li yetkili ise, ABD Kongresi’nin geçtiğimiz yıl kabul ettiği ABD’nin düşmanlarına karşı yaptırım uygulamasını gören ve aralarında S-400 füzelerini üreten ve bu füzelerin satışını yapan şirketlerin de bulunduğu listeyi anımsatırken, Türkiye’ye bu anlaşmaya son vermek için baskı yapmaya devam edeceklerini söyledi; bu şartlarda Patriotların da satılamayacağının işaretini verdi:

“ABD, savunma sanayi ürünlerinin tedariki, Türkiye’nin ulusal savunmasının güçlendirilmesi ve ulusal güvenlik öncelikleri konusunda Türkiye Hükümetiyle işbirliği yapmayı taahhüt etmiştir. Türkiye F-35 üretiminde ortağımızdır. Bu proje iki ülke savunma işbirliğinin bugünkü gücünü ve geleceğe yönelik potansiyelini ortaya koymaktadır. Kongreye resmen sunulana kadar, siyasi olarak, ABD’nin savunma alanındaki satış veya transferleri hakkında yorum yapmasak da Türkiye'nin hava savunmasını güçlendirmek istemesini anlıyoruz. Ama bunu yaparken, tüm NATO ülkelerinin NATO sistemleriyle birlikte çalışabilen teçhizatı tedarik etmeleri gerekir. Bir Rus sistemi bu standardı sağlamayacaktır. Rusya'dan S-400 tedariki NATO müttefiklerinin Varşova Zirvesi'nde aldığı 'Rusya kaynaklı askeri teçhizata bağımlılıktan uzaklaşma' kararıyla da bağdaşmamaktadır. Türk hükümet yetkilileriyle yaptığımız birçok görüşmede, S-400’lerin tedariki konusundaki endişelerimizi vurguladık. Bu konunun, Türkiye'nin ABD ve NATO ile savunma ilişkileri üzerindeki etkilerine ilave olarak, Dışişleri Bakanlığımız Amerika'nın Düşmanlarına Yaptırımlarla Karşı Koyma Yasası'nın (CAATSA) uygulanmasını da çok ciddiye almaktadır. Bunun 231. bölümündeki listede yer alan Rus kurumlarıyla savunma ile ilgili herhangi bir alışveriş yapmaktan vazgeçmeleri yönünde Türk hükümetine baskı yapmaya ve Türkiye'nin savunma ihtiyaçlarının karşılayacak daha iyi çözümler bulmasına yardımcı olma arayışımızı sürdürmeye devam edeceğiz”