Ruble krizi ekmeği vurdu

Rusya’nın güçlü tarım lobisi olan Tahıl Birliği, ülke içindeki arzı korumak için tahıl ihracatına getirilen
kısıtlamalar nedeniyle diğer ülkelere sevkıyatın tamamen durduğunu ve büyük çaplı sözleşmelerin tehlikede olduğunu açıkladı. Rusya’nın en büyük tahıl alıcıları arasında Türkiye, İran ve kısıtlamalar karşısında en hassas durumda olan Mısır var.

Haziran 2014’ten bu yana Türkiye Rusya’dan 1.7 milyon ton buğday ithal etti, daha önce yapılan anlaşmalarla yıl sonuna kadar bunun 2.3 milyon tonu bulacağı öngörülüyor. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) yetkililerine göre son birkaç aydır Rusya’dan yapılan tahıl ithalatında ciddi sorunlar yaşanıyor. Sevklerde gecikmeler söz konusu. Ayrıca Türkiye bu ülkeden tahıl ithalatı yapsa dahi yeni ek vergiler ödemek durumunda 19 milyon ton buğdaya ihtiyacı var. Özellikle kaliteli ekmeklik ve makarnalık buğdayda pazarda ciddi sıkıntı yaşanıyor. Bu alandaki eksiklik Rusya’dan gelen buğdayla kapatılıyordu. Rusya’nın yeni yasağı ekmeklik ve makarnalık buğday. Türkiye’nin yakın zamanda kriz yaşayacağını gösteriyor. Uzmanlara göre Türkiye başka ülkelerden daha pahalıya buğday almak zorunda kalacak. Bu da yurttaşa zam olarak yansıyacak. Türkiye’nin yılın ilk on ayındaki 1.8 milyar dolarlık hububat ithalatının 1 milyar doları Rusya’dan yapılmıştı.

Rusya Tahıl Birliği Başkanı Arkady Zlochevsky, “Perşembe gününden beri sözleşmeler uyarınca yola  sonra küresel düzeyde vadeli tahıl fiyatları yükseldi. Rusya 2008’de de buğday ihracatına vergi getirmiş, 2010’daki kuraklık nedeniyle de resmi bir ihracat yasağı uygulamıştı. Zlochevsky, ocak ayı sonuna kadar ihraç edilmesi beklenen 3 milyon ton kadar buğdayın beklemede olduğunu söyledi.

Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Başkanı İbrahim Yetkin’e göre Türkiye’nin ithal ettiği tahıl ürünlerinin
yarısını Rusya’dan alıyor. Rusya’nın ihracat yasağı Türkiye’yi Kanada, Kazakistan ve ABD gibi başka ülkelere yönlendirecek. Rusya’dan vergi muafiyeti ile buğday alıyorduk. Şimdi daha pahalıya başka ülkelerden bulmak zorundayız. 2015’te hava şartlarının nasıl gideceğini bilmediğimiz için stoklarda sıkıntılar olabilir. Eğer başka ülkelerden pahalıya tahıl ürünleri gelirse bu yurttaşın ekmeğine de yansıyacak. Türkiye yılda 4.5 milyon ton tahıl ithalatı yapıyor. Türkiye’nin bu tür sorunlarla karşılaşmaması için üretime ağırlık vermesi gerekiyor.

Buğday üretimi yüzde 14 düştü

Son yılların en kötü kuraklığı nedeniyle 2014’te tahıl üretim miktarı bir önceki yıla göre yüzde 12.7 azalarak 32.7 milyon tona geriledi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, buğday üretimi 2014’te yüzde 13.8 azalışla 19 milyon ton olurken arpa üretimi yüzde 20.3 azalışla 6.3 milyon ton oldu. Baklagillerin önemli ürünlerinden nohut yüzde 11.1 azalışla 450 bin ton, kırmızı mercimek yüzde 17.7 azalışla 325 bin tona düşerken yumru bitkilerden patates yüzde 5.5 artarak yaklaşık 4.2 milyon tona yükseldi. Meyve üretim miktarı 2014’te bir önceki yıla göre yüzde 6.2 azalarak 17.1 milyon tona düştü. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2013-2014 üretim sezonunda ülke genelinde, kuraklık, don, sel, aşırı yağış, fırtına, hortum, dolu gibi hemen hemen tüm afetlerin yaşandığı bir dönem olduğunu, çiftçinin doğal afetlerden büyük zarar gördüğünü belirtti. Bayraktar “Buğday üretimi 22 milyon 50 bin
tondan 19 milyon tona, arpa 7 milyon 900 bin tondan, 6 milyon 300 bin tona, çeltik üretimi 900 bin tondan 830 bin tona indi” dedi.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), temmuz ayında yayınladığı Gıda Görünümü raporunda, 2014 yılı toplam hububat üretiminin bir önceki yıla göre yüzde 10 azalarak 33.8 milyon tona gerileyeceğini öngörmüştü