İSTAÇ Genel Müdürü Mustafa Canlı: “Toplumumuzun bilinçlenmesi gerekiyor”

İBB’nin önde gelen ve en büyük şirketlerinden bir tanesi olan İSTAÇ’ın bir çevre yönetimi şirketi olduğunu ve 4 bine yakın personeli ile yaklaşık 11 dalda hizmet verildiğini kaydeden Mustafa Canlı, “39 ilçe belediyesinin toplamış olduğu evsel atıkları belli merkezlerden alarak düzenli depolama tesislerimize götürüp doğaya zarar vermeden geri dönüştürülmelerini sağlıyoruz. Günlük olarak yaklaşık 18 bin 500 ton evsel atık taşıyoruz. Kent temizliğini yapıyoruz. Deniz ve kıyıların temizliğini yapıyoruz. Gemilerden atıkların alınmasını sağlıyoruz. Sağlık tesislerinden tıbbi atıkları topluyoruz. Günde 80 bin ton civarında tıbbi atığın alınmasını sağlıyoruz”dedi. İstanbul’da günlük 18 bin 536 ton evsel atık çıktığını belirten Canlı,“ “Karakterizasyon çalışmalarının bize verdiği sonuçlara göre, evsel atığın yüzde 50-55’lik kısmı organik atık, yüzde 20’si geri dönüşümü mümkün atık (kağıt, karton, cam, plastik ve metal) ve geri kalan kısmını da değersiz atıklar oluşturuyor”diye konuştu 

‘DOĞA DAHA AZ KİRLENİYOR’

Çöplerin sınıflarına göre işlem gördüğünü anlatan Mustafa Canlı, “İstanbul’da toplanan atıkların bir kısmı geri dönüşüm tesislerinde ayırma aşamalarından geçirilerek tekrar ekonomiye kazandırılmaktadır. Organik atıklar ise işlenerek gübre üretimi gerçekleştirilmektedir. Geri kalan kısım da düzenli depolama sahalarında depolanarak çevreye zarar vermeyecek şekilde kontrol altına alınmaktadır. Bu sahalarda oluşan çöp gazından ise elektrik üretimi gerçekleştirilerek enerji kazanımı sağlanmakta. Ayrıca depolama sahalarında oluşan çöp sızıntı suları ise arıtma tesislerinde arıtılarak çevreye verebileceği zararlar önleniyor”ifadelerini kullandı. Geri dönüşümün ekonomiye katkısının yüksek olduğunu söyleyen Canlı, “Geri dönüşümün ekonomiye katkısının çok yüksek olduğunu düşünüyorum. Hurda olarak nitelendirilebilecek ürünlerden biz masa, sandalye, dolap gibi ürünler yapıyoruz. Çimento sektöründe enerji olarak kullanılıyor. Gübre olarak geri dönüşüm sağlanıyor. Plastiğinden kağıdına kadar ekonomiye kazandırılması amaçlanıyor. Daha da önemlisi doğanın da daha az kirletilmesi sağlanıyor” diye konuştu.

‘ÇÖPLER YAKIT VE ENERJİYE DÖNÜŞÜYOR’

İstanbul’da meskenler tarafından tüketilen enerjinin yüzde 3’ünün İSTAÇ tarafından üretildiğini kaydeden Mustafa Canlı, “Burada toplanan çöpler ile ilk olarak enerji üretiyoruz. Yılda yaklaşık olarak 85 milyon kw/s civarında enerji üretiliyor. Aynı zamanda iklim değişikliğine de pozitif yönde katkı sağlıyor. Biz bu atıkları enerji haline getirmemiş olsak, doğaya daha fazla metan gazı salınacak. Bunun haricinde kullanılma ihtimali olan malzemeleri tekrar kullanıma kazandırıyoruz. Çöplerin yakıt olarak kullanılmasını sağlıyoruz”dedi.  Her toplumun çöp atma konusunda farklı alışkanlıkları olduğunu söyleyen Canlı, “Bir çöpün içerisinde herşey var. Türk toplumunun evsel atıklarının daha ıslak olduğu belirlendi. Gelişmiş toplumlarda bilinçlenme daha üst düzeyde olduğu için bu insanlar çöplerini kısım kısım ayırıyor. Toplumumuzun kullanılabilir ya da kullanılma ihtimali olan malzemeleri tüketicinin olduğu yerde ayrışmasını ve o şekilde değerlendirilmesini sağlamaları ve bilinçlenmeleri gerekiyor. Hepsinin bir torbaya atıldığı ve depolara gittiği bir yerde ayrışma çok da sağlıklı yapılamıyor” diye konuştu.  

‘HERKESİN GÖREVLERİ VAR’

Yurttaşların bilinçlenmesi noktasında yerel yönetimlere ve hükümete görevler düştüğünü ifade eden Canlı, “Çocukların eğitimine çok önem vermeliyiz. Milli Eğitim Bakanlığı’na da çok büyük görevler düşüyor. Özellikle televizyonların zaman zaman kamu spotu yayınlamaları ve ‘sıfır atık’ projesine destek vermeleri gerekiyor. Geri önüşüm bilincine sahip olan aileler ödüllendirilebilir. Örneğin bir aile geri dönüşümünü üst düzeyde yapıyorsa ve bunu da somut bir şekilde ortaya koyuyorsa yerel yönetimler bu ailenin doğalgazında indirim yapabilir. Bakanlık da, geri dönüşümünü iyi yapan belediyelere destek verebilir”dedi.

RAKAMLARLA İSTAÇ 

• Günlük oluşan evsel atık 18.000 ton
• İSTAÇ tarafından gerçekleştirilen mekanik süpürme alanı 7.4 Milyon m2
• Arıtılan çöp sızıntı suyu miktarı 5.000 m3/gün
• Her gün İSTAÇ tarafından gerçekleştirilen toplam yıkama alanı 200.000 m2
• Düzenli depolama sahalarında çöpgazından üretilen toplam elektrik kapasitesi 68 MWh (1.2 milyon nüfusun hane elektrik ihtiyacına denk geliyor.)
• Her yıl organik atıklardan üretilen kompost miktarı 20.000 ton
• Her yıl sağlık kuruluşlarından toplanan ve arıtılarak bertaraf edilen tıbbi atık miktarı 27.650 ton
• Tıbbi atık toplama hizmeti verilen sağlık kuruluşu sayısı 10.504
• Her yıl İstanbul’dan geçen gemilerden alınan, geri kazanılan ve bertaraf edilen atık miktarı 20 bin m3
• 11 adet lisanslı atık alım gemisi ile toplanan atık miktarı 75.316 m3
• Temizliği takip edilen toplam kıyı şeridi uzunluğu 515 km
• Her hafta düzenli temizliği yapılan deniz yüzeyi alanı 5 Milyon m2
• Yaz mevsiminde atıkları toplanan toplam plaj alanı 4.5 Milyon m2