İran-Rusya-Çin, ABD cephesiyle gerilim bölgelerinden Umman Körfezi’ni de kapsayan tatbikatta

ABD’nin hasım veya rakip güçler olarak gördüğü İran, Rusya ve Çin, petrol-doğalgaz nakliyesinin önemli bir güzergâhında ortak deniz tatbikatı düzenliyor. Tatbikatın, son dönemde Yemen’deki çatışmaların yanı sıra Tahran yönetimi ile ABD ve bölgesel müttefikleri arasında yaşanan gerilimin merkez üsleri olan Aden ve Basra körfezlerini birbirine bağlayan Umman Körfezi’nde düzenlenmesi dikkat çekici.

Çin Savunma Bakanlığı Sözcüsü Vu Çien, bugünden itibaren dört gün sürecek tatbikatın üç ülkenin donanmaları arasında işbirliğini derinleştirme, dünya deniz güvenliği ve barışını ortaklaşa koruma konusunda iyi niyet ve kabiliyet gösterimini hedeflediğini söyledi. Tatbikata Şining füze destroyeri ile katılacaklarını  aktardı. Vu, tatbikatın “normal bir askeri işbirliği olduğu” vurgusu yaparken bölgede artan tansiyonla ilintili olmadığı görüşünü dile getirdi. 

İran Silahlı Kuvvetleri Sözcüsü General Ebulfezl Şikarçi ise önceki gün, tatbikatın uluslararası ticaretin güvenliğinin sağlanması doğrultusunda yapıldığını belirtmişti. Terörizm ve deniz korsanlığıyla mücadele ile arama kurtarma başlıklarında deneyim paylaşımının altını çizdi. 

Umman Denizi ile Hint Okyanusu’nu kapsayan tatbikata Rusya’nın da üç savaş gemisiyle katılması bekleniyor. ABD’nin, İran’la yapılan uluslararası anlaşmadan (JCPOA) tek taraflı çekilmesinin ardından uygulamaya başladığı yaptırımlar sonrasında, Basra Körfezi ve Hürmüz Boğazı’nda tansiyon yükselmişti. ABD ve Avrupa Birliği, Körfez’de seyrüsefer güvenliğini sağlamak üzere ayrı ayrı koalisyonlar oluşturma kararı almıştı. 

ÇİN’DEN ‘ABD’YE MESAJ’ TESTİ

Uluslar-arası silahlanma yarışı giderek şiddetlenirken Çin’in ABD için tehdit anlamına gelebilecek yeni bir kıtalararası füzeyi test ettiği savunuldu. Washington Times’ın haberine göre ABD’nin her yerine ulaşma kapasitesinde olan JL-3 denizaltı balistik füzesinin test edildiği tatbikat, 22 Aralık’ta Sarıdeniz’in kuzeybatısındaki Bohai Körfezi’nde yapıldı. Pentagon’daki kaynaklara dayandırılan haberde, ABD keşif uydularının manevraları takip ettiği kaydedildi. 

ŞAM: AKDENİZ’DE RUSYA İLE PETROL ARIYORUZ

Doğu Akdeniz’de enerji mücadelesinde gerilim yükselirken bölge ülkeleri arasındaki denkleme son olarak Suriye’nin müttefiki Rusya da dahil oldu. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın danışmanı Buseyna Şaban, ABD basınına verdiği demeçte, Şam’ın Rus şirketlerle birlikte Akdeniz’de petrol ve gaz arama çalışmalarını başlattığını duyurdu. Şaban, Suriye yönetiminin bu sürece hazırlık çalışmalarını birkaç yıl önce başlattığını kaydetti.

Öte yandan Suriyeli yetkili, ABD merkezli ABC televizyonuna yaptığı açıklamada, petrol sahalarını koruyan Amerikan birliklerine karşı “operasyon” yapacakları uyarısında bulundu. “Zihnimizde, topraklarımızın teröristler olsun, Türk ya da Amerikalılar olsun yabancı işgalcilerden tamamen kurtarılması gerektiğine dair hiçbir soru işareti yoktur” ifadeleri dikkat çekti. 

Bu arada Mısır ve Suudi Arabistan’ın, terör örgütü PKK/YPG öncülüğündeki SDG’yi Suriye muhalefetine katmayı ve Türkiye’nin nüfuzunu zayıflatmayı amaçladığı iddia edildi. Erbil merkezli Rudaw sitesine konuşan SDG’li bir kaynak, örgütten bir heyetin 21 Aralık’ta Mısır Dışişleri Bakanlığı’nın daveti üzerine Kahire’ye gittiğini ileri sürdü.