İnternete sansür kapıda!

İnterneti kontrol altına almayı hedefleyen yeni bir yasa teklifi Meclis'e sunuldu. Meclis’teki torba tasarı içine yerleştirilen düzenlemeye göre göre her bireyin internetteki tüm günlük faaliyetleri yani, hangi siteleri gezdiği, hangi kelimeleri aradığı, sosyal ağlarda neler yaptığı kayda alınacak ve en az 1 en çok 2 yıl saklanacak. Yasa teklifiyle birlikte internet kullanım kurallarındaki temel maddeler, “aile ve çocuk güvenliği” adı altında bir çok sansür işlemine açık hale getireceği dile getiriliyor. Bu nedenle ekşisözlük ve zaytung gibi internet sitelerinin kapatılması gündeme gelebilir.

Hazırlanan torba yasa teklifine göre internet dünyasında birçok "yeniliğe" gidiliyor. Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) internet üzerinde tek yetkili kurum haline getiriliyor. Böylelikle hükümetin internet üzerindeki "sansür" yetkisi arttırılıyor. Getirlen yenilikler şöyle:

- Alan adı tabanlı bir erişim engellemesi yerine URL tabanlı anahtar kelime engelleme sistemi getiriliyor ve internetten erişimi keyfi olabilecek şekilde sınırlamak kolaylaştırılıyor. Örneğin, YouTube’un içinde kimin nasıl belirleyeceği belli olmayan anahtar kelimeler nedeniyle sakıncalı bulunan bir video nedeniyle YouTube’u engelleyip tepki çekmek yerine sadece videonun kendisine Türkiye’den erişilemezolabilecek.

- Her bireyin internetteki tüm günlük faaliyetleri; yani, hangi siteleri gezdiği, hangi kelimeleri aradığı, sosyal ağlarda neler yaptığı vs kayda alınacak ve en az 1 en çok 2 yıl saklanacak. Kişisel Verileri Koruma Kanun Tasarısı yıllardır hazır beklediği halde, yurtiçinden ve AB’den gelen tüm baskılara karşın tasarıyı TBMM’ye getirmeyen hükümet, fişlemeyi kolaylaştıracak böyle bir veri toplamayı kanun zoruyla yaptırmak istiyor.

- İnternet erişimi sağlayıcılarının üye olmaya zorunlu oldukları, hükümet güdümünde ve kontrolünde bir Birlik kuruluyor. Birlik’in esas amacı gizlenmeye çalışılsa da, hükümetin talep edeceği izleme ve sansür uygulamalarını yapacağı açıkça görülüyor.

- DNS adresi değiştirerek siteye girmek mümkün olmayacak. Yeni teklifle beraber kısıtlamalar IP tabanlı yapılacağından, ki ICANN’ın varlığını daha iyi anlayabiliriz, eskiden DNS ayarlarını değiştirerek girilebilen yasaklı siteler artık tamamen yasak hale gelecek.

- Anahtar kelime engellemesiyle sakıncalı kelimelerin geçtiği ilgili ilgisiz her sitenin bloklanmasının yaratacağı karmaşa ile nasıl başa çıkılacağı bilinmiyor. Ancak öte yandan son dönemde özellikle başta siyasetçiler olmak üzere kişilerin özel hayatlarına ilişkin gizli çekim kayıtlarının internette yayınlanması halinde engelleme 4 saat içinde mümkün hale gelebilecek. Ayrıca sakıncalı kelimenin geçtiği akademik çalışmalardan köşe yazılarına kadar her içerik bloklanma ihtimali ile karşı karşıya kalabilecek.

- Hosting firmaları; Erişim Sağlayıcıları Birliği ismindeki bir kuruluşa istisnasız üye olmak zorunda olup, müşterilerinin her tür bilgisinin günlüğünü tutmak zorunda olacaklar. Özellikle internet kafeler hakkında ciddi düzenlemeler yapılacak.

- Bireysel kullanıcılar; bir internet sitesi üzerinden hak ihlaline uğradığı tespit edilen kişiler yine aynı internet sitesi üzerinde 1 hafta süreyle tekzip yayınlamasını talep edebilecek. Tabi bu durum Twitter gibi ortamlarda olduğunda bu tekzip işleminin nasıl takip edilecek belirtilmiyor.

- Sağlayıcılar, TİB'in istediği her bilgiyi mahkeme kararı olmaksızın vermekle yükümlü olacak. 

- TİB Başkanının soruşturulabilmesi için Bakandan, personelin soruşturulabilmesi için TİB Başkanından izin alınması gerekecek.

- Yer sağlayıcılık bildiriminde bulunmayan ya da 5651 sayılı yasadaki yükümlülüklerini yerine getirmeyen sağlayıcıya 10-100 bin TL ceza öngörülüyor.

- Toplu kullanım sağlayıcılara konusu suç oluşturan içeriği engellemenin yanında, bu içeriğe ulaşımın kaydı zorunluluğu getirildi.

- Ticari amaçlı toplu kullanım sağlayıcıların sorumluluğu sadece suçla sınırlı değil, aile ve çocuğun korunmasından da sorumlular. Böylelikle kapsam genişletiliyor. Bu kapsamda "arkadaşlık siteleri" suç unsuru taşımazken, ailenin veya çocuğun korunmasına aykırı bulunabilir.

- Savcının erişim engellemesi kararı verdiğinde, kararı hakim onaylamazsa erişimin engellemesi kararı artık kalkmıyor savcı uzatabiliyor.

- Eskiden TİB çocuğun cinsel istismarı ve müstehcenlikle ilgili kendi başına karar alabilirken teklife göre buna fuhuş da ekleniyor.