'Cumhuriyet'le savaşanlar: ‘Saray’a ihbar savcıya ‘delil’

Cumhuriyet davasına konu suçlamalardan biri de savcılığın Cumhuriyet Vakfı’na yönetim kurulu üyeliği için yapılan seçimin usulsüz olduğu iddiası. İddianın kaynağı ise yönetime seçilemeyen Alev Coşkun’un toplantı yeter sayısının oluşmadığı iddiasıyla seçimin iptali için açtığı davaydı. Coşkun bu iddiasını isimsiz ihbar dilekçesiyle Cumhurbaşkanlığı’na kadar taşıdı. Coşkun’un iddiasına dayanarak 31 Ekim 2016’da vakıf yöneticilerimizi tutuklatan savcılık, iddianamede, “vakıf yönetiminin ele geçirilerek yayın politikasının değiştirildiğini” öne sürdü. Yargılama sürecinde istinaf aşamasına gelen hukuk davası kapsamında Bölge Adliye Mahkemesi, toplantı yeter sayısının sağlandığına karar verdi. Ceza soruşturmasına konu edilen asliye hukuk davasında süreç şöyle gelişti:

Seçilemeyince terk etti

Cumhuriyet Vakfı Yönetim Kurulu’na 2010 yılında yapılan seçimde Mustafa Balbay, cezaevinde olduğu için kapalı zarf içinde gönderdiği oy, “mücbir sebep” sayılarak kabul edilmişti. Aydın Aybay’ın vefatı üzerine 2 Nisan 2013’te yapılan seçimde de Balbay’ın aynı gerekçeyle kapalı zarf içinde gönderdiği oy da geçerli sayıldı. Ancak üyelerden İnan Kıraç’ın yurtdışında olduğunu bildirerek kapalı zarf içinde gönderdiği oy “mücbir sebep” görülmeyerek kabul edilmedi. Bu seçimde açık oylamada Başkan’ın lehine oy kullandığı Önder Çelik 6, Mustafa Pamukoğlu 5 oy aldı. Vakıf senedindeki hüküm doğrultusunda en çok oyu alan Önder Çelik, vakıf üyeliğine seçilmiş oldu. İki yıllık süre için seçilen üyelerin üyeliklerinin dolmasından 2 gün önce, 7 Ekim 2013’te Vakıf Yönetim Kurulu yeniden seçim yaptı. Seçilmek için gerekli 7 oyu alamayan Alev Coşkun, sonuçların ilan edilmesi ile birlikte toplantıyı terk etti ve tutanağı imzalamadı.

Arkeolog rapor verdi

Alev Coşkun, bu tarihe kadar seçime itiraz etmedi. Ancak Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne “isminin açıklanmasını istemeyen” kişilerce verilen iki ayrı dilekçe ile seçim şikâyet edildi. Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün “araştırmacı” sıfatıyla görevlendirdiği arkeolog Sabri Kızıltan, vakıf senedindeki hükümleri dikkate almayarak seçimin usulsüz olduğunu ileri sürdü. Bu rapor doğrultusunda Vakıflar Genel Müdürlüğü hukuka aykırı biçimde 2 Nisan 2013 ve 7 Ekim 2013’teki seçimlerin usulsüz olduğunu belirtti. Bunun üzerine Vakıf Yönetim Kurulu 18 Şubat 2014’te gazete binasında söz konusu seçimleri yenilemek üzere toplandı. Ancak toplantıdan bir gün önce Yönetim Kurulu üyesi İnan Kıraç, toplantı günü de Nevzat Tüfekçioğlu üyeliklerinden istifa etti. Böylece vakfın 12 olan üye sayısı iki istifa ve Aydın Aybay’ın ölümü nedeniyle 9’a düştü. Toplantıya Vakıf Yönetim Kurulu üyeleri Orhan Erinç, Akın Atalay, İbrahim Yıldız, Hikmet Çetinkaya katıldı. Meclis çalışmaları nedeniyle vakıf toplantısına katılamayan Mustafa Balbay ve rahatsızlığı nedeniyle Cüneyt Arcayürek birer üyeye vekâlet vererek oylarını kapalı zarf içinde gönderdi. Yani mevcut 9 üyenin 6’sı toplantıda vardı. Alev Coşkun ve Şevket Tokuş ise kendilerine tebligat yapılmış olmasına rağmen toplantıya katılmadı. Toplantıda ilk olarak 2 Nisan 2013’teki seçim yenilendi ve yeni yönetim kurulu seçildi. Orhan Erinç, Akın Atalay, İbrahim Yıldız, Hikmet Çetinkaya, Önder Çelik, Mustafa Kemal Güngör, Cüneyt Arcayürek, Mustafa Balbay, Nail İnal, Hakan Kara, Musa Kart ve Güray Öz vakıf üyesi seçilirken Coşkun ve Tokuş hiç oy alamadılar ve seçilemediler.

Sabotaj için katılmadılar

Sabote etmek için seçime katılmadıkları anlaşılan Alev Coşkun ve Şevket Tokuş ile Mustafa Pamukoğlu, seçimin toplantı yeter sayısı olmadan yapıldığı iddiasıyla Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne başvurdular. Genel Müdürlük başmüfettişinin hazırladığı raporda seçimin geçerli olduğu belirtiliyordu. Bunun üzerine Coşkun ve Tokuş, Vakıflar Genel Müdürlüğü ile Cumhuriyet Vakfı aleyhine dava açtı. Sonradan Cumhuriyet davasına konu edilecek İstanbul 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’ndeki davada, vakıf ile birlikte, Vakıflar Genel Müdürlüğü avukatları da, davanın “haksız ve mesnetsiz” olduğunu ve reddedilmesi gerektiğini söyledi.

Ismarlama raporda hata üzerine hata

Cumhuriyet operasyonun başlatılmasından sonra, Vakıflar Genel Müdürlüğü bu defa da mali denetim için vakfa müfettiş gönderdi. Müfettişler, incelemenin konusu olmamasına rağmen vakıf seçiminin usulsüz olduğunu öne süren bir rapor hazırladılar. Rapor, vakfa tebliğ edilmeden mahkemeye ve savcılığa sunuldu ancak acele ettikleri için sonuç kısmı imzasızdı. Bu sırada tamamlanan Cumhuriyet iddianamesi, mahkemesine sunulmadan Sabah’a servis edildi. Ancak mahkeme iddianameyi kabul ettikten sonra, Sabah’ın duyurduğu iddianamenin taslak olduğu, mahkemeye gönderilmeden önce üstünde değişiklik yapıldığı ortaya çıkmıştı. Taslak iddianamede mali inceleme raporunun savcılık tarafından istendiği ifade ediliyordu. Ancak savcılık, mahkemeye sunduğu iddianamede bunu çıkarmıştı. İki iddianame arasındaki bu fark, Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün savcılığın siparişiyle rapor hazırladığını da ortaya koydu.

Avukat da tutuklandı

Bu davada vakfı operasyonda tutuklanan avukat Mustafa Kemal Güngör temsil ediyordu. Vakıf davasında avukatlarımız, dosyada birbirine zıt raporlar ve bilimsel görüşler olduğu gerekçesiyle akademisyenlerden oluşacak 3 kişilik bir bilirkişi heyetine dosyanın gönderilmesini istediler. Mahkeme de talebi reddederek, Şubat 2014’te yapılan seçimin iptal edilmesine karar verdi.

Kararın temyizini değerlendiren Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi kararı onadı ancak Coşkun ve etrafındakilerle Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün siparişle hazırlanan son raporunu da boşa çıkardı. Daire, üye sayısı 12 olan yönetim kurulunun üyelerden Aydın Aybay’ın vefatı ve üyeler İnan Kıraç ve Nevzat Tüfekçioğlu’nun toplantı gününden önce istifa etmeleri nedeniyle yönetim kurulu üye sayısının 9 olduğunu belirtti. Dava konusu toplantıya 6 üyenin katıldığının ifade edildiği kararda, Balbay ve Arcayürek’in vekâleten katıldığı kaydedildi. Daire, dava boyunca Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün ve gazetemizin avukatlarının dile getirdiği toplantı yeter sayısının sağlandığı gerçeği kabul ediyordu. Buna karşın temyiz talebini vekâleten oy kullanmanın geçerli olmadığı gerekçesiyle reddetti.

Geç gelen itiraf

Alev Coşkun ve savcılığın ortak iddiası, iptal edilen bu seçimde vakıf yönetiminin ele geçirilerek Cumhuriyet’in yayın çizgisinin değiştirildiğiydi. Suçlama hukuk dışı olmasının yanı sıra gerçekdışıydı. Çünkü yönetim kurulu üyelerinin tamamı çeyrek yüzyıldan uzun süredir Cumhuriyet’te çalışan isimlerden oluşuyordu. Savcı Hacı Hasan Bölükbaşı mütalaasında, “Cumhuriyet Vakfı yönetim kurulunun seçimi ile ilgili bazı hususların hukuki ihtilaf niteliğinde değerlendirilmesinin mümkün olduğunu” kabul etti. Bölükbaşı, soruşturmanın başlatılmasından bir buçuk yıl sonra asliye hukuk mahkemesinin konusu olan bir davanın ceza soruşturmasına konu edildiğini itiraf etmişti. Buna karşın mütalaada Coşkun ve iddianamenin yönelttiği suçlamayı tekrar etti.