Rusya'nın saldırısı 'enerji'yi vurdu, fiyatlarda artış beklentisi

CHP’li Akın, Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahalesinin enerji fiyatlarına olası etkileriyle ilgili bilgi notu hazırladı.

Akın, Rusya’nın Ukrayna’ya askeri harekatı nedeniyle kısa vadede akaryakıt ve doğalgaz fiyatlarının artış beklendiğini ifade etti.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na da sunulan bilgi notunda özetle şunlar yer aldı:

Hem döviz hem fiyatlar artıyor: Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan krizin savaşa dönüşmesiyle birlikte uluslararası piyasalarda emtia ve enerji fiyatlarında artış yaşanmaktadır. Uluslararası piyasalarda enerji fiyatlarında yaşanan artışın yanı sıra Türkiye’de döviz kuru da yükselmiştir. Enerjide büyük oranda dışa bağımlı olan ülkemiz bu iki gelişme nedeniyle olumsuz etkilenecektir. Uluslararası alanda yaşanan krizin sonuçlarından bağımsız olarak enerji fiyatlarındaki artış vatandaşlara hem kısa ve hem de orta vadede enerji fiyatlarında artış olarak yansıyacaktır.

B planı yok: Türkiye’ye; Ukrayna, Romanya, Bulgaristan üzerinden gelen boru hattında geçmişte Ukrayna-Rusya arasında sorun yaşandığı dönemlerde gaz akışında düzensizlikler yaşandığı olmuştur. Rusya’nın doğalgaz vermemesine yönelik bir sorun beklemeyen AKP iktidarı Rusya ile yapılan ticari anlaşmalara güvendiğini beyan etmiştir. Ayrıca iktidar Rusya’nın uçağının düşürülmesinde de sorun yaşanmadığını öne sürerek endişeli bir durum olmadığını iddia etmektedir. İktidar sözcülerinin fiyatlardaki birkaç günlük oynamanın Türkiye’yi etkilemeyeceğini söylemesi arz güvenliğinde B planının olmadığını ortaya koymaktadır.

Depolar boş: Rusya’nın doğalgazı kesmesi Türkiye için çok büyük bir soruna dönüşür. Doğalgaz akışının durması sanayide yıkıcı etkilere neden olur. Türkiye doğalgaz tüketiminin üçte birini Rusya’dan karşılamaktadır. Doğalgaz arzında meydana gelecek olası bir açık; serbest piyasadan LNG alınmasını gündeme gelecektir. Rusya hâlihazırda Avrupa’ya sağladığı doğalgaz akışını da keserse LNG fiyatlarında olağanüstü bir artış yaşanacaktır. Avrupa’da 24 Şubat 2022 sabahı itibariyle Hollanda TTF’de 1000 metreküp doğalgaz 1400 doları geçmiş durumdadır. Türkiye’de depoların dolu olmadığı İran’ın akışı kesmesiyle ortaya çıkarken; Tuzgölü ve Silivri depolarındaki toplam kapasitenin şu an 1,2 milyar metreküp olduğu belirtilmektedir. .

Enflasyon yükselecek: Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan krizle brent petrol fiyatlarının 7-8 yıl aradan sonra tekrar 100 dolar (25 Şubat 2022 tarihi itibariyle 102 dolar) seviyesini geçmesi akaryakıt ürünlerinde büyük bir zamma neden olmuştur. Petrol fiyatının yanı sıra döviz kurunun da yükselmesi nedeniyle akaryakıt ürünlerindeki zam olasılığı son zamların ardından hala bulunmaktadır. Akaryakıt ürünlerinde yaşanan artış dolaylı olarak bütün sektörlerin ulaşım ve nakliye maliyetlerini de artıracağı için enflasyonu da yükseltecektir. Türkiye’nin ihtiyacı olan stratejik petrol ve doğalgazın tüketimine yönelik bilimsel yöntemlerle alternatif ihtimallere ilişkin planlamalar yapılmalıdır.