Ekonomiyi bahane ederek yeniden kısa çalışma ödeneği istiyorlar

TOBB’de önceki gün gerçekleştirilen “iş dünyası istişare toplantısında”, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, son dönemde, özellikle emek yoğun sektörlerin, başta ham madde ve enerjide meydana gelen artışlar ile diğer maliyetlerden dolayı ihracatta rekabetçiliklerini kaybettiğini belirterek, “Emek yoğun sektörlerde iş gücü kaybının önüne geçmek üzere ilave teşvikler sağlamalıyız. Siparişlerinin azalmasına bağlı olarak üretimleri ve satışları düşen firmalarımızın istihdamlarını koruyabilmek için kısa çalışma ödeneğinin tıpkı pandemi döneminde olduğu gibi, fazla prosedüre tabi tutulmadan, devreye alınmasını bekliyoruz” dedi. Hisarcıklıoğlu, Türkiye'de istihdam piyasasının katı olduğunu ileri sürerek, esnek mevzuata ihtiyaç olduğunu da savundu. 

İşverenlerin istediği gibi kısa çalışma ödeneği devreye alınırsa işçinin eline daha az ücret geçecek. Zaten düşük olan ücretler daha da aşağıya inecek. Mevzuata göre, “genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz, genel salgın ile zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak önemli ölçüde azaltan veya işyerinde faaliyeti tamamen veya kısmen geçici olarak durduran her bir işveren” kısa çalışma başvurusunda bulunabiliyor. Kısa çalışmanın uygulama süresi 3 ay. Ancak Cumhurbaşkanı kararı ile 6 aya kadar da uzatılabiliyor.

Konkordato ilanında bile işverenler kısa çalışmadan yararlanmak için başvuruda bulunabiliyor. Her işçi kısa çalışma ödeneği alamıyor. Bu ödenekten yararlanabilmek için kısa çalışmanın başladığı tarih itibarıyla son 120 gün hizmet akdine tabi olma ve son 3 yılda en az 450 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olma şartlarını taşıması gerekiyor. Ancak iktidar isterse bu şartlarda düzenleme yapabiliyor. Ancak işçinin ücreti düşüyor. Kısa çalışma ödeneği tutarı; işçinin son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 60’ı olarak belirleniyor. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği tutarı, uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150’sini geçemiyor.  Ayrıca işçi ileride işten atılırsa kısa çalışma ödeneği olarak ödenen süreler, işsizlik ödeneği ödemelerine ilişkin hak sahipliği sürelerinden de düşülüyor.