Asgari kurumlar vergisi nedir, hangi ülkelerde uygulanıyor?

Ekonomi yönetiminin yeni vergi paketinde yer alması beklenen asgari kurumlar vergisinin, TBMM tatile girmeden Meclis'e sunulacağı açıklandı.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Mayıs sonunda yaptığı açıklamada, çok uluslu şirketlere yönelik asgari kurumlar vergisinin Türkiye'de yürürlüğe getirilmesi için çalışmalar yapıldığını ve hazırlıkların "son aşamaya geldiğini" açıklamıştı.

Şimşek, Anadolu Ajansı'na (AA) yaptığı açıklamada, "Türkiye'de faaliyette bulunan çok uluslu şirketlerden asgari kurumlar vergisi alınması yönünde düzenleme yapılması kaçınılmaz. Aksi halde ülkemizin almadığı vergi bir başka ülke tarafından alınacak" ifadelerini kullanmıştı.

Bakan Şimşek, Haziran ortasında yeni vergi paketinin "yakın zamanda" TBMM’ye sunulacağını belirtmişti.

AKP Grup Başkan Güler ise Çarşamba günü yaptığı açıklamada, yeni vergi paketinin Meclis’e kademeli olarak sunulacağını söyledi.

Buna göre asgari kurumlar vergisi Meclis'e tatilden önce sevkedilecek ilk pakette yer alacak.

Normal koşullarda 1 Temmuz’da tatile girmesi gereken TBMM’nin çalışma süresi, Haziran sonunda belirsiz bir tarihe uzatılmıştı.

Peki asgari kurumlar vergisi nedir, hangi ülkeler uyguluyor?

OECD: VERGİ GELİRLERİNDE YILLIK 150 MİLYAR DOLARLIK ARTIŞ YAPMASI BEKLENİYOR

2021 yılında, Türkiye dahil 134 ülkenin yeni bir küresel vergi anlaşması imzalamasından yaklaşık üç yıl sonra, bu yılbaşından itibaren birçok gelişmiş ekonomide asgari kurumlar vergisi uygulanmaya başladı.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı'nın (OECD) teklifiyle hazırlanan anlaşma, çok uluslu şirketlerin kurumsal kârlarından en az yüzde 15 vergi alınmasını öngörüyor.

OECD hesaplamalarına göre vergi reformu, yıllık küresel vergi gelirlerini yüzde 9 artıracak. Bu, gelirlerde 150 milyar dolarlık bir artış anlamına geliyor.

Avrupa Birliği (AB), Avustralya, Güney Kore, Japonya, Kanada ve Norveç gibi ülke ve bölgeler düzenlemeyi bu yıl 1 Ocak'ta yürürlüğe aldı.

Bu ülkelerde asgari kurumlar vergisi, yıllık geliri 750 milyon euronun üzerinde olan çok uluslu şirketlerden alınıyor.

Uygulamayla milyarlarca dolarlık kârın vergi cennetlerinde korunmasının da önüne geçilmesi umuluyor.

İrlanda, Lüksemburg ve İsviçre gibi vergi cenneti olarak tanınan ülkeler de bu anlaşmaya taraf olmuşlardı.

ABD anlaşmaya taraf olsa da henüz asgari kurumlar vergisini uygulayan ülkeler arasında değil.

Anlaşmaya göre ülkelerin vergi oranını yürürlüğe getirmesi diğerlerini de teşvik ediyor. Çünkü alınmayan vergiler şirketlerin ana işletmelerinin olduğu ülkelerin vergi gelirlerine eklenebiliyor.

ŞİMŞEK: TÜRKİYE'YE YATIRIM YAPAN ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERİN SADECE YÜZDE 2,5'İNİ İLGİLENDİRİYOR

Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, Mayıs sonunda yaptığı açıklamada, Türkiye'de faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirket sayısının yaklaşık 80 bin civarında olduğunu ifade etmişti.

Bu şirketlerden ana işletmesi yurt dışında olanların sayının 2 bin 134 olduğunu aktaran Şimşek şunları aktarmıştı:

"Ülkemize yatırım yapan çok uluslu şirketlerin sadece yüzde 2,5 gibi bir kısmı 750 milyon avro eşiğini aşmakta olup, bunların kazanmış oldukları vergi teşviklerinin nasıl korunabileceği, farklı alanlarda nasıl değerlendirilebileceği konusunda alternatif modeller üzerinde de çalışılıyor.

"Bakanlık olarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile sıkı bir çalışma yürüterek ülkemize yatırım yapılmasını teşvik etmeye devam edecek alternatifler geliştiriyoruz."

Türkiye Şubat 2022'de ABD ile yüksek kârlı Amerikan teknoloji devlerini hedef alan Türkiye Dijital Hizmetler Vergisi'nin iptali üzerinde anlaşmaya varmıştı.

Küresel asgari kurumlar vergisi anlaşmasına taraf olan ülkeler, bu anlaşmanın bir parçası olarak dijital hizmet vergilerini iptal etmeyi prensipte kabul etmişti.