2 işçiden 1'i yasal sınırın üzerinde çalıştırılıyor

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), çalışma yaşamındaki sorunlara eğilen 'İşçi Sınıfının Görünümü 2021' raporunu kamuoyuyla paylaştı. Raporda işçi sınıfının ağır koşullar altında, uzun saatler, düşük ücrete çalıştıklarını ortaya koydu. Ayrıca salgın döneminde devlet yardımları yetersiz bulunudu. Salgın sürecinde işçi sınıfının masrafları da artarken, iş güvenliği için yeterli ekipman ise sağlanmadı. 

Raporda şu detaylar öne çıktı :

Araştırma kapsamında işçilere “Son 12 ayı düşündüğünüzde iş taleplerini karşılamak amacı ile mesai/vardiya saatleri dışında çalıştınız mı” sorusu yöneltildi. İşçilerin yüzde 37’si fazla çalışma yaptığını belirtti.

Araştırmaya katılan işçilere sorulan bir diğer soru ise çalışmalarının karşılığında bir ücretin ödenme durumuna ilişkindi. Ücreti ödenmeyen ancak izin verilenlerin oranı yüzde 3, fazla mesai için ödeme yapılmayan ile izin verilmeyenlerin ve fazla mesai ücreti kısmen ödenenlerin oranı ise yüzde 7 oldu. Böylece araştırmaya katılan her 5 işçiden yalnızca biri fazla mesai ücreti alabilmiştir.

EN BÜYÜK SORUN İŞSİZLİK

Araştırmaya katılan işçilere “Türkiye’de çalışma hayatına dair en önemli sorun nedir?” sorusu yöneltildi. İşçilerin vermiş olduğu yanıtlara göre sırasıyla işsizlik yüzde 71,7, düşük ücret yüzde 65,2, sigortasız kayıt dışı istihdam yüzde 44,8 ve uzun çalışma saatleri yüzde 42,9 ilk dört önemli sorundur. 

İşçilerin yüzde 31,8’i Kod-29 ile işten çıkarma, yüzde 30,4’ü işsizlik sigortasının yetersizliği, yüzde 27,7’si iş güvencesinin olmaması, yüzde 24,8’i kıdem tazminatının ödenmemesi, yüzde 24,1’i ise işçi sağlığı ve iş güvenliğinin yetersiz olmasını çalışma hayatında en önemli sorun olarak gördüğünü belirtti.

İŞ GÜVENLİĞİ YETERSİZ

Araştırmaya katılan işçilere işçi sağlığı ve iş güvenliği (İSİG) konusuna ilişkin görüşleri soruldu. Buna göre işçilerin yüzde 18,6’sı işyerinin İSİG önlemlerini yetersiz bulduğunu belirtti. İşyerindeki önlemlerin çok yeterli olduğunu söyleyenlerin oranı ise sadece yüzde 13’tür. İşçilerin yüzde 40’a yakını işyerinde alınan önlemleri yeterli bulmuyor.

FAZLA MESAİ ÜCRETLERİ ÖDENMİYOR

Araştırmaya katılan işçilere “Haftalık toplam çalışma süreniz fiili olarak ne kadar” sorusu seçenekli olarak soruldu. İşçilerin yüzde 24,6’sı haftalık çalışma süresini 45 saat olarak belirtti.

İşçilerin sadece yüzde 1,5’i 30 saatten az ve yüzde 14,6’sı 30-44 saat arası çalıştığını belirtti.. 46 saat üzerinde çalışan işçilerin oranı ise 59,3’tür. Bu durumda Türkiye’de işçilerin büyük bölümünün yasal çalışma süresi olan 45 saatin üzerinde çalışıyor.

İşçilerin sigortalı olma durumuna göre haftalık fiili çalışma süreleri farklılık gösteriyor. İşyerinde sigortalı olarak çalıştığını belirtenlerin yüzde 58,4’ü, sigortasız çalışan işçilerin ise yüzde 64’ü 45 saat üzeri çalıştığını söyledi. 

Haftalık fiili çalışma süresinin 45 saatten az olduğunu belirtenlerin oranı sigortalılarda yüzde 15,9 iken sigortasızlarda yüzde 35,8. 

Rapora göre 5 işçiden yalnızca biri fazla mesai ücreti alabilmiştir.