Atatürk Buca’da 2
KONUK YAZAR | Atatürk Araştırmacısı Ahmet Gürel, Cumhuriyet Ege için yazdı...
Salih Bey’in her zaman olduğu gibi gerekenleri ne dereceye kadar titizlikle yapmış olduğunu notlardan anlıyoruz. Ayrıca Salih Bey’in aşağıdaki notlarında açıkladığı gibi, Forbest Köşkü’nün kim ve kimler tarafından, Paşa’nın emrine tahsis edildiği de bilinmiyordu. Birkaç sene sonra İzmir’de, Paşa’ya karşı hazırlanan suikastın ön çalışması olabilir veya bu suikast girişimi erkene alınmış olabilirdi. Bu olayda da ve İzmir suikast girişiminde de ilgi çeken bir isim Rauf Bey’di. Salih Bey notlarında, Forbest Köşkü’nde suikastı gerçekleştirme ihtimali olan, Aznavur’un adamlarından Saadettin’in, Rauf Bey’in eniştesi olan Aziz Bey aracılığı ile bu köşke bekçi olarak yerleştirildiğini iddia etmiştir.”
04 Ocak 1924 Cuma günkü Salih Bey’in notlar da ise şunlara yer verilmiştir:
“Bugün kalktığımız zaman başımın ağrıdığını hissettim. 4 Ocak’tan, 12 Ocak’a kadar hiçbir kayda değer bir olay olmadı. Her gün arkadaşlarla oturup konuşuyorduk. Bu müddet zarfında bir defa Doktor Bey’le İzmir’e gittik. Şifa Eczanesi’nde bazı doktorlarla görüştük. Bir defa da Gazi ile Karşıyaka Belediyesi’ne gittik. Mühim bir olay olmak üzere ve kayda değer Saadettin meselesi vardı. Bu adam Aznavur’la çalışıp mahkûm olan ve daha sonra her nasılsa hapishaneden çıkarak İzmir’e gelen bir kötü adammış. Bizim İzmir’e varışımızdan bir ay önce Rauf Bey’in eniştesi Aziz Bey’in aracılığıyla Forbest Köşkü’ne bekçi olarak girmiş. Fakat kendisi Balıkesir Valiliği’nce yakalanmış. Köşk’e böyle bir sabıkalı insanın bekçi tayin edilmesi anlamlı görüldüğünden, büyük bir titizlikle inceleme yapılmaktadır. Henüz netice meydana çıkmamıştır. İnceleme devam etmektedir.
Vali Bey, Forbest Köşkü’nü layığı ile hazır edemediğini kabul ederek istifa etmiştir. Yerine Ankara Valisi Murat Bey tayin edilmiştir.
Yapılan tahkikat, Mustafa Kemal Paşa’ya yapılması planlanan İzmir suikastına kadar uzanmış hem Saadettin adındaki serseri cezalandırılmış, hem de İzmir Elhamra Sineması’nda görev yapan İstiklal Mahkemesi kararı ile o ara yurt dışında bulunan Rauf Bey de sürgüne mahkûm olmuştu.”
27 Şubat 1930 Perşembe saat: 22.00’de, Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal’in yaptığı on birinci İzmir ziyareti başlamıştır. 16 Haziran 1926 günü kendisine yapılmak istenen suikast teşebbüsünden sonra ilk defa İzmir’e gelmiş olan Cumhurbaşkanı’na, gece geç vakit olmasına rağmen İzmir halkı tarafından her yerde hasret ve sevgi gösterileri yapılmıştır.
İzmir Belediyesi’nce satın alınıp, düzenlenerek hediye edilen Naim Palas’ta Cumhurbaşkanı bir hafta kalıp dinlenmiştir. Cumhurbaşkanı’nın İzmir’de bulunması ve gezinin Şeker bayramına rastlaması İzmir halkı için ayrı bir sevinç ve mutluluk kaynağı olmuştur. Gazetelerin sayfaları kurtarıcının fotoğrafları, anıları ve O’na kavuşmanın verdiği huzur, güç ve kıvanç duygularıyla doluydu.
01 Mart Cumartesi gününün sabah saatlerinde dinlenen Cumhurbaşkanı, saat 17.30’da aynı kişilerle Buca’ya gitmiştir. Buca’ya yerleşen, Artvin Milletvekili Mehmet Ali Bey’in kapısını bizzat kendisi çalmış ve evde beş dakika kadar dinlenmiştir. Daha sonra, Ödemiş eşrafından Sarıgöllü Hasan Ağa’nın 1926 yılında satın aldığı bahçeyi gezerek, sahibinden bilgi almıştır. Daha sonra, Kızılçullu’daki (Şirinyer) koşu sahasına gelmiştir. Vali Kazım Paşa burada kendilerine yeni inşa edilen tribünler ve ahırlar konusunda bilgi vermiş; koşu alanının bir kısmını otomobille gezdirmiştir.
Atatürk’ün Buca seyahatinden bize kalan iki fotoğraf arşivimdedir. Forbest Köşkü, Atatürk için iyi hazırlansaydı, O, Buca’da 53 gün kalacaktı. Yine tekrarlıyorum ki, “Forbest Köşkü”, “Atatürk Anı Evi” olarak tefriş edilmelidir, bir Bucalı olarak o günleri bekliyorum.
9 Aralık 2024
Ahmet GÜREL
En Çok Okunan Haberler
- Görüşmedeki isim konuşulanları aktardı
- Naci Görür'den 2 kent için korkutan uyarı
- Dikkat, mirasınıza çökebilirler!
- İntihar notu paylaştı, ölü bulundu!
- Art arda üç uçak kazası!
- İstanbul'da yeni bir ilçe kuruluyor
- Şahan Gökbakar, Ahmet Hakan'ı böyle ti'ye aldı
- MHP'li vekil 'Abdullah Öcalan beyefendi' dedi
- Birçok büyükelçiliğe yeni atama!
- Başına 25 milyon dolar ödül koydular