İklim krizini çocuklar yenecek

İklim değişikliğinin olumsuz etkileri üzerine düşünmek, konuşmak ve harekete geçmek yetişkinler dünyasında bile bazı ağır hisler barındırırken böyle bir konunun çocuklara aktarılması elbette zor. Ancak bugünün çocukları yani geleceğin gençleri ve yetişkin adayları olarak iklim değişikliğinin olduğu bir dünyaya doğdular. Çoğu okurumun çocukluğunda deneyimlemediği yüksek sıcaklıklar, kuraklıklar, seller, gıda sorunları gibi birçok olay onların gündelik yaşamının bir parçası. Bunu yok saymak veya bu konuda yanıltıcı bilgiler vermek elbette çocukların psikososyal gelişimini de olumsuz etkiliyor.

23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramımıza iki gün kala hem bayramımızı mutlulukla anmak ve kutlamak hem de çocuklarınıza veya çevremizdeki çocuklara verebileceğiniz en önemli farkındalıklardan biri olan “İklim krizi çocuklara nasıl anlatılır” sorusu üzerine önerilerde bulunmak isterim.

BÜYÜKLERE ÖDEVLER

Çocuğunuz için iklim değişikliği sorununu çözemeseniz de onun gerçekleri keşfetmesine, yalnız olmadığını bilmesine ve harekete geçmenin yollarını bulmasına yardımcı olabilirsiniz. UNICEF’e göre iklim değişikliğinin ölçeğini ve etkilerini yadsımadan çocuklarla umutlu ve güçlendirici bir konuşma yapmak mümkün. Nasıl mı?

1 - Ödevinizi yapın               

Hiç kimse iklim değişikliğiyle ilgili tüm yanıtlara sahip değil ve siz de bilmiyorsanız sorun değil. Güncel bilgilere ve bazı çözümlere ulaşmanızı sağlayacak konuşmalar, videolar ve makaleler de dahil olmak üzere çevrimiçi olarak birçok güvenilir kaynak var. NASA tarafından hazırlanan “ClimateKids” kapsamlı bir içerik sunuyor. Ne yazık ki yalnızca İngilizce ancak otomatik çeviri ile Türkçeye çevirip yararlanmak mümkün. (Günümüzde otomatik İngilizce-Türkçe çeviriler iyi çalışıyor) Ayrıca  bu konu hakkında çocuklarıyla nasıl iletişim kurduklarına ilişkin diğer ebeveynlerle de konuşabilirsiniz. Şunu hatırlayın: Çocuğunuzun size sorduğu her soruyu yanıtlayamayabilirsiniz öte yandan bunu beraberce keşfetmek için de bir fırsat olarak değerlendirebilirsiniz.

2 – Dinleyin

Çocuğunuzla iklim değişikliği hakkında konuşmaya başlamak için onun zaten ne bildiğini ve konu hakkında ne hissettiğini öğrenin. Çocuğunuzun zaten ne kadar çok şey bildiğine şaşırmanız da mümkün. Bunu, onun gezegene ilişkin korkularını ve umutlarını dinlemek için bir şans olarak kullanın. Ona tüm dikkatinizi verin ve endişelerini göz ardı etmeyin veya en aza indirmeye çalışmayın. Her zaman size gelip her konuda konuşabileceğini bilmesini sağlayın.

3 - Basit bilimi kullanın

Çocuğunuzu en iyi siz tanırsınız, bu nedenle hangi bilgilerin ona uygun olduğundan emin olun. İklim değişikliğini günlük yaşamlarıyla ilişkilendirmenin yollarını bulmak ve temel gerçekleri birlikte keşfetmek iyi bir başlangıç noktası. Örneğin: “İnsanlar arabaları çalıştırmak, uçak uçurmak ve evleri aydınlatmak için kömür ve petrol gibi fosil yakıtları yakıyor. Bunların hepsi, gezegeni bir balon gibi saran atmosfere sera gazı salıyor ve iklimi daha sıcak yapıyor. Daha sıcak bir gezegen, daha fazla sel ve daha fazla fırtına gibi hava koşullarında değişiklikler anlamına gelir. Gezegen ısındıkça kutuplardaki buzullar eriyor ve deniz seviyeleri yükseliyor. Bu ciddi bir sorun ancak birçok bilim insanı ve çok sayıda genç, çözüm bulmak ve olumlu değişiklikler yapmak için çalışıyor.”

4 - Doğaya çıkın

Çocuğunuzu mümkün olduğunca doğayla buluşturmaya çalışın. Onları dışarıda oynamaya teşvik etmek doğadan keyif almalarına ve doğaya saygı duymalarına yardımcı olur. Birlikte dışarıda olduğunuzda durun ve ister bir ağaç, ister bir bulut, bir örümcek ağı veya bir kuş olsun, ilgi çekici manzaraları gösterin. Yavaşlamak ve doğayı takdir etmek için zaman ayırmak gibi basit bir hareket, çocukların biyoçeşitliğe karşı ilgi duymalarına yardımcı olabilir.

5 - Çözümlere odaklanın

Konuştuğunuz her sorun için bir çözüm göstermeye çalışın. Çocuğunuzla birlikte iklim değişikliğiyle mücadele yolları üzerinde çalışan insanlardan örnekler araştırın. Haberlerde veya kendi topluluğunuzda gördüğünüz olumlu ve esin verici hikâyeleri tartışın. Evinizdeki atıkları azaltmak, su tasarrufu, geri dönüşüm yapmak veya kullanılmayan ışıkları ve cihazları kapatmak gibi aile olarak hangi adımları attığınız hakkında konuşun. Bu, herkesin iklim değişikliğiyle mücadeleye yardımcı olmak için bir şeyler yapabileceği fikrinin güçlenmesine yardımcı olur. Aile olarak veya topluluk içinde alabileceğiniz diğer önlemlere ilişkin fikirlerinizi tartışın. Araba kullanmak yerine yürümeyi veya bisiklete binmeyi tercih edebilir misiniz? Bir ağaç dikebilir misin?

6 - Eylemi güçlendirin

Çocuğunuza birçok gencin gezegenimiz için mücadele ettiğini ve onların da bunu yapabileceğini bildirin. İlgi gösterirse onu iklim değişikliği eylemcilerinin hikâyeleriyle tanıştırın. Gençleri bilmek ve onlardan haber almak, çocuğunuzun daha az yalnız hissetmesine ve kendi başına harekete geçme konusunda daha güçlü olmasına yardımcı olacaktır.