‘Daha iyi bir gelecek’ hayal ediyoruz

Hayalinde hep ünlü bir basketbolcu olmak vardı, o yüzden üniversite okumayı bile düşünmemiş. Ama geçirdiği bir sakatlık nedeniyle babasının da zoruyla mühendislik okumuş. Şimdi dünyanın önde gelen tütün mamulleri üreticisi British American Tobacco’da (BAT) 10 ülkeyi yönetiyor.

BAT Türkiye Kafkaslar ve Kuzey Afrika Bölge Direktörü Gökhan Bilgiç, Türkiye’de üç yıldır şirketi en iyi işveren konumuna yükseltirken sektöründe de en fazla ihracatı yapan şirket. Gökhan Bilgiç ile BAT’ın hedefleri ve hayalleriyle ilgili konuştuk.

Tartışmaya açık bir ürün satışı yapan bir şirketin genel müdürüsünüz. Bu konuda düşünceleriniz nelerdir?

İlk olarak yasal bir endüstri. Üretimimiz, devletin belirlediği kurallara uygun olarak, resmi kurumların gözetimi altında gerçekleştiriliyor. İkincisi yüksek vergi geliri olan bir sektör. Türkiye vergi gelirlerinin yüzde 8’inden bahsediyoruz. Ayrıca çalışanlarına Türkiye’deki 150 bin bakkala en büyük katma değeri sağlayan şirketlerden biriyiz. Diğer yandan, 18 yaş üstündeki bir insanın da çok net seçme hakkı olduğuna inanıyoruz. İnsanların tütün ürünlerinin olası zararları hakkında yeterli bilgiye sahip olduklarını ve tercihlerini bu yönde kullanabildiklerini görüyoruz. Biz buradan yola çıkarak geçtiğimiz yıldan itibaren, BAT Global olarak ‘Daha İyi Bir Gelecek’ dedik. Bu kapsamda, değişen dünyayla beraber alternatif ürünlere yönelen yetişkin tüketicilerin taleplerine uygun ürünleri nasıl geliştirebiliriz ve insanlar üzerinde olumsuz etkileri olabilecek ürünlerin bu etkilerini asgariye nasıl çekebiliriz diye çalışmalar yapıyoruz.

ALTERNATİF ÜRÜNLERE İZİN OLMALI

Elektronik sigarada globaldeki büyüme nedir?

Global elektronik sigara pazarının büyüklüğü 2020 yılında 15.04 milyar dolara ulaştı ve 2021'den 2028'e kadar yıllık yüzde 28.1'lik büyüme bekleniyor.

Yeni nesil ürün kullanımı ve satışı gelişmiş ülkelerde serbest. Bu tür ürünleri kullanmaya devam etmeyi seçen, alternatif ürün beklentisi içinde olan yetişkin tüketicilere herhangi bir alternatif sunulmuyor.

 Türkiye’de kişi başı sigara tüketimi ne kadar?

Yetişkin nüfusun neredeyse yüzde 30’u sigara kullanıyor. Günlük ortalama 18 dal içiyorlar. Türkiye pazarının büyüklüğü 120 milyar dal. Dünyanın 8. büyük pazarı şu anda. Nüfus artışıyla da büyüyor.

sigara için de bilimsel bir kurul kurulsun

Sigaranın Covid-19’a iyi geldiği bile söylendi, ne diyorsunuz böyle söylentilere?

Bu alanda hurafeler çok fazla. Bilimsel bir kurul kurulsun tartışsın. Sigara için de Covid bilim kurulu gibi bir oluşum olmasını isteriz. Sigara tüketiminin halk sağlığına olası etkilerini azaltmak adına beraber çalışmaya varız. Bunun için çalışıyoruz zaten. ‘Daha İyi Bir Gelecek’ yaklaşımımızın en temel parçası bu. Keşke endüstri, Sağlık Bakanlığı, bilim insanları bir araya gelebilsek de vergisinden gelirine, sağlık üzerindeki etkilerinden alternatif ürünlere nasıl bir plan yapabiliriz diye çalışabilsek.

BAT Türkiye’yi en iyi işveren yapan kırılımlar neler?

Çalışanlarımız Türkiye’de çalışılabilecek en iyi 20 şirketten birinde çalışıyor. Şirkette bana Gökhan Bey diyen en fazla iki kişi var, diğer çalışanlar bana Gökhan ya da abi der. Hiyerarşisi olmayan bir şirketiz. 2021’de Top Employer listesinde seçilmemizin yanı sıra Top Employer Institute tarafından ‘’Türkiye’nin En İyi 3 işvereni’’ arasında yer aldık.

2020’de ‘Daha İyi Bir Gelecek’ olarak belirlediğimiz stratejimizle yetişkin tüketicilerimize, topluma, çalışanlarımıza ve hissedarlarımıza sürdürülebilir bir değer yaratmayı hedefliyoruz. Çalışanlarımızın iş ve özel yaşantılarında dengeyi kurabilecekleri inovatif alternatifler sunuyoruz. Örneğin, ebeveynlik sürecinin ilk yılında çalışanlarımızı desteklemek amacıyla BAT’li Ebeveynler programını hayata geçirdik. Babalar da çocuk sahibi olduklarında 14 gün izin kullanabiliyor.

Kadın çalışan sayınız kaç?

Toplam 1600 çalışanımız var. Yönetim kademesinde yüzde 30’u kadın. AB ülkeleri içinde kadın yönetici oranında en iyi noktadayız. Kadın çiftçilere destek programlarımız var. “Çeşitlilik ve Kapsayıcılık” ajandamız global stratejimizin önemli bir maddesini oluşturuyor. Kadın çalışan oranımızın yönetim seviyesinde en az yüzde 45, üst yönetim seviyesinde ise yüzde 40 oranlarına ulaşmasını hedefliyoruz. Bu alanda BAT Global olarak, hem Ulusal Eşitlik Standardı (NES) hem de Küresel Eşitlik Standardı (GES) sertifikalarını almaya hak kazanan ilk tütün şirketi olduk.

Yurtdışı görevlere giden Türk çalışan sayısı nedir?

Türkiye’den globale yetenek ihraç ediyoruz, 45’in üzerinde Türk çalışanımız yurtdışında 15 farklı ülkede görev yapıyor.

Tütün sektörünün büyüklüğü nedir?

2020 yılında yurt genelinde toplam 57 bin 296 tütün üreticisinin, 950 bin dekar alanda ürettiği yaprak tütünde rekolte, 82,7 milyon kilogram olarak gerçekleşmiştir.

Türkiye’de kaç çiftçi ile çalışıyorsunuz?

Düzenli olarak 12 bin çiftçiyle çalışıyoruz. Bazı dönemler 20 bine kadar çıkıyor. Çiftçilerle uzun süreli kontratlarımız var. Ödemelerimizi her zaman düzenli olarak hemen yaparız. Her yıl Türkiye’den yaklaşık 13 milyon ton ürün alıyoruz. Bunun yüzde 20-30’unu Türkiye’deki operasyonumuz için kullanıyoruz, geri kalanını ihraç ediyoruz.

BASKETBOL YILDIZI OLMA HAYALİM VARDI

Kariyer yolculuğunuz nasıl başladı, bir şirkette 10 ülkede sorumlu olmak var mıydı hayalinizde?

Basketbol yıldızı olma hayalim vardı. Üniversite okuma hiç aklımda yoktu.  14 yaşımda Eczacıbaşı’nda oynadım. 19 yaşında A takımına girdim sonra bir sakatlık geçirdim. Şimdi sadece oğlumla oynuyorum. Hayatımda en çok sevdiğim şey spor, seyahat etmek.

Babamın yönlendirmesiyle üniversiteye girdim. Makine mühendisliği okudum. Sporcu geçmişimden dolayı hep bir hedefim oldu. 2013’te BAT’a başladım. BAT yönetim kurulunda yer almayı isterim. Artık eskisi kadar hırslı değilim. Hayat ile çalışma dengesini kaçırmamak gerekiyor. Ne yaparsam yapayım en iyisini yapmaya çalışıyorum. Çok meraklı biriyim ve soru sormanın çok önemli olduğunu düşünüyorum.

Nasıl bir Türkiye hayaliniz var?

Yurtdışında doğmuş büyümüş bir çok ülkede yaşamış biri olarak söylüyorum. Türkiye dünyanın en güzel ülkelerinden biri. Potansiyeli de yüksek. Aklıselim davranarak ve diyalogla Türkiye bambaşka bir ülke olabilir. Bilime, matematiğe, mantığa inanan ve ona göre yönetim modellerine ihtiyaç var. Endişem eğitim. Eğitimi düzeltmediğimiz sürece nesiller kaybediyoruz. Hukuk eğitim ve yönetim bunları toparlamadığımız sürece iyi olmaz.