İnanılır gibi değil... Bu sergi Maçka Sanat Galerisi’nde 31 Ocak’ta açılmış! Depremden 6 gün önce! Kente ilişkin bir sorgulama sergisi... Nasıl bir öngörüdür bu! Sanatçıların ve sanatla içli dışlı olan küratörlerin, politikacılardan katbekat öngörülü olduklarını bilirdim ama, bu kadarı... 

Neredeydik nerelere geldik, nereliyiz, neredeyiz? Vahşi kapitalizmin çarkları arasına sıkışıp kalmışken kıyamet senaryolarını normalleştirerek gerçekliğini yitirmiş bir tüketim dünyasının içinde biz neyiz, kimiz? Dahil olmaktan izleyici ve tüketici olmaya geçtiğimiz süreçte bizler “Neredeyiz?”

(FATİH KIZILCAN)

SORGULAMA VE TARTIŞMA

Baştan başlıyorum: Maçka Sanat’taki “Neredeyiz” sergisi, Didem Çapa küratörlüğünde, farklı disiplinlerden 12 sanatçının eserlerinden oluşuyor. Farklı disiplinler derken Füreya’nın seramik evleriyle başlayıp, Murat Germen’in mimari fotoğrafına uzanan, resim ve heykel, porselen ve baskı eserler... Her biri, galerinin tarihi ve özellikleriyle de uyumlu. Katılan sanatçılar şöyle: Akın Güreş, Ayşen Urfalıoğlu, Fatih Kızılcan, Fırat Engin, Füreya Koral, Güneş Çınar, Murat Germen, Mustafa Duymaz, Ömür Tokgöz, Rabia Seyhan, Rüçhan Şahinoğlu, Yunus Çermik... 

Tam da yaşadığımız büyük faciayı sorgulayan, tartışan bir sergi:

Kentlerin dönüşümü mü, değişimi mi? Zorunlu göçlerin, nüfus hareketlerinin, sınıfsal ve siyasi niyetlerin gölgesinde neler kaybedildi? Kentleşmenin yarattığı sorunlar? Gecekondudan gökdelene; bozulan topografyadan ekosistemin yıkımına... Kent planlamasının ekonomi politik silaha çeviren zihniyet... İnsan bedeni ve ruhu kadar hayvanlar üzerindeki tahribat... Yıllardır ezberlediğimiz ve kuşaktan kuşağa çözülmeden aktarılan konular... Kimlikten belleğe dikkat çeken; labirent gibi içinde kaybolduğumuz şehrimize, evimize, ocağımıza odaklanıyor bu sarsıcı sergi. 

Fatih Kızılcan’ın eserinde kaburgalarımızın demir çeliğe dönüşmesi; Güneş Çınar’da vinçler, kepçeler ve akbabaların yıkıntı ve cesetler üzerinde yükselmesi; Ömür Tokgöz’de yitirdiklerimizin izini görürken... Sarsılmamak olanaksız. 

(GÜNEŞ ÇINAR)

SIKIŞMIŞLIK DUYGUSU 

En köklü galerilerimizden Maçka Sanat’ın annesi Rabia Çapa’dan sonra yöneticiliğini üstlenen Didem Çapa geçen yıl planlamış bu sergiyi. Nereden aklına geldi? Soruma o da birkaç soruyla yanıt verdi. 

“Bu sürekli açgözlü inşaat furyasında, doğaya saygısızlık, insana saygısızlık karşısında, güvenliğimizin yok edilmesi ve tüm sorunlar karşısında sen kendini kıstırılmış, sıkıştırılmış hissetmiyor musun. Kentte mutlu insan var mı?” Kendi yarattığımız bu korkunç ortamda başka soru soramadım... Sustum. 

En iyisi, son 70 yılı kapsayacak şekilde anlamı değişen kent olgusunu odağına alan; zihinsel, duygusal ve görsel hafızamızda iz bırakan sergiyi gidin görün. 18 Mart’a dek sürüyor.