Olaylar Ve Görüşler

Türkiye’de tarım - Prof. Dr. Ülkü Sarıtaş

16 Mayıs 2024 Perşembe

14 Mayıs Dünya Çiftçi Günü, Uluslararası Tarım Üreticileri Federasyonu tarafından 1984 yılında başlatılmış ve tüm dünyada kutlanmaktadır. Küresel iklim krizinin yol açtığı kuraklık veya aşırı yağış sonucu yaşanan seller tarım sektörünü derinden etkilemekte. Ek olarak ülkemizde artan maliyetler, özellikle aile çiftçiliğini bitirme noktasına getirmiştir. Çiftçilikte şirketleşme ise kâr amacıyla yola çıktığı için para kazandığı sürece işe devam etmekte, günümüz ekonomik kriz ortamında para kazanamadığı için tarımdan çekilip başka sektöre geçmekte, bu durumda ülkemizi giderek artan oranda tarımda ithalata bağımlı hale getirmektedir.

ÜRETİCİNİN EMEĞİ YOK

Daha 20 yıl öncesine kadar tarımda kendi kendine yeten birkaç ülke arasında olan Türkiye, ne yazık ki hızlı çarpık kentleşme, verimli tarım arazilerinin inşaata açılması, kuraklık, sel gibi iklim değişiklikleri, tohumda gübrede dışa bağımlılık, el yakan mazot fiyatları gibi girdilerin artması ve tarımda aile işletmelerine devlet desteğinin azalıp ithalata ağırlık verilmesi ile aile çiftçiliğini bitirme noktasına getirmiştir. Devam edenler ise borç batağı içinde güç bela elde ettikleri ürünleri, kooperatifleşme olmadığı için, değerinden satamamakta, hatta çoğu kez içimiz yanarak izlediğimiz tablolarda yol kenarlarına dökmektedirler. Tarlada 4 kilogramdan zor alıcı bulan patatesi tüketiciler, marketlerde pazarlarda 25-30 liraya satın almaktadır. Aradaki fark aracıların, kabzımalların cebine girmekte, üreticinin emeği hiç olmaktadır.

İnsan ve hayvan yaşamında beslenmek için temel ihtiyaç malzemeleri olan buğday, fasulye, yeşil mercimek, saman ithal edilmektedir. Tarımda ülkemiz toprağı ve iklim koşullarına uygun ata tohumları ninelerin sandıklarında mendil içinde kalmıştır. İsrail’den ithal edilen ve ömrü bir yıl olan ithal tohumlar nedeniyle tohumda dışa bağımlılık tarımda girdilerin artmasına neden olan önemli kalemlerden biridir. Bir diğer olmazsa olmaz mazottur çiftçi için. Yat mazotundan özel tüketim vergisi (ÖTV) alınmazken çiftçinin mazottaki ÖTV yükü nedeniyle katbekat pahalı mazot kullanmak zorunda kalması sık sık haberlere konu olmaktadır.

AİLE ÇİFTLİĞİ

Tarım bir ülkenin en stratejik sektörlerinden biridir. Savaş, hastalık, doğal afetler gibi her türlü olumsuz koşulda eğer tarımda kendi kendinize yetiyorsanız zorluğun üstesinden kolayca gelebilirsiniz. Çünkü yaşamın devamı için en temel gereksinim sağlıklı besine ulaşmaktır. Buğday, mısır ve ayçiçeği yağı üretiminde önemli bir ülke ve bizim de ithalatta bağımlısı olduğumuz Ukrayna’da 2022 yılı şubat ayında başlayan Rusya savaşı nedeniyle, ülkemizde ayçiçeği yağı ve ekmek fiyatları hızla artış göstermiş, hatta temininde güçlük çekilecek noktaya gelinmiştir. Oysaki Konya ovası buğday ambarı, Trakya ayçiçeği havzası idi ve bu ürünlerde ve diğerlerinde doğru tarım politikaları uygulansaydı eğer, dışa bağımlı olmak bir yana ihraç yapabilir bir ülke olabilirdik.

Vakit geçmiş değil, akılcı tarım politikası ile aile çiftçiliği desteklenip ülkemiz tekrar 20 yıl öncesinin tarımda kendi kendine yeten birkaç ülkesinden birisi olabilir. Kırsalda tarımın desteklenmesi ve teşviki toplumun kırsal kesimini yerinde istihdam ederek çarpık kentleşmenin önüne geçecek, genç işsizliği ve tarımda dışa bağımlılığı azaltacak, ülkemizi tarım gibi önemli bir stratejik alanda güçlü bir duruma getirecektir. Yaşamda her şeyin dijitalleştiği bir ortamda gençlerin aile çiftçiliğine özendirilmesi ile onların daha aşina oldukları dijital ortam tarımda uygulanarak verimlilik artacak, kooperatifleşme ile aracılar ortadan kalkıp ürünlerin değerini bulması ile çiftçiler para kazanacak ve çiftçiliğe dört elle sarılacaktır. Emeği ve alın teri ile çiftçiliğe devam eden tüm çiftçilerimizin günü kutlu olsun...

 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları