Eski Ukrayna Müftüsü Said İsmailov savaşı anlattı: 'Kazara yaşıyoruz'

Eski Ukrayna Müslümanları Dini İdaresi (Umma) Müftüsü Said İsmailov, ABD'nin önde gelen gazetelerinden New York Times'ın savaş için görevlendirdiği muhabiri Carlotta Gall'a konuştu. 

Cumartesi günü yayımlanan haberde eski müftü, kendi deneyimlerini anlattı. 44 yaşındaki İsmailov, hakkında yakalama emri bulunduğunu ve işgal başlayınca başkent Kiev'in banliyösü Buça'dan kaçtığını söyledi: 

"Hiçbir hayale kapılmadım. Hemen kaçmam gerektiğini biliyordum"

Independent Türkçe'nin aktardığı habere göre, İsmailov artık müftülüğü bir kenara bırakıp cephe hattında sağlık görevlisi olduğunu, gazetenin savaş öncesindeki İstanbul büro şefi Carlotta Gall'a bildirdi. 

Ukrayna ordusunun ilk Müslüman dini görevlisi olan İsmailov, artık ASAP Rescue Ukraine adlı tıbbi yardım kuruluşunda sıhhiyeci pozisyonunda çalışıyor. 

Halihazırda ülkenin güneydoğusunda görev yapan eski müftü, o topraklara yabancı değil. 2014'te kendi memleketi Donetsk, Rusya yanlısı güçlerin kontrolüne geçtiğinde oradaymış. Küçük ama uzun zamandır bölgede yaşayan bir Müslüman topluluğunun sözünü sakınmayan lideri olduğu için infaz listesinde yer aldığını öğrenince oradan kaçmış. 

Önce Mariupol'e, ardından da Kiev'e taşınıp Buça'yı yuva belleyen İsmailov, işgalin başlayıp Rus güçlerinin bölgeye girmesiyle oradan da kaçmak zorunda kalmış. 

"Rusların beni bulmaması için ne kadar uzağa gitmek zorundayım? diye kendime sordum"

İsmailov, komşularının "Ruslar burayı işgal edince sivillere dokunmazlar" gibi bir düşünceye sahip olduğunu vurgularken Buça'daki katliamın onları yanlışladığını işaret etti. 

Buça'da sivillere yönelik işkence ve cinayetler, Rus güçlerinin yaklaşık bir ay kaldıkları bölgeden çekilmesiyle 2022 nisanında dikkat çekmişti. 

Kiev'in savunulması sırasında yaralıları nakletmekle görevlendirilen İsmailov, sağlık hizmeti sunmak için döndüğü Buça'da gördüğü sivil cesetleri karşısındaki kederini şöyle anlatıyor:

"Otomobil sürerken 'Neden ayrılmadınız?' diye düşünüyordum. İnsanlar daha önce savaşla yüz yüze gelmezlerse durumun ne kadar tehlikeli olduğunu anlamıyor"

Sonrasında görev yaptığı ülkenin doğusunda gece gündüz çalıştıklarını ve orada gördüklerinin çok korkunç olduğunu bildiriyor:

"Lisiçansk kuşatılmıştı ve adamlarımız ayakta tutuyordu. O dönemde bombalanan dar bir yol vardı ve oradan sağ çıkamayacağımızdan emindik. Pek çok seferde ölmeliydik. Kazara yaşıyoruz"

Mişer Tatarlarından olan İsmailov, madenci bir baba ve ekmek fırınında çalışan bir annenin çocuğu. Moskova İslam Üniversitesi'nden 2001'de mezun olduktan sonra Donetsk'e dönüp Ukrayna İslam Üniversitesi'nde bir sene ders vermiş. Hemen sonrasındaysa küçük bir toplulukta imamlık yapmaya başlamış.

Din özgürlüğü konusundaki konuşmalarıyla dikkat çekerek 2009'da Ukrayna'daki Sünni Müslümanların müftüsü olarak seçilmiş. Kasımda da sıhhiyecilik yapmaktan icra etmeye zaman bulamadığı bu görevi bırakmış.

Kırım Tatarlarından sonra Ukrayna'nın en kalabalık ikinci Müslüman topluluğu olan Mişerlerin kökenleri Finlere dayandırılıyor. 2014 itibarıyla Ukrayna'daki Müslüman oranı yalnızca yüzde 1,5 olarak saptanmıştı. Bu da yaklaşık 600 bin kişi anlamına geliyor. 

Geçen sene 24 Şubat'ta başlayan Rus işgalinin hemen ardından Anadolu Ajansı'na konuşan İsmailov, pek çok Müslümanın kaçmak ve mülteci durumuna düşmek zorunda kaldığını hatırlatarak şu ifadeleri kullanmıştı: 

Ukrayna Müslümanları müftüsü olarak Ukrayna'daki Müslümanları ordumuza ve devletimize desteğe çağırıyorum, Müslüman dünyasının da Ukrayna'yı ve Ukraynalı Müslümanları desteklemesini istiyorum.