Zülal Kalkandelen
Zülal Kalkandelen zulal.kalkandelen@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Laikliğe aykırı anayasa değişikliği yine gündemde

09 Haziran 2023 Cuma

Erdoğan, seçimlerden önce gündeme getirdikleri anayasa değişikliği teklifini TBMM’ye yeniden sunacaklarını açıkladı. 

Unutanlar için hatırlatalım. Söz konusu teklif, 9 Aralık 2022’de TBMM Başkanlığı’na sunulmuştu. 

AKP, MHP ve BBP’nin hazırladığı teklifte neler vardı? Onu da hatırlatalım.

Anayasanın din ve vicdan hürriyetini düzenleyen 24. maddesi için verilen değişiklik teklifi şöyleydi:

“...Temel hak ve hürriyetlerin kullanılması ile kamu veya özel kesim tarafından sunulan mal ve hizmetlerden yararlanılması, hiçbir kadının başının örtülü veya açık olması şartına bağlanamaz. Hiçbir kadın; dini inancı sebebiyle başını örtmesi ve tercih ettiği kıyafetinden dolayı eğitim ve öğrenim, çalışma, seçme, seçilme, siyasi faaliyette bulunma, kamu hizmetlerine girme ile diğer herhangi bir temel hak ve hürriyeti kullanmaktan ya da kamu veya özel kesim tarafından sunulan mal ve hizmetlerden yararlanmaktan hiçbir surette yoksun bırakılamaz. Bu nedenle kınanamaz, suçlanamaz ve herhangi bir ayrımcılığa tabi tutulamaz. Alınan veya verilen bir hizmetin gereği olan kıyafet söz konusu olduğunda Devlet, ancak dini inancı sebebiyle kadının başını örtmesini ve tercih ettiği kıyafetini hiçbir surette engellememek şartıyla gerekli tedbirleri alabilir.”

Anayasanın aileyi düzenleyen 41. maddesi için değişiklik önerisi ise aşağıdaki gibiydi:

“Aile, Türk toplumunun temelidir. Evlilik birliği, ancak kadın ile erkeğin evlenmesiyle kurulabilir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilatı kurar. Her çocuk, korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça, ana ve babasıyla kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahiptir. Devlet, her türlü istismara ve şiddete karşı çocukları koruyucu tedbirleri alır.”

CİNSİYET VE İNANÇ AYRIMI YAPAN TEKLİFLER 

AKP’nin cinsiyet ve inanç ayrımı yaparak anayasaya, laikliğe, demokrasiye ve yaşam tarzına yeni darbeler vuracak bu iki değişiklik teklifi de geçen dönem, TBMM Anayasa Komisyonu’nda geldiği şekliyle kabul edilmişti. 

Başlığı “ailenin korunması, evlilik birliği ve çocuk hakları” şeklinde değiştirilen 41. maddeye, “Evlilik birliği ancak kadın ile erkeğin evlenmesiyle kurulabilir” hükmü eklemişti. 23 Aralık 2022’de bu köşede yazdığım yazıda da dikkat çektiğim gibi, teklifte evlilik birliğinin kadın ve erkekten oluşmasının zorunlu olduğu söylenirken kaç kadın ve erkekten oluştuğu belirtilmiyor. Bu şekilde çokeşliliğin önü açılabilir! 

Ayrıca evlilik yaşı da belirtilmediği için bu Medeni Kanun ile uyumsuzluk yaratabilir.

AKP’nin 24. madde için önerdiği değişiklik ise türban ile birlikte, çarşaf ve peçeye de kamuda serbestlik kazandırma sonucunu yaratıyor.

TBMM’DEKİ SİYASAL İSLAMCILARIN SAYISI 360’I GEÇİYOR

Değişiklik teklifinin Meclis Genel Kurulu’nda kabul edilmesi için 400, referanduma götürülmesi içinse en az 360 milletvekilinin onayını alması gerekiyor. Ama yeni oluşan milletvekili dağılımını düşünürseniz CHP tarafından TBMM’ye sokulan 38 siyasal İslamcıyı da eklediğinizde Cumhur İttifakı’nın 323 milletvekili ile birlikte zaten 361’i buldukları ortada.

Ayrıca İYİ Parti, HDP ve CHP’nin de bu teklif karşısında bugün nasıl bir tavır alacağını bilmiyoruz.

Bildiğimiz tek şey şu: İktidarın anayasa değişikliğinin içeriği ortaya çıktıktan sonra kadın örgütleri, ve hukukçular, laikliğe aykırı, ayrımcılığı ve eşitsizliği derinleştiren, medeni hakları gasp eden teklifin tüm muhalefet partileri tarafından reddedilmesi çağrısıyla açıklamalar yapmıştı. 

Biz laik Cumhuriyetten ve Aydınlanmadan yana vatandaşlar olarak direneceğiz elbette ama ilkesiz siyaset devam ettiğinden bundan sonra ülkede yaşanacak gelişmeler konusunda artık çoğu şeyi bilmiyoruz. 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları