Dünya Basın Özgürlüğü gününde, gazetecilik örgütlerimizin bir araya gelerek oluşturdukları Gazetecilere Özgürlük Platformu, dünyanın en etkin uluslararası gazetecilik örgütlerinin desteği, katılımı ile Gazetecilere Özgürlük Kongresi düzenledi.. Bu zorunluluk tek başına işin vahametini ortaya koymada yeterince çarpıcı bir sonuç.

Kongrenin içeriği, gazetemizin dünkü manşetinde “Türkiye karanlık günlerine yeniden döndü” cümlesi ile özetlenmişti. Uluslararası-ulusal meslek örgütlerimizin sunumları, raporları, gazetecilerin yargılanmalarını izleyen hukukçuların yargılama sürecine ilişkin belgeli sundukları hukuksuzlukların kanıtları, yargısız infaz niteliğinde dünya ölçeğinde tutuklu kalmanın rekorlarını kıran, aylar, yıllar suçlanmalarının belgeleri ile yüzleştirilmemiş arkadaşlarımızın cezaevinden gönderdikleri mesajlar, yakınlarının canlı tanıklıkları.. Sonuç olarak halkın haber alma hakkının gasp edilmesi, demokrasisi, insan haklarının katledilişi anlamına da gelen Türkiye’de basın özgürlüğünün dünyanın en gerisinde bir yerlerde olmasının da kanıtları..

Ana haberleri unutalım; satır arası, ayıp olmasın, “kendi sorunlarımız” denilerek bile, büyük medyada, televizyonlar ve gazetelerde, habercilik ölçüleri ile gerçekten çok çarpıcı, çok sansasyonal boyutlar olduğu halde yer verilmemiş olmasını nasıl açıklayacağız? Doğrudan patronaj talimatı ile yapılan sansürleri bir kenara bırakalım. Otosansürün, korku ve baskının ağır bastığını itiraf edelim.. İnsan hakları, demokrasi, basın özgürlüğü önündeki en büyük tehdit de zaten, meslek örgütlerimizin evrensel saptamalarında altının kalın kalın çizildiği üzere, sermaye tekelleşmesi, siyasal baskıların sonucu ama üzerinde korku ve baskı ile içimize işleyen otosansür, teslim olma, kimlik erozyonu değil mi?

***

Gazetecilik Özgürlük Kongresi’ne katılan arkadaşlar, salonun katılımcılarına bakarak, acı acı itiraf etmedik mi? Dünyanın en önemli gazetecilik meslek örgütleri en üst düzey temsille bizimle dayanışmaya gelmiş. Bizim meslek örgütlerimiz de karanlık zor günlerin refleksi, geçmişlerinde olmayan bir geleneği geliştirerek Gazetecilere Özgürlük Platformu’nu oluşturdular. Bir yıldır çok etkin bir çalışma ile yaşamın her alanına dönük sorunlara, baskılara karşı tepki vermeye, kamuoyunu uyarmaya, gazetecilik dayanışmasının gereğini yerine getirmeye çalışıyor. Bire bir öne çıkmış, marka olmuş, göreceli işini güvence altına alabilmiş sayılacak gazeteci arkadaşlarımız bile, ortalıkta görünmekten korkuyor, kaçıyorlarsa?..

12 Mart’ı, 12 Eylül’ü yaşamış, basın özgürlüğünün darbelerle katledildiği kötü günleri bilenler; o günlerin apaçık tablosuna karşın, bugünlerin daha karmaşık yollardan, daha kaypak, ancak daha boyutlu bir basın özgürlüğü katledilişinin karanlık süreci olduğunu.. anlatmakta zorluk çeksek bile, anlamakta, duyumsamakta, hele de bire bir yaşamakta olduğumuzu görmekte zorluk çekmiyoruz. Yaşanmışlıklar yargı infazları ile ilişkili ise hukukçular, tutuklular, aileleri sunumları ile ortaya kondukça bilemediğimiz ayrıntı gibi görünen özü biçimleyen gerçekler, “Çok daha kötü durumdayımışız, ancak içinde yaşarken ayırımında olamamışız” dedirtiyor.

Dünya ölçeğinde yaşanmışlıklardan deneyimli uluslararası gazetecilik örgütleri de, askeri darbe süreçlerindeki olumsuzluklar kadar, daha da fazlası ile olumsuz gidişi anlamakta hiç zorluk çekmediklerinden, 12 Mart, 12 Eylül süreçlerinde esirgemedikleri dayanışmayı, hızla, etkin gündemle, siyasi iktidar üzerinde uyarıcı işlev yapmaya yönelik olarak gündeme getirdiler.. Son bir yıl içinde bir dizi protesto içerikli etkinliğin özeti, bizim medya kendi hakları için uyurken ne kadar uyanık, iş yaptıklarının belgesi.. Dün izin alabildikleri sayıda yargısız infaz, hukuk kurbanı tutuklu gazeteci ile Silivri’de teke tek görüştüler..

***

Gazetecilere Özgürlük Kongresi’nde, örgütleri adına sunum yaparken bizdeki gelişmelerden kimi boyutları ile bizden daha bilgili, sonuçlarının çok daha bilincinde olarak, kimi boyutları ile de daha duyarlı olduklarını görmek, olumlu olduğu kadar utandırıcı..

Avrupa Gazeteciler Federasyonu Başkan Yardımcısı Leruth, basın özgürlüğünün demokrasinin termometresi olması nedeniyle Türkiye’deki ihlalleri durdurma sorumluluğundan söz ediyor.. Avrupa Gazeteciler Birliği Başkan Yardımcısı Arribas, ellerindeki araçlarla yanımızda olacaklarını söylüyor.. Dünya Basın Konseyi Birliği Genel Sekreteri Conybeare Türk medyasının karanlık günlerinde, kardeşlerine destek vermek üzere geldiklerini açıklıyor.. Dünya Gazeteler ve Haber Yayıncıları Birliği-Dünya Editörler Forumu Başkanı Bjerager birçok konvansiyonun ihlalini dünyanın rahatsızlıkla izlediğinin altını çizerek, ihlalleri ile 138. sıraya düşmüş Türkiye’nin, AB demokrasisi, temel ilkelerinden uzağa düştüğünü görmesi gereğini anımsatıyor.. IPI; “Sesiz kalamayacağız..”, RSF “Etkileyici bir seferberlik gerek..”, SEEMO “Suç ortağı olmayacağız..”, OSCE “Korkuyu kıracağız..” diyor.