Günlük haberin sunumunun, ulaşımının boğuntusunda, seçim meydanlarındaki bombardımanın, bilgi kirliliğinin akışında.. en başarılı, uzman, değerlendirmecilerin gözlerinden kaçan gerçekler.. uzaktan, kuşbakışı gözlemlerde çok daha yalın gözlemlenip dillendirilebiliyor...

Biz “Hangi odaktan olursa olsun, MHP’nin işini bitiriyorlar, hayır; bu kadar çıplak bir oyun karşısında küskün MHP kökenliler bile partilerine sahip çıkacaklar..” arasında sonuçlar çıkaraduralım... Seçim taraması için dolaştığım Samsun, Zonguldak, Trabzon’da hem sıradan seçmen hem de partililer çok daha yalın gözlemlerle, durumu çok daha çıplak özetleyebiliyorlar...

“Irak işgali öncesi Ecevit koalisyon hükümeti ABD’ye karşı ayak sürümüştü. Koalisyonun defterini dürmek gerekti. Derviş’li parti, iktidar formülü olamayınca, Erdoğan’ın liderliğinde Refah’tan koparılan AKP’nin kuruluşu gerçekleştirildi, iktidar yolu açıldı. İşgale karşı çıkan iktidar ortakları, DSP ve MHP cezalandırılarak baraj altına düşürüldü. Şimdi ABD İslam dünyasında sıkıştı. Arap baharları ile sonuç alınabilecek gibi değil. Büyük Ortadoğu projesinin bir an önce, maliyeti aşağı çekilerek gerçekleşmesi gerek. AKP iktidarda yıprandı. Bu işlerin altından kalkabilmesi için dışarıdan destek gerek. Sadece seçimde barajın altında kalması, AKP’nin Meclis ağırlığının sağlanması için değil, gelecek iktidardan beklenen işlere yönelik, içerde MHP’nin defterinin dürülmesi de çok önemli. Şantaj kasetleri planlı, programlı, büyük usta, profesyonellerin işi...” Pek çok sıradan vatandaş, yerel siyasetçinin söylemlerinden, tutuğum notlardan birleştirilmiş cümlelerle ortaya çıkan ana fikir bu.

***

Tabii Karadeniz yöresi insanlarının ülke bütünlüğü anlayışı, duyarlılıklarının bu türden sonuç yorumlara elverişli olduğunu atlamamak gerek... Ancak çok değişik mesleklerden, partilerden, örgütlerden yüz yüze geldiğimiz, gündemi söyleştiğimiz insanların çok yalın cümlelerle, aynı yaklaşımlarda buluşmaları doğrusu çok çarpıcı. İş Ortadoğu sorunlarına, bağlantılı ülke sorunlarına, toprak bütünlüğüne kayınca... AKP-CHP-MHP seçim büroları, parti merkezlerinde karşılaştığımız insanların aynı ağızdan görüş birliğinde olmaları dikkat çekici. Elbette somut kasetler analizine gelince, “Kim yaptı“ sorusuna yanıt aranırken MHP’lilerin adres göstermesinde; “AKP’nin yararlanacağı, Amerika’dan kotarılmış, planlı, programlı, uzun vadeli büyük iş... Hükümet, doğrudan düzenleyici rol üstlenmemiş olsa da olaylara seyirci kaldığı için suçlu ve sorumlu. Profesyonel istihbarat işi, cemaat desteği” kanısı kesin gibi. Zaten seçim kampanyasında da vatandaştan, eski kadrolardan tam destek, inadına oy istenirken bu tezler açık açık işleniyor...

CHP tavanda, miting meydanlarında daha dikkatli bir söylemle kamuoyunun karşısına çıkarken yerel ölçekte, Karadeniz’de MHP’lilerle çok paralel görüşlerde buluşuluyor. MHP’nin küskün kadrolarının bu nedenle oylarını esirgemeyeceklerine inanılmak isteniyor. MHP’nin Meclis dışında kalacağı, dağılacağı görüşlerine sıcak bakılmıyor. AKP’liler bölgede geçerli değerler bağlantılı, bir yandan BDP üzerinden en az MHP’liler kadar milliyetçi söylemle seçmen karşısına çıkmayı yeğlerken anayasa değişikliği için yüksek oy istemekten de geri durmuyorlar. Tabii ki kasetlerde sorumluluğun büyüğünün MHP’nin hedef kadrolarında olduğunun altını da çizmeyi unutmuyorlar. MHP’nin dağılmasının bu tabloda kaçınılmaz olduğunu da savunurlarken özellikle cemaat, AKP parmağı suçlamalarının büyük haksızlık olduğunu söylemekle yetiniyorlar...

Kadınlarını memlekette bırakıp Türkiye’nin, dünyanın her yerine geçici göç veren erkek egemen, çapkınlığın övgü kaynağı sayıldığı bir kültürün sahipleri olarak kasetlerin içeriği üzerinden eleştiri yapmamak, şantajın büyük suç içeriğinden çok öne çıkan bir refleks gibi... Eleştiriler az da olsa, kasetlere yakalanmak, önlemini almamak üzerinden gündeme geliyor ancak. Tabanda kaset şantajları ile “Büyük Ortadoğu”, Kürt sorunu çözüm yaklaşımları arasında doğrudan ilişki kurulmasına karşın BDP, PKK’ye yönelik suçlamanın ağızlara alınmamış olması önemli bir ayrıntı olabilir. Partiye ve örgüte bölgede duyulan büyük alerjiye karşın, eylem içeriği, profesyonellik üzerinden ilişki kurmak besbelli kimselerin aklından geçmiyor...

Laf aramızda AKP de MİT ve emniyet ayağından, gerekenlerin yapılmaması ile suçluların yakalanmaması bağlantılı, en azından şantaj kasetlerinin servisindeki suç ortaklığından ancak eleştiri alıyor. Bir de Başbakan’ın söylemlerinde seçime, oy almaya yönelik bu kasetlerden yararlanmasına CHP, en çok da MHP’lilerden gelen şiddetli tepkiler var. Başbakan Erdoğan, hükümetin suç ortaklığı, şantajın nimetlerinden yararlanma boyutu ile öne çıkarılıyor. Çirkin siyaset yapmak, belden aşağı vurmakla bu büyük şantaj suçu, projesinin AKP’yi kurtarma amaçlı olduğunun ortaya çıktığı söyleniyor. Hem de açık açık, seçim kampanyalarının bir parçası olarak...