Savaşkan İskefli
Savaşkan İskefli savaskan.iskefli@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Otomobil pazarında sonun başlangıcı: İşaret fişeği yakıldı, hazır olun!

03 Eylül 2023 Pazar

Dünya otomotiv endüstrisinin elektrikliye geçişi ile Çin menşeli firmalar özellikle Japon ve Alman üreticilerle aradaki farkı hızla kapattı.

Dünyanın üretim üssü Çin uzun süredir geri kaldığı otomotiv sektöründe farkı hızla kapatırken gelinen noktada Türkiye otomobil pazarı bu gelişimi henüz fark edemedi. Ancak kısa süre önce Türkiye pazarına açılan firmaların sevkıyatı hızlandırması ve Türkiye'ye girecek olan diğer Çinli firmalar, ikinci el başta olmak üzere tüm dengeleri değiştirecek.

Avrupa pazarına hızla açılan Çin menşeli otomobil üreticileri premium olarak adlandırılan ve güvenilirlikleri ile ön plana çıkan markalarla rekabette zorlanıyorlar. Ancak geri kalan markalara oranla gittikçe daha cazip hale geliyorlar.

Türkiye'deki kullanıcıların elektrikliye geçişte daha temkinli davranması, Çin menşeli elektriklilerde uygulanan yüksek gümrük vergisi nedeniyle henüz Türkiye pazarında büyük bir değişiklik görülmedi. Ama son gelen haberler artık Çin rüzgârının Türkiye'de daha sert eseceğini gösteriyor. 

ELEKTRİKLİ OTOMOBİLLER

Skywell et5

Öncelikle işin elektrikli kısmına ve mevcut duruma bakacak olursak şu an öne çıkan modeller satış rakamları nezdinde 1 milyon 665 bin liradan başlayan fiyatlarla satışa sunulan Skywell et5 ve 995 bin liradan başlayan fiyatlarla satılan Leapmotor t03 diyebiliriz. Ülkemizdeki pek çok kullanıcı, yüzde 54'lük gümrük vergisi nedeniyle fiyat avantajından yoksun kalmasına rağmen bu elektriklilere ilgi gösterdi. Bu satışlar Türkiye pazarına girecek diğer Çinli otomobil üreticilerinin iştahını kabarttı.

Burada asıl dikkat edilmesi gereken kısım şu anda neredeyse Türkiye'de olmayan mikro ev olarak geçen küçük elektrikli sınıfı. Çünkü diğer modellerin yerine satın alınabilecek benzinli ve dizel çok sayıda otomobil varken bu sınıfta yok.

Leapmotor t03

Türkiye'de 2022'de en çok satılan otomobil modeli 39 bin 197 ile Fiat Egea, ikinci ise 25 bin 357 adetle Renault Clio'ydu. Wuling Mini EV ise sadece 2022'de 554 bin 67 adet satıldı. Bu modelin Çin fiyatı 4 bin 400 dolar, yani 117 bin lira. Gelmesi halinde tüm vergiler (Gümrük Vergisi, ÖTV, KDV) eklendiğinde 237 bin lira civarında bir fiyata denk geliyor, tabii bayi kârı ve sevkıyat giderleri bir miktar daha yukarı çekecektir. Peki bu fiyatlarla elektrikli modeller geldiğinde Türkiye'de neler olur?

Wuling Mini EV

BENZİNLİ VE DİZELLER

Bu soruyu cevaplamadan önce benzinli, dizel modellere de bakmakta fayda var zira benzer bir durum burada da geçerli. Türkiye satılan otomobillerin yüzde 90'dan fazlası 1600 cc ve altındaki motor hacmine sahip olanlar. Bu kısımdaki araçlara yüzde 45 ila 80 arasında kademeli ÖTV uygulanıyor. Vergilerden arındırılmış fiyatı 184 bin Türk Lirası ve altında olan araçlar yüzde 45; 184 ile 280 bin TL arasındakiler yüzde 50, 60, 70 ve 280 bin üzerindekiler yüzde 80 ile vergilendiriliyor.

Şu anda yüzde 80'in altında ÖTV alınan benzinli, dizel bir araç var mı diye sorarsanız, Türk Lirası'nın hızlı değer kaybetmesi ile artık kalmadı. Ancak Çin'deki uygun modeller gelirse yüzde 45'lik dilime girmeleri durumunda çok daha avantajlı bir hale gelecekleri kesin.

TÜRKİYE'DE TALEP PATLAR!

Küçük elektrikliler ve uygun fiyatları ile yüzde 45'lik dilime girmeleri muhtemel araba modellerinin gelme ihtimali oldukça yüksek. Halihazırda Çinli modellere oldukça rağbet var ve bu araçlar da gelirse çok daha fazla ilgi görecektir.

Bu ilgi karşısında bir de hızlı bir şekilde yüksek miktarda sevkıyat başlarsa ikinci el bıçak gibi kesilir. Alım-satım yapan, oto kiralayan firmalar iflas etmeye başlar. Sıfır satan bayilerse hızlı bir şekilde küçülmeye gider. 

NE ZAMAN OTOMOBİL ALMALI?

Çin fırtınası başlamadan otomobil almak istiyorsanız biraz daha ötelemekte fayda var, satacaksanızsa tam zamanı. Eğer ticaret yapıyorsanız, alımı yavaşlatmak nakte dönmekse mevcut riskler açısından akla daha yaktın gözüküyor.  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları