Orhan Bursalı
Orhan Bursalı obursali@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Kürtajı yasaklama olasılığı sarsıyor...

10 Mayıs 2022 Salı

1973 yılında ABD Yüksek Mahkemesi, açılan bir dava üzerine kürtaj hakkını tanıdı ve kürtajı serbest bıraktı. Bu olay Roe v. Wade kararı olarak anılır.. Yüksek Mahkeme, cinsel ilişkiyi herkesin mahremiyeti olarak nitelendirdikten sonra, hamile kalanların doğurmama, fetüsü aldırma - kürtaj hakkının da bu mahremiyetin bir parçası olduğunu kabul etti. 

Amerikan Anayasası’nda “cinsel ilişki mahremiyeti”, özel bir hak olarak sayılmıyordu (herhalde çok doğal bir insani ilişki olarak kabul edildiği için olsa gerek!), ancak mahkeme Eşit Koruma maddesinin bu hakkı içerdiğini, cinsel ilişkinin mahremiyetinin kürtajı da kapsadığını karar altına almıştı.

ABD’de gerici / tutucu eyaletler, Cumhuriyetçiler, evanjelistler vb. kadınları “mal” olarak gördüklerinden, kürtaj yasağı peşinde koşup duruyorlardı.

Fakat Yüksek Mahkeme’den sızan bir yasa taslağı, bu kararın iptal edilmek istendiğini ortaya koydu ve topluma bomba gibi düştü. Ukrayna’dan bile daha çok tartışılan bir gündem.

YASAKÇI EYALETLERDE HAZIRLIK

Ortaya çıktı ki 26 eyalet, Yüksek Mahkeme kararını açıklarsa, kürtajı yasaklama hazırlığı içinde. Zaten bazı tutucu eyaletlerde kürtajı kısıtlayıcı yasalar halen yürürlükte.

Tutucuların ağırlıkta olduğu Yüksek Mahkeme “Aramızdan kim sızdırdı” soruşturmasını yapadursun, eğer kürtajı yasaklamaya kapı açarsa, zaten eşitsizliğin tepe noktalarında olduğu ABD’de kadınlar için felaket bir hak kaybı olacak.

Bu konuda yapılan yorumlara bakıyorum, kürtaj üreme haklarının yanı sıra üreme adaletini de kapsayıcı nitelikte. Her kadının kendi bedeni üzerinde kontrole sahip olduğu düşüncesi, bu kontrolün, bir dini görüşe, inanca, tutuculuğa ve bu çerçevede çıkarılabilecek yasaklayıcı yasalara devredilemeyeceği, artık giderek evrensel kabul edilmektedir.

Kürtaj hakkı iptal edilirse, on milyonlarca yoksul insanın, kürtajın serbest olduğu ülke ve bölgelere gidecek durumda olmadığı için, derin toplumsal çöküşler ve sorunlarla karşı karşıya kalacağı belirtiliyor.

Avrupa’nın bu konuda en tutucu ülkesi İrlanda’da bile dört yıl önceki referandumda kürtaj kabul edildi.

28 AB ülkesinden 25’inde kadınlara kısıtlamasız kürtaj hizmeti veriliyor.

TÜRKİYE’DE KÜRTAJ

Sen Türkiye’ye bak der gibisiniz. Evet, Türkiye’de kürtaj yasak değil ama iktidar tüm devlet hastanelerinde fiili olarak kürtajın yapılmasını engelliyor. Çünkü hastanelerin hepsi kontrolleri altında.

Parası olan ya özel hastanelerde yüksek ücretler ödeyerek hamileliklerini sonlandırabilir ya da merdiven altı sağlıksız denetimsiz kürtaj odalarında.

Bu fiili yasak, yoksulluğu daha da artırıcı bir etken olarak çalışıyor.

Araştırmaların tümü, istenmeyen hamilelik yaşamaya ve çocuk doğurmaya zorlananların, tabii yoksul kesim, ekonomik ve sağlık açısından çok zor duruma düştüklerini ve mutsuz ilişkiler içinde yaşamaya mecbur kaldıklarını gösteriyor.

Bakalım, gericilikler ülkesinde kadınların ayağa kalkışı, Yüksek Mahkeme’yi durdurabilecek mi..



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları