İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 30 yıl önce aldığı fakülte diploması, hukuka aykırı şekilde alındığı gerekçesiyle iptal edilmiştir. Aynı başkan hakkında eleştiri veya cevap hakkı kapsamında sayılabilecek sözlerden dolayı dava açılmakta, normal olarak ertelenebilecek ceza yerine hapis cezası takdir edilmekte, önceki dönem belediye başkanlıkları zamanında ihaleye fesat karıştırdığı gerekçesiyle hakkında dava açılmıştır.

İBB Başkanı İmamoğlu, 1988 yılında Girne Amerikan Üniversitesi İngilizce İşletme Bölümü’ne girmiş, bir yıl hazırlık ve birinci sınıfı okuduktan sonra 2 Ekim 1990’da İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İngilizce İşletme bölümüne geçmiştir. Geçiş işlemleri İstanbul Üniversitesi’nin 30 Temmuz 1990 tarihli yatay geçişe ilişkin ilanına, yatay geçişe ilişkin Yükseköğretim Kurulu Yönetmeliğine ve sair mevzuata uygun yapılmış. İmamoğlu eğitimini tamamlamış, diplomasını almıştır. Artık diplomanın kendine tanıdığı tüm hakları icra edebilecektir. Söz konusu haklar mükteseptir (kazanılmıştır). Tartışılamaz. Ancak İstanbul Üniversitesi Yönetim Kurulu, hukuka aykırı olarak 30 yıl sonra, 18.03.2025 tarihinde diplomayı iptal etmiştir.

ADİL YARGILANMA İLKESİNE AYKIRI

Belediye başkanının yaptığı ihaleden dolayı yıllar sonra hakkında dava açılmasının amacının suçun işlenmesinden sonra kamu düzenini korumak olmadığı anlaşılmaktadır. Cezalandırmanın amacı, suç ile bozulan kamu düzenini yeniden tesis etmek, devletin hareketsiz kalmadığını göstermektir. Bu nedenle dava açma işlemi amaç unsuru açısından sakattır. İşlemiş olduğu suçtan dolayı başkanı cezalandırmak değildir.

Normal olarak eleştiri kapsamında sayılacak bir fiilin ya da ertelenebilecek bir cezanın ertelenmemesi, hakimin takdir yetkisini kötüye kullanması anlamına gelir. Ayrıca uygulama cezaların eşitliği ve adil yargılanma ilkesine de aykırıdır.

Yetkili kamu kurumları, idari görev ehliyeti olmayan yetkisiz kişilere görevinin sona erdiğini her zaman bildirebilir. Ancak belediye başkanının görev ehliyeti ile ilgili bir sorun yoktur. Aradan otuz yıl geçtikten sonra başkanın diplomasının sahihliğini incelemenin amacı, ehliyetsiz olan kişinin görev yapmasını engellemek değildir. Bu nedenle idarenin inceleme yapması, işlemi amaç açısından sakatlamaktadır.

DEMOKRASİDEN UZAKLAŞMA

Aslında İBB Başkanı hakkında açılan davaların ve diplomasını iptal etmenin amacı, Cumhurbaşkanlığı yarışında önünün kesilmek istenmesi olsa gerektir.

Bir kişinin Cumhurbaşkanı adaylığını engellemek için takdir yetkisinin keyfi kullanılarak cezalandırılması, hakkında amacı “kamu düzenini yeniden tesis” olmayan davalar açılması, herhangi bir hukuki neden olmaksızın diplomasının iptali Anayasanın 101. Maddesinde ifadesini bulan halkın Cumhurbaşkanı seçme ve başkanın seçilme özgürlüğünü ihlal eder. Bir kişinin adaylığının engellenmesi vatandaşı başka bir kişiye oy vermeye mecbur etmek demektir. Bu durum demokrasi ile bağdaşmaz. Bu tür hukuksuzluklar demokrasiye, halkın iradesine ağır bir zarar vermektedir. Daha da önemlisi, demokrasiden uzaklaşma yönünde yol açmaktadır.

ANAYASAYI İHLAL SUÇU

Bütün bunlar ülkemizde kurumların ağır bir biçimde yıpranmasının nedeni olacak, Yükseköğretim Kurulu ve İstanbul Üniversitesi saygınlığını kaybedecektir. Ayrıca toplumda kutuplaşma, siyasi ayrışma ve husumet artacaktır. Dünyada Türkiye’nin hukuk devleti imajı büyük zarar görecektir.

Nasıl ki cebir veya tehdit ile bir siyasi liderin diplomasını iptal ettirerek onun siyasi yarışa girmesine bir grup asker engel olursa ve bu anayasayı ihlal suçu (TCK md. 309) veya darbe olacaksa, devlet hiyerarşisi içinde kamu gücünün re’sen netice doğurmasının hukuka aykırı olarak gerçekleştirilmesi halinde de (manevi cebirdevletin tek taraflı icraat gücü) anayasa cebren ihlal edilmiş sayılacaktır. Aslında devletin re’sen cebir gücünü kullanarak anayasayı ihlal, maddi cebir kullanarak anayasayı ihlalden özde daha ağırdır. Çünkü hukuk, fark ettirilmeden hukuka aykırılığın aracı durumuna getirilmektedir.

Geçerli bir hukuki neden olmaksızın diplomayı iptal eden ve ettirenler söz konusu suçu işlemekten dolayı, fail veya yardım eden olarak sorumlu sayılacaktır.