Nilay Küçük
Nilay Küçük nilay.cantank@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Bu topraklarda bir tarih yazıldı: Gelibolu Yarımadası

06 Ekim 2023 Cuma

"Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın bu toprak bir devrin battığı yerdir" İşte bu tarihi sözle karşılıyor sizi Gelibolu Yarımadası. Feribot ile Gelibolu Yarımadası'na vardığınz andan itibaren bir tarihe tanıklık edeceğinizi hissediyorsunuz. Tarihi Yarımada'da sizi ihtişamı ile Kilitbahir Kalesi kaşılıyor.

KİLİTBAHİR KALESİ

Kilitbahir Kalesi, Çanakkale Boğazı’nın Rumeli yakasında deniz geçişini kontrol altında tutmak için 1465 yılında yapılıyor. Bu önemli kalede bir dönem Piri Reis de görev yapmış. Bu sebepten Kale'de Piri Reis’in anısına düzenlenmiş olan bölüm de mevcut. Kilitbahir Kalesi büyükçe bir avluya sahip. Bu avluda minik bir tiyatro bulunuyor. Kalenin büyüleyici bahçesini gezdikten sonra her katında farklı bir temayla yer alan müzelerini ziyaret ediyoruz. Bu müzeler; savunma katı, yeme – içme katı, ticaret katı, ibadet katı ve kazı katından oluşuyor. 

NAMAZGAH TABYASI

Kilitbahir Kalesi'nin biraz ilerisinde bulunan Namazgah Tabyası, savaş zamanında askerlerin toplu olarak namaz kılıdığı yer olması nedeniyle bu ismi alıyor. Namazgah Tabyası'nın içindeki cephanelikler günümüzde müze olarak hizmet veriyor.

SEYİT ONBAŞI ANITI

Namazgah Tabyası'nı geride bıraktıktan sonra yaklaşık 600 metre ilerleyerek Seyit Onbaşı Anıtı'na ulaşıyoruz. Koca Seyit'in kahramanlığını sembolize etmek için yapılan bu heykel Koca Seyit tasvirinden biraz farklı. 215 kiloluk top mermisini sırtlaması ile Çanakkale Zaferi'nin simge isimlerinden olan Seyit Onbaşı, bu heykelde mermiyi kucağına almış şekilde tasvir edilmiş. Bu sebepten 2006 yılında kaldırılan heykel 2010'da yeniden Mecidiye Tabyası'na yerleştirilmiş.

ÇANAKKALE ŞEHİTLER ABİDESİ

Tarihin gördüğü en kanlı savaşlardan birine sahne olan Gelibolu'nun en etkileyici yeri Çanakkale Şehitleri Anıtı. Çanakkale destanını ve kahramanlarını yaşatmak amacıyla inşa edilen Çanakkale Şehitler Abidesi sadece Türkiye'nin değil tüm dünyanın saygısını kazanmış bir yapıt. Her yıl yerli yabancı binlerce turisti ağırlayan abidede de gezerken tüylerinizin diken diken olmasına engel olamıyorsunuz. Aslına bakarsanız bu his tüm yarımadayı gezerken sizinle oluyor. Çanakkale Şehitler Abidesi 1959 tarihinde ziyarete açılıyor. 59 bin 408 şehidin isminin yazdığı sembolik kabirler ise 2007 yılında yapılıyor.

Tarih kitaplarında ve hafızalarda yaşayan bir destanın somut bir simgesi olan abidede bağımsızlık mücadelesinde hayatını kaybeden binlerce şehidin ismi arasında dolaşıyoruz. Abiden8in en etkileyici yerlerinden biri ise meçhul askerin şehitliği. Bu şehitlikte 1915'te Anzak askeri tarafından Avustralya'ya götürülen ve 2003'te Türkiye'ye iade edilen Türk askerine ait kafatası bulunuyor. Kimliği bilinmeyen Türk askerinin mezar başından yoğun bir minnet duygusu ile ayrılıyoruz.

41 metre yüksekliğindeki Çanakkale Şehitler Abidesi büyüleyici heybeti ile Hisarlık Tepesi'nde yer alıyor. Abidenin tavanında Türk Bayrağı yer alırken Abidenin dört ayağında sekiz rölyef bulunuyor. Bu rölyeflerden dört tanesi deniz savaşlarını, karaya bakan dört tanesi de kara savaşlarını anlatıyor. Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. yıldönümü törenleri için bakım, onarım çalışmaları nedeniyle şu anda Abide'nin çevresi kapalı. 

Bir zamanlar binlerce şehidin kanının döküldüğü bu topraklar şimdilerde rengârenk çiçekler ile binlerce ziyaretçiyi ağırlıyor. Her Türk yurttaşın görmesi gereken bu topraklarda "Bastığın yerleri toprak diyerek geçme tanı! Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı” mısrasının gerçekliği ile yüzleşiyorsunuz.

Bir destan yazılan bu topraklarda görülmesi gereken diğer yerler pazar günü yayımlanacak yazımda yer alacak.

 



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

10 Kasım’da Anıtkabir 10 Kasım 2024

Günün Köşe Yazıları