Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2003 yılı enflasyon oranı yüzde 64,77 olarak açıklanmış idi. İktidar, 2023/Mayıs genel seçimlerinden sonra özellikle enflasyonu tek haneli rakamlara düşürmek için bir ekonomik program uygulamaya başladı. 2024 yılı “Emekliler Yılı” olarak kabul edilmesine rağmen, ekonomik program bahane edilerek asgari ücrete yılın ikinci yarısı için zam verilmeyeceği açıklandı. Daha önce seçim arifesinde emekliler için verilen artışları 2024 yerel yönetim seçimi öncesi görmedik. Vesselam, 2024 yılında asgari ücret artırılmayacağı gibi tüm emeklilere ilgili kanun ve toplu sözleşmelerle belirlenen aylık artışları dışında herhangi bir zam verilmeyeceği anlaşıldı.

2024/Ocak ayında  brüt aylık asgari ücret 20.002,50 TL, net asgari ücret 17.002,13 TL oldu. Yılın ikinci yarısında asgari ücrete zam verilmeyeceği açıklandığından, 2025/Ocak ayına kadar asgari ücrette artış beklenmiyor.

SSK VE BAĞ-KUR EMEKLİLERİNİN AYLIKLARI NE KADAR ARTACAK?

Sosyal Güvenlik Kurumunun (SGK) internet sayfasında yer alan verilere göre; 2024/Şubat ayında gelir/aylık alan SSK emekli ve hak sahibi sayısı; 10 milyon 783 bin 748, Bağ-Kur emekli ve hak sahibi sayısı ise 2 milyon 879 bin 704.

Bağ-kur ve SSK emeklilerinin aylıkları, 5510 sayılı Kanunun 55. Maddesine göre, her yılın Ocak ve Temmuz ödeme tarihlerinden geçerli olmak üzere, bir önceki altı aylık döneme göre TÜİK tarafından açıklanan en son temel yıllı tüketici fiyatları genel indeksindeki değişim oranı kadar artırılarak belirleniyor. 

2024/Temmuz döneminde SSK ve Bağ-Kur emeklilerine 2024 yılı Ocak ila Haziran dönemlerinde gerçekleşen TÜFE oranlarında artış verilecek. Henüz 6 aylık dönem tamamlanmamakla birlikte, ilk 4 aylık  (Ocak- 6,70, Şubat-4,53, Mart 3,16 ve Nisan 3,18)  dönemde kümülatif TÜFE oranı yüzde 18,72 olarak gerçekleşti. Son iki aya ilişkin yani Mayıs ve Haziran aylarına ait TÜFE oranının yüzde 3 civarlarında açıklanacağı dolayısıyla, 2024 yılı Ocak-Haziran dönemi TÜFE oranının yüzde 25 civarında olacağı tahmin ediliyor. Halen 10 bin TL olarak uygulanan en düşük emekli aylığı miktarının artırılmaması ve SSK ve Bağ-kur emeklilerinin kök aylıklarına yüzde 25 zam uygulandığı zaman, aylıkların yine büyük bir kısmının 10 bin liranın altında kalacağı ve emeklilerin yine büyük bir bölümünün 2025/Ocak dönemine kadar 10 bin lira almaya devam edeceği anlaşılıyor. 

MEMUR VE MEMUR EMEKLİLERİNİN AYLIKLARI NE KADAR ARTACAK?

SGK verilerine göre, 2024/Şubat’ta aylık alan emekli memur ve hak sahibi sayısı 2 milyon 490 bin 870, çalışan memur sayısı ise  3 milyon 651 bin 374. 

Memur maaş zamlarının belirlenmesinde, SSK ve Bağ-Kur emeklisinde olduğu gibi son altı aylık enflasyon oranı doğrudan kullanılmıyor. İki yıllık süre için yapılan toplu sözleşmeler ile zam oranları belirleniyor. 

2024-2025 yıllarında memurların mali ve sosyal haklarının belirlendiği 7. Dönem Kamu Toplu Sözleşmesi gereği, memur ve memur emeklilerinin aylıkları; 2024 için ilk altı ay yüzde 15, ikinci altı ay yüzde 10 oranında artırılacak.

Memur emeklilerine 2024/Temmuz  döneminde yapılacak zam şöyle olacak. 2024 yılı birinci altı aylık dönemde enflasyon oranının yüzde 25 olacağı tahmininden hareketle,  yine aynı dönemde yani 2024 yılı Ocak ila Haziran dönemlerinde 7. Dönem toplu sözleşme ile  memurlara verilen zam oranı yüzde 15. Dolayısıyla tahmin edilen yüzde 25 enflasyon oranından yüzde 15’lik bölüm düşüldükten sonra 2024/Temmuz döneminde emekli memurlara verilecek enflasyon farkının; 1,25/1,15=1,08696 =) yüzde 8,70 olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Ayrıca, memurlara 2024/Temmuz döneminde yüzde 10 oranında zam verilecek. Bu durumda memur emeklisinin 2024/Temmuz zammı 1,0870 x 1,10= 1,1957 =) yüzde 19,57 olacak. Diğer bir ifadeyle memur emekli aylıkları yüzde 19,57 oranında artırılacak.

Çalışan memurlara 2024/Temmuz döneminde verilecek enflasyon farkı tahminen yüzde 8,70 kabul edildiğinde ve ayrıca memurlara 2024/Temmuz döneminde yüzde 10 zam verileceğinden, çalışan memurların 2024/Temmuz zam oranının 1,0870 x 1,10= 1,1957=) yüzde 19,57 olarak gerçekleşmesi bekleniyor. 

Diğer taraftan, çalışan tüm memurlara 2023/Temmuz döneminde 15965 göstergenin katsayı ile çarpımı sonucu 8 bin 77 liralık seyyanen zam verilmiş ve bu miktar 2024/Ocak ayında memur maaş katsayısının 0,760871 olması nedeniyle 15965 x 0,760871 = 12.147,3 lira ya yükseltildi. 2024/Temmuz dönemi memur maaş katsayısı belirlendiği zaman çalışan memurlara halen 12.147,3 TL olarak yapılan ilave ödeme miktarı da artacak.

Kıssadan hisse, 2024 Emekliler Yılında emekliler 10 bin lira emekli aylığı ile açlığa mahkum edilmeye devam edecek. Çalışan ve emekli memurlar arasında farklılık yaratan  ve sadece çalışan memurlara verilen ilave ödeme emeklilere verilmeyerek, çalışan ve emekli memurlar arasındaki maaş farkı artacak.

Sayıları 16 milyonu bulan emekliler büyük bir güç olmalarına rağmen ekonomik kriz nedeniyle ağır geçim koşullarıyla baş başa bırakılacak. Yine çalışan asgari ücretli reel alım gücünün hızla düştüğü bu ekonomik kriz döneminde, 1 yıl boyunca aynı maaşı almaya devam edecek ve geçinmeye çalışacak.

Gelir artınca tüketim, tüketim artınca enflasyonun artacağı gerekçe gösterilerek, asgari ücretli ve emeklinin alım gücü iyileştirilmeyecek. İşte Türkiye gerçeği.