Geçen hafta Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda çok yönlü, çok boyutlu ve çok işlevli bir konser dinledik. Fransa Büyükelçisi’nin harika Türkçesiyle yaptığı anlamlı konuşma, Yeşim Gürer Oymak’ın zarif tanıtımıyla başladı. Bu, kapsamlı bir projenin ilk adımıydı: konserin tüm geliri, İKSV tarafından, Şubat 2023 depreminde çalgısını yitirmiş müzik öğrencilerine ve öğretmenlerine yeni çalgı sağlanması için kurulan destek fonuna aktarılacaktı.

Fransız Metz-Grand Est Ulusal Orkestrası, bu müzisyenlerle dayanışma için Türkiye’ye gelmişti. İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) ve Institut Français Türkiye’nin girişimiyle başlatılan projenin ileriye yönelik başlığı “Umut Notaları”ydı. Zengin bir işlevi olan konserde, Claude Achille Debussy, Camille Saint Saens gibi Fransız besteciler, Ahmet Adnan Saygun gibi aksak ritmleri içeren öncü Türk bestecisi ve sonunda bütün çağların muhteşem bestecisi Ludwig van Beethoven’ın 5. Senfonisi seslendirildi. Bu tempoda, bu titreşimde bir 5. Senfoni’yi nicedir dinlememiştim. Kimi şef o girişteki ünlü dört notadan sonra uzun uzun yayılır, kimi şef daha dinamiktir, kesiverir. Bu kez Metz-Grand Est Ulusal Orkestrası’nın şefi David Reiland hem son derece dinamikti hem de hiçbir ayrıntıyı göz ardı etmiyordu.

İKSV ve Institut Français Türkiye’nin, Fransa’nın önde gelen çok sayıda kültür kurumunun desteği ile gerçekleştireceği Umut Notaları projesi kapsamında enstrüman bağışının yanı sıra deprem bölgesindeki müzik öğrenci ve öğretmenlerine 2024 ve 2025 yıllarında Fransa’da pedagojik ve müzikal formasyon almaları için olanaklar yaratılarak Fransa’nın çeşitli müzik kurumları tarafından eşlik edilecek. Bölge orkestralarının yeniden yapılanmalarına destek verilecek ve düzenlenecek ustalık sınıfları, atölyeler ve mesleki hareketlilik ile uzun vadeli bir işbirliği ve destek köprüsü kurulacak. Radio France, Aix-en-Provence, Paris Filarmoni gibi Fransa’nın önde gelen kültür kurumları da projeye destek veriyor. Bu kadar büyük bir projeyi başlatmak kolay ancak sürdürmek zordur. Umarız aynı dinamizm içinde devam eder.

CAN ÇAKMUR ARTIK DÜNYA PİYANİSTİ

David Reiland yönetimindeki orkestra, 25 yaşındaki nice ödülün sahibi, başarılı piyanistimiz Can Çakmur’a Saint Saens’ın 5. Piyano Konçertosunda eşlik etti. Piyanist Can Çakmur ilk kez Albert Long Hall konserlerinde çaldığı zaman 14 yaşında, hemen hemen aynı boyda ve aynı kilodaydı. Upuzun boyu, kıvırcık kabarık saçları ile görünümünde pek bir şey değişmemişti. Ancak o hafifçecik tuşesi daha da derinleşmişti. 2018’de kazandığı Japonya’daki Hamamatsu Uluslararası Piyano Yarışması’ndaki birincilik ödülü ardından dünyanın bütün büyük sahneleri ona kapıları açtılar. Dağarcığında yalnız klasikleşmiş yapıtlar değil, günümüzün ünlü İngiliz bestecisi Thomas Ades’in “Yedi Günde” adlı yapıtı gibi çağdaş çalışmalar da yer alıyor. O yapıtın ilk Japonya seslendirisini de Can yaptı.

CRR Genel Sanat Yönetmeni, şef ve besteci Murat Cem Orhan da konuk şef olarak bu zengin konserde yer aldı. Çünkü Saygun’un aksak ritimlerle donanmış op.14 Süit’ini kısa zaman içinde ancak aksakları iyi tanıyan bir Türk şef yönetebilirdi. Orkestra üyeleri son derece dikkat kesilmişti; aynı nefesi sonuna kadar koruyabildiler. Böylece Saygun da o orkestranın dağarcığına girmiş oldu.

VİCTOR PİKAYZEN YAŞAMINI YİTİRDİ

Defalarca ülkemize gelmiş ve Boğaziçi Albert Long Hall konserlerinde çalmış, dostumuz olmuş, Ukraynalı büyük kemancı Victor Pikayzen’i yitirmişiz. O da Ayla Erduran ile birlikte David Oistrakh’ın sınıfında, Moskova Konservatuvarı’nda okumuş, 1957’de mezun olmuş. 1955’te Queen Elisabeth Yarışması’nı, sonra Prag’da, Paris’te, Moskova’da ve Cenevre’de çeşitli yarışmaların birincisi olmuş. Özellikle Bach ve Paganini’yi yorumlamakla ünlenmişti. Albert Long Hall’de de defalarca konuğumuz olmuş, Ayla Erduran ile oda müziği konserleri vermişti.