Çiğdem Toker

Kara Yevmiye

21 Mayıs 2014 Çarşamba

Soma’da bir esnaf dedi ki:
- Şehirde madenciye gız vermezler. Bizim bura köylerinde tam tersi. Madenciysen evlenebilirsin. Ne gada kötü de olsa, ne de olsa garanti maaş.
- Garanti maaş “kaç lira?”
- İşi hiç bilmiyorsa, yeni başlamışsa 650 TL.
- “Eli çekiç tutuyorsa”, yeni başlayan 800 TL.
- Yakınım dokuz yıldır madende, 1300 TL alıyor.

***

Semih Köken, “Aykırı Sorular” programında işini kaybetmeyi göze alarak konuştu:
“Arkadaşlarımızın (AKP mitinglerine) götürüldüğü doğrudur. Herkesin çalışmaya, 30 güne ihtiyacı var. Gitmediği gün yevmiyesi kesiliyor. Sabah gidiyor herkes, işe gideceğim diye, ‘Durun. Herkes otobüslere binsin, Ak Parti mitingine gideceksiniz. Yevmiyenizi de alacaksınız’ deniliyor. Herkes zorla alkış yapıyor, ellerine bayrak veriliyor. Bu şekilde.
Patlamadan iki gün sonra cenazeler çıkarılırken bir işçi yakını “Bir gün çalışmasak açız aaaç” diye bağırıyordu.

***

MHP Manisa Milletvekili Erkan Akçay 29 Nisan’da Meclis’te açıkladı:
“Soma’da çalışan nüfusun yaklaşık 15 bini maden işçisi. Maden çalışanlarının yaklaşık 13.500’ü özel sektörde, 1.500’ü kamu madenlerinde çalışmaktadır. Maden çalışanlarının yaklaşık 12.000’i yeraltı çalışanıdır.”

***

İktidar partisi 2002, 2007, 2011 genel; 2004, 2009, 2014 yerel seçimlerinin tamamından zaferle çıktı.
Son seçime geldiğimizde AKP artık devlet olanaklarını sonuna kadar kullanarak, alanları “matematik” bir kesinlikle doldurur hale gelmişti.
Kalabalıkları açıklayan tek gerekçe değil şüphesiz.
Ama miting günleri, Anadolu kentlerinde patronu partili fabrika işçilerinin, belediye çalışanlarının otobüslerle taşındığı, elden dağıtılan “nakit para”lar herkesin bildiği sırdı. Sadece Soma için dahi hesap basit:
Bölün madencinin “garanti maaş”ını, 30 günlük yevmiyeye: 20 ile 50 TL arasında nakit para...
İşçi sayısıyla çarptığınızda, iktidar partisinin sadece bir şehirde, bir miting için ödediği nakit para yüz binlerce lira.
Şairin “Alıştığımız bir şeydi yaşamak” dediği gibi, kaynağını ne bilen var ne de soran...

***

Saff Investments Limited’ın adı ilk kez, dört gün önce bu köşede gündeme geldi.
17 Mayıs 2014 tarihli “Alp Gürkan’a 25 bin TL Huzur Hakkı” başlıklı yazıda, Soma Holding bünyesindeki Tilaga Madencilik’in sermaye artırımı yaptığı “statü tadili”ne yer verdik.
12 Ekim 2010 tarihli “statü tadili”nde 9 milyon 436 bin TL olan sermayenin 59 milyon TL’ye yükseldiğini belirterek, Saff Investments’ın 12.4 milyon TL ile sermaye artırımını taahhüt eden ortaklar arasında yer aldığını aktardık.
Gazeteci meslektaşlar üç gündür irdeliyor.
Soma madeninin para musluklarından biri Saff Investments’ın bir “posta kutusu” şirketi olduğu tescillendi.
“Posta kutusu şirketi”, vergi konularıyla ilgilenenlerin yabancısı olmadığı bir kavram.
Ya vergiden kaçmak ya da kara para aklamak için, yurtdışındaki “vergi cenneti” adalarda kurulan şirketlere bu isim veriliyor
Para transferlerini bu şirketler üzerinden yaptığınızda, kimse size soru soramıyor.
Ama ülkemizde MASAK diye bir kurum faaliyet gösteriyor.
Maliye Bakanlığı’na bağlı bu kurumun, “vergi cenneti” adalar konusunda OECD ile temasları, imza attığı sözleşmelerden doğan yükümlülükleri var.
Enerji Bakanı Taner Yıldız dün “kusurun
tartışmasız” olduğunu söylüyordu.
Düzgün bir “kusur” araştırmasının sonuçlanması, Meclis’te kurulacak komisyon ve savcılık soruşturmasının yanı sıra MASAK’ın başlatacağı bir incelemeyle mümkün.
“Posta kutusu” şirketlerinden “miting paralarına” kurulan o “kara yevmiye köprüsü” bulunmak isteniyorsa tabii...  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Hoşça kalın 9 Eylül 2018

Günün Köşe Yazıları