Metastatik meme kanserinde 'yaş' faktörüne dikkat

Türkiye'de ve dünyada kadınlarda en sık görülen ve yaşam boyu her 8 kadından 1'inin yakalanma ihtimali olan meme kanserine ilişkin Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Bala Başak Öven, geçtiğimiz günlerde gerçekleştirilen Avrupa Onkoloji Kongresi (ESMO 2021) sonuçlarını değerlendirdi. 

AİLE ÖYKÜSÜ VE YAŞ EN ÖNEMLİ RİSK FAKTÖRÜ

Meme kanserinde en önemli risk faktörlerinin başında ileri yaş ve aile öyküsünün geldiğini hatırlatan Prof. Dr. Öven, hastaların yüzde 80’den fazlasının 50 yaşın üzerinde tanı aldığını ve yine tüm meme kanseri hastalarının yüzde 5-10’unda aile öyküsünün bulunduğuna dikkat çekti.

Prof. Dr. Başak Öven, meme kanseri için diğer risk faktörleri arasında, obezite, fiziksel aktivite azlığı, hayat boyunca östrojene maruziyet, daha önce meme kanserinin öyküsü olması ya da göğüs duvarı meme bölgesine daha önce radyoterapi almak, düzensiz ve uzun süreli alkol kullanımının yer aldığını anlattı.

ERKEN TANIYLA TAM İYİLEŞME SAĞLANABİLİYOR

Mamografi ile taramanın standart olması nedeniyle artık meme kanserinde erken evrelerde tanı konulup tam iyileşme sağlanabildiğinin altını çizen Prof. Dr. Başak Öven, sözlerine şöyle devam etti:

“40 yaşın üzerinde sağlıklı her kadının yılda bir kez mamografi taraması yaptırması gerekiyor. Bu sayede meme kanserine erken tanı konulabiliyor. Ailesinde meme kanseri olanlar bu taramalara çok daha önce başlamalı. Bu noktada, hastalığın erken tanısının tam iyileşme anlamına geldiği unutulmamalı. Risk faktörlerinin yanı sıra egzersiz yapmak, düzenli beslenmek, fazla doğum yapmak ve emzirmek de meme kanseri için koruyucu faktörler arasında yer alıyor.”

HASTALIĞIN EVRESİ TEDAVİ BAŞARISINI BELİRLİYOR

Erken tanıyla birlikte hastalığı ilk evrelerde yakalamanın büyük bir avantaj sağladığının altını çizen Prof. Dr. Başak Öven, "Meme kanseri tedavisinde, cerrahi, kemoterapi, radyoterapi, hormonoterapi ve hedefe yönelik tedaviler gibi farklı tedaviler kullanılır. Hangi tedavinin ne zaman kullanılacağını meme kanserinin tipine göre karar verilir. Her tedavi yönteminin etkileri ve yan etkileri de birbirinden farklıdır" diye konuştu.

"SIÇRAMALI MEME KANSERİNİ KRONİKLEŞTİRME HEDEFİNDEYİZ"

Meme kanserinin en sık koltuk altına sıçradığının bilgisini veren Prof. Dr. Bala Başak Öven, sözlerine şöyle devam etti:

"Bugün elimizdeki tedavilerle koltuk altına sıçramış bir meme kanseri vakası bile tam olarak iyileşebiliyor. Ancak tanıda geç kalınırsa, hastalık kemiğe, akciğere, karaciğere, karın içine, lenf bezlerine, boyuna sıçrayabiliyor. Bizim amacımız sıçralamalı meme kanserini de kronik hale getirmek. Özellikle hormon reseptör düzeyi pozitif olan sıçramalı meme kanserlerinde artık yeni hedefli tedavilerle kemoterapiye ihtiyaç kalmadan, hastalık tansiyon, diyabet gibi kronik hale getirilebiliyor.”

“AKILLI İLAÇLARLA SAĞ KALIM SÜRESİ UZUYOR”

Eylül 2021 de gerçekleştirilen  Avrupa Onkoloji Kongresinde (ESMO 2021), sunulan bir araştırmaya atıfta bulunarak bilgi veren Öven, “Hormon pozitif olan sıçramalı meme kanserinde yeni hedefli tedavilerin standart tedavi olan hormon ilaçlarına eklenmesiyle;  hastaların sağ kalımları anlamlı ölçüde uzayarak sağ kalımların 6 yılların üzerineçıktığı görüldü. 6.6 yıllık takip sonuçlarında hastaların hala yaşam sürelerinin uzayarak devam ettiği gösterildi” diye konuştu.

HASTALARIN YAŞAM KALİTESİ YÜKSELİYOR

Hastaların kemoterapi ihtiyaçlarının azaldığını söyleyen Prof. Dr. Öven, "Hastaların, hastalığı ilerlediğinde kemoterapiye geçme ihtimalleri akıllı ilaçlar sayesinde giderek ötelendi. Kemoterapinin yan etkileri fazla çünkü sağlıklı hücrelere de zarar veriyor. Akıllı ilaçlar hem ağızdan hap olarak kullanılıyor, hastaneye bağımlılığı azaltıyor hem de yan etkileri halsizlik, yorgunluk, döküntü gibi kolay baş edilebilen yan etkiler oluyor. Böylece hem kemoterapiye ihtiyaç azalıyor hem yaşam süresi uzuyor hem de hastaların hayat kalitesi artıyor. Sıçramalı bir hastalık tansiyon, şeker gibi uzun süreçli bir hastalık haline geliyor" diye konuştu.

Prof. Dr. Öven, her kadının kendisinin farkında olması gerekli diyerek, "En azından ayda bir elle fizik muayenesi yapılmalı" uyarısında da bulundu.