Günde 4.9 milyon ekmek israf ediliyor

Bugün Uluslararası Gıda Kaybı ve İsrafı Farkındalık Günü. 2018’den beri Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) 29 Eylül’ü gıda israfı sorununa dikkat çekmek ve farkındalık yaratmak için belirledi. Gıda israfı küresel boyutta ciddi bir sorun. Dünyada 700 milyon insan açlık çekerken 670 milyon kişi ise obezite sınırında yaşıyor. Buna karşın üretilen tüm gıdaların neredeyse dörtte biri çöpe gidiyor.  

FAO, 2019’da İspanya’nın Valencia kentini “Dünya Sürdürülebilir Gıda Merkezi” seçti. Dünya Sürdürülebilir Kentsel Gıda Merkezi (CEMAS), Avrupa Gıda Bilgi Konseyi (EUFIC) ve Sabri Ülker Vakfı, Valencia’da ortaklaşa düzenlenen konferansa katıldı. Konferansta, gıda israfı konusunda AB genelinde yapılan çalışmalar, Türkiye’nin gıda israfını önleme uygulamaları ve Sabri Ülker Vakfı’nın “Tüketicinin Ekmek İsraf Araştırması - TİA 2022” sonuçları paylaşıldı. Toplantıda Tarım ve Orman Bakanlığı Avrupa Birliği Uyum Daire Başkanı ve Gıdanı Koru Kampanyası Koordinatörü Zeynep Özkan ile Sabri Ülker Vakfı Genel Sekreteri Selen Tokcan, Türkiye ve Avrupa’daki israf verilerini aktardı. 

YİYECEKLER ÇÖPE ATILIYOR

EUFIC Genel Direktörü Laura Fernández Celemín’in sunumunda Türkiye’deki gıda israfı vahametini gözler önüne sererken Avrupa’da da durumun hiç parlak olmadığını ortaya koydu. Celemín, “AB, ithal ettiğinden çok daha fazla yiyeceği çöpe atıyor. Avrupa ülkeleri yıllık 153 milyon ton gıda israf ediyor ve bunun da kıtaya sevk edilenden en az 15 milyon ton fazla olduğu görülüyor” dedi. 

"YAPILACAK ÇOK İŞ VAR"

Hem Avrupa’da hem de Türkiye’de gıda israfını önlemek ve farkındalık yaratmak için yapılanlar da masaya yatırıldı. 

TİA 2022 araştırmasına göre her 10 katılımcıdan 3’ü gıdayı israf etme nedeni olarak “son tüketim tarihinin geçmesi’ şeklinde itiraf ediyor. Bu da “ihtiyaca göre satın almanın” önemini ortaya koyuyor. Farkındalık eğitimleri ve israfı önleme politikaları son derece önemli. Gıda bankalarının aktif işlemesini sağlamak gerekiyor. 

Zeynep Özkan, bakanlık tarafından yürütülen “Gıdanı Koru, Sofrana Sahip Çık” kampanyası hakkında da bilgi verdi. 

Özkan “Kampanya çıktılarımıza göre, tüketiciler daha az israf etmeye başladı ve haneler yaklaşık 80 milyon dolar tasarruf etti. Tarih etiketleri farkındalığında yüzde 20 artış, aşırı pişirme ve porsiyonlamada yüzde 40 azalma, atık gıdaların geri dönüşümünde ise yüzde 22 artış gözlendi. Tüketicilerin yüzde 93’ü kampanyayı faydalı buluyor ve yüzde 84’ü artık gıda israfı konusunda daha temkinli” dedi. 

TÜRKİYE’NİN KARNESİ KIRIK

UNEP raporuna göre 214 ülke arasında Türkiye en fazla gıda israfının yaşandığı 15. Ülke. 2020’de yapılan araştırmaya göre her yıl 18.1 milyon ton gıda israf ediliyor. Çöplerdeki atık miktarının yüzde 52’sini gıda oluşturuyor. Günde 4.9 milyon ekmek israf ediliyor. İkinci sırada sebze meyve işletme başına 4.2 milyon ton. Evsel gıda atığı yılda tahmini 7 milyon 762 bin ton. Bu da 603 bin adet çöp kamyonunun muhteviatı demek. Tüm bunlar yılda kişi başı 93 kilogram gıda atığı oluşturduğumuzu gösteriyor. Avrupa Birliği ortalaması yılda 75 kg.