Portakal neden kırmızı file içinde satılıyor?

Portakalların kırmızı veya turuncu plastik file içine konması, görsel bir fenomen olan 'konfeti illüzyonuna' dayanır.

Bu optik illüzyonda nötr renkli bir top, farklı renklerdeki çizgilerden oluşan bir ızgara içine yerleştirilir. Belirli bir renkteki çizgiler ön planda olduğunda, topun rengi çizgilerin rengiyle karışmış gibi görünür.

Almanya'daki Giessen Üniversitesi'nden psikolog Karl R. Gegenfurtner, son makalesinde, kişisel deneyimleri üzerinden 'süpermarketlerin konfeti illüzyonunu nasıl kullandığını' anlattı.

Gegenfurtner şöyle yazıyor: 

“Her Cumartesi yerel pazardaki favori meyve satıcım Helga'dan portakal alıyorum. Geçenlerde bir gün, sıradan bir Alman yazında beklenebileceği gibi, elinde hiç güzel ve olgun portakal yoktu. Daha sonra süpermarkete uğradığımda, bol miktarda filelere doldurulmuş olgun portakal olduğunu görüp satın aldım. Eve gelip portakalları fileden çıkardığımda bir mucize oldu: Filenin içinde tupturuncu görünen her bir portakal, yeşilin berbat bir tonuna dönüştü!”

Gegenfurtner, bu durumu şöyle açıklıyor:

“Renk asimilasyonunun, renk görünümü üzerinde güçlü bir etki sağladığı ve yeşilimsi görünümlü portakalı turuncuya dönüştürdüğü sonucuna vardık. Meyve satıcılarının bunu uzun zaman önce fark ettiğini söylemeye gerek yok. Süpermarketlerde, meyve ve sebzelerin (örneğin limon, soğan, kabak ve hatta patates) kendi renklerindeki filelerde paketlendiğini hepimiz görmüşüzdür.”

Özetle, meyvenin etrafındaki kırmızı veya turuncu plastik file, portakal kabuğunun daha zengin bir turuncu renge sahip olduğu izlenimini vermeye yardımcı olur, böylece sulu görünmesini ve tüketicilere çekici gelmesini sağlar. 

Meyve olgunlaşmamışsa, renkli file aynı zamanda yeşilliğini azaltıp turunculuğunu artırarak olgun ve daha iştah açıcı görünmesini de sağlayacaktır. 

Benzer şekilde, limonlar da doğal renklerini arttırmak için genellikle sarı file torbalara konur. Eğer kırmızı poşetlere konsalardı, turuncumsu görünürlerdi ve hiç de çekici olmazlardı.

Gegenfurtner'in makalesi, konfeti illüzyonunun, "beynimizin çevresel görüş ve renk algısını işlemek üzere programlanmış olduğu" ilkesine dayandığını açıklıyor. 

Beynimiz bize, mümkün olduğunca etkili bir şekilde anlaşılabilecek pürüzsüz, kesintisiz bir deneyim sunmayı amaçlamaktadır. 

Aynı şekilde, görsel sistemimiz de tekdüzelik ve yumuşak geçişleri algılamak üzere programlanmıştır.

Kırmızı file, turuncunun üzerine yerleştirildiğinde, beynimiz gördüklerimizi basitleştirmek için bitişik renkleri birleştirir.

Bu yöntemin, portakal satışlarını gerçekten artırıp artırmadığı henüz bilinmiyor olduğu için araştırmacıları, bu görevi üstlenmeye davet ediyoruz...