Uzmanlar, denetim sorununu değerlendirdi: '10 bin imam yerine mühendis alın'

Mühendisler iş bulamıyor. Binalar denetimsizlikten, eksik malzemeden yıkılıyor. Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş ise 10 bin imam açığı olduğunu söylüyor. Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan ise ülkenin dört bir yanında açılan mimarlık ve mühendislik fakültelerine dikkat çekti.

Tezcan, “Buradan milyonlarca insan mezun oldu, iş bulamıyorlar. Kamuda denetim koordinasyonu kurun. Bu insanları da işe alın. Denetiminizi kamu eliyle yapın. Yerel yönetimleri güçlendirin, teknik eleman kadrosunu eğitin, güçlendirin. 10 bin imam almasınlar, 10 bin mühendis alsınlar. Yerel yönetim eliyle denetleme yapılsın” ifadelerini kullandı. 

(Tezcan Karakuş Candan)

ŞİRKETLERE BIRAKILDI

Binaların yönetmeliklere uygun olmadığı için yıkılması denetim sorununu bir kez daha gözler önüne serdi. Uzmanlar Denetim Yasası’yla önceden belediyelerde olan yapı denetim görevinin 2001’de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca yetkilendirilen yapı denetim şirketlerine bırakıldığını söyledi. Depremlerin oluşturduğu ağır yıkımın ardından “kamusal görev olan yapı denetimin ticarileştirilmesi” yönünde süregelen eleştiriler yeniden gündeme taşındı.

İMO Yönetim Kurulu üyesi Özer Akkuş şunları söyledi:

“Yapı denetim firmaları doğrudan müteahitlerden iş alıyor. Kamusal bir görev olan denetim, ticari bir faaliyete dönüştü. İnşaatı yapanla denetçiler aralasında doğrudan bir ilişki ortaya çıktı. Buradan sağlıklı bir yapı denetimi çıkmaz. Denetimde çalışanların yeterliliği tartışma konusu. Denetim faaliyeti piyasa ilişkisine terk edildi. Yasa değiştirilerek kamu görevi bilinciyle revize edilmeli. Bir kişi diplomasını veriyor ama o denetlemiyor. Onun yerine o işi başkası yapıyor.”

(Özer Akkuş)

SORUN NASIL ÇÖZÜLÜR? İŞTE ÖNERİLER...

İMO Yönetim Kurulu üyesi Özer Akkuş, Yapı Denetim Yasası’nın ticari kaygılarla kurgulandığını söyledi.

Çözüm önerilerini şöyle sıraladı:

• Yapı denetiminde çalışan mühendisler kamu personeli niteliğinde sayılmalı.
• Denetçilerin sorumlulukları net ve somut bir şekilde tekrar kaleme alınıp gözden geçirilmeli.
• Firma ağırlıklı denetim organizasyonundan çıkıp denetçi ağırlıklı bir organizasyon kurulmalı.
• Denetçiler düzenli ve periydodik eğitimlerden geçmeli.
• Yapı konusunda uzman kişilerin denetim faaliyetlerinde çalışması sağlanmalı.
• Firmalarının aldığı yüzde 1.5’lik ücret iyileştirilmeli.
• Yapı denetimi ve proje denetimi ayrılmalı. Proje denetimi kamu marifetiyle yapılmalı.
• Firmalar kamu tarafından düzenli denetlenmeli.
• Yapı Denetim Yasası değiştirilerek denetim faaliyeti kamu görevi bilinciyle revize edilmeli. 

ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyeleri Prof. Barış Binici ve Prof. Ahmet Yakut’un afet bölgesinden edindikleri bilgilerle hazırladıkları raporda Türkiye’de yapı denetim organizasyonunun küçük firmalardan alınarak tek çatı altında TÜVTÜRK benzeri bir denetim organizasyonuna devredilmesi önerildi.