Üniversitelerin canlı hayvan deneylerine yönelik eğitimlerine tepki: Denek değil canlar

Her yıl dünyada 100 milyondan fazla hayvan deneylerde kullanılıyor ve birçoğu da bu sırada ölüyor. Hayvanların denek olarak kullanılmasına ilişkin tartışmalar sürerken üniversitelerde “Deney Hayvanları Kullanım Sertifikası Eğitimleri” yapılıyor. Bunun son örneği de İstanbul Üniversitesi’nde yaşandı. Üniversitenin Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulu tarafından önceki gün yapılan duyuruda fare, sıçan ve tavşanlar üzerinde yapılacak “Deney Hayvanları Sertifikası Eğitimi” verileceği duyuruldu. Tarım ve Orman Bakanlığı ile Hayvan Deneyleri Merkezi Etik Kurulu tarafından onaylı olan sertifika programı tartışmalara yol açtı. Dünyada hayvanların denek olarak kullanılmasının önüne geçilmesine ilişkin adımlar atılırken üniversitelerde sertifikalı eğitimler verilmesi hayvan hakları savunucuları tarafından eleştirildi. 

‘BU İLKE UYGULANMIYOR’

Konuya ilişkin Cumhuriyet’e değerlendirmelerde bulunan Deneye Hayır Derneği Yönetim Kurulu üyesi avukat Dilruba Uslu, “Normalde ülkemizde güncel olan Hayvanları Koruma Kanunu kapsamında, başkaca bir seçenek bulunmaması halinde hayvanlar bilimsel çalışmalarda deney hayvanı olarak kullanılabilir. Ulusal mevzuatta da 3R ilkesi geçerli olup bu ilke; mümkün olan her durumda, canlı hayvan yerine bilimsel açıdan geçerli başka alternatif yöntem ya da deneme stratejisinin uygulanması, hayvanlara acı, eziyet, ızdırap çektirecek, kalıcı hasar oluşturacak prosedürlerin, iyileştirilerek hayvan refahının artırılmasını ifade eder. Ancak ülkemizde ne yazık ki bu ilkenin uygulanmadığını görüyoruz” diye konuştu. 

Uslu, yurtdışında hayvan deneyleri yerine alternatif birçok metot bulunduğunu belirterek “Hem deneylerin hem de eğitimlerin, bu alternatif yöntemlerden maketler ve kadavralar kullanılarak yapılabileceği açıkken canlı hayvan kullanımı hem hukuka hem de vicdana aykırıdır. Dernek olarak çeşitli projelerle kurumlara alternatif metotlar konusunda bilgilendirmeler yapsak da maalesef bütçeler bahane edilerek canlı hayvan deneylerine devam edilmektedir” dedi.