Türkiye’nin gündemine oturan göçmenler ve onlara yönelik tartışmalar, kutuplaşmayı artırdı

Türkiye’ye kaçak girişlere ilişkin videolara, kadınların gizlice çekilen taciz görüntülerinin eklenmesi ve çeşitli şiddet olaylarının yaşanması, göçmenlere yönelik tartışmayı şiddetlendirdi.

Uluslararası Göç Entegrasyon Sınır Yönetimi Araştırmaları Derneği (GESYAD) Başkanı Aydoğan Asar, tartışmaların artmasındaki nedenlerden birinin “kavram karmaşası” olduğuna işaret etti. Türkiye’de genellikle “mülteci” kavramının kullanıldığını kaydeden Asar, “Türkiye’de mülteci yok. Sayıları binleri bulmaz” dedi. Türkiye’nin “coğrafi sınırlama” üzerinden rezerv koyarak taraf olduğu Cenevre Sözleşmesi’ne işaret eden Asar, “Türkiye’de, Avrupa Konseyi’ne taraf ülkelerin dışından gelen kişiler, mülteci olarak değerlendirilmiyor. Coğrafi sınırlamayı, içinde bulunduğumuz göç baskısına yönelik hayati görüyorum. Çok önemli bir bariyer. Tartışmaya bile açılmamalı. Korunması gerekir” dedi.

‘ÇATI KAVRAMI UNUTTUK’

Pakistan, Bangladeş, Irak, Suriye gibi ülkelerden gelenlerin mülteci statüsü talep etme hakkının olmadığını aktaran Asar, 2013’te çıkarılan yasayla alternatif olarak “şartlı mültecilik” statüsünün oluşturulduğunu aktardı. Kitlesel şekilde gelen Suriyeliler için de “geçici koruma statüsü” uygulandığını söyleyen Asar, yasadışı göçmenlik, mültecilik, sığınma, şartlı mültecilik ve geçici sığınma statüsü gibi kavramların halihazırda kullanıldığını aktararak “Amacı ister sığınma ister başka bir şey olsun, ister yasal yoldan ister yasadışı yoldan gelsin, Türkiye’ye giriş yapan her yabancının çatı kavramı ‘göçmen’dir. Çatı kavramı unuttuk” ifadelerini kullandı.

KUTUPLAŞMA İYİ DEĞİL

Tüm göçmenlerin sığınmacı olarak adlandırılması sonucu bu insanlara sahip çıkmaya çalışanlar ile toplumsal barışı tehdit ettiğini savunanların karşı karşıya geldiğine işaret eden Asar, “Kavramları ayırmak gerekiyor. Düzensiz göçmenler içinde sığınma ihtiyacı olan ya da olmayanlar var. Bunları ayırt ederek farklı prosedürleri devreye sokmak lazım. Şu an tek yönlü bir algı oluşumu var. Kutuplaşma oluşmaya başlıyor. Onlar üzerinden üretilen politikaları ve işlemleri kamuoyu önüne koyarak, bilgilendirerek toplumu rahatlatmak lazım. Bu kutuplaşma iyi değil” dedi.

ÜLKELERİNE GÖNDERİLMELİ

“Türkiye, yasadışı göç gerçeğiyle çok ağır şekilde yüzleşti” diyen Asar “Konumlanma olarak hem hedef hem transit ülke. Suriye gerçeği, oradaki durum ve Türkiye’ye etkileri de yasadışı göçmenlerle ilgili hassasiyeti daha da artırdı. Bu normaldir ama yönetilemez değil” dedi. “Yasaya göre, düzensiz göçmenlerle ilgili yapılacak işlem sınır dışıdır” diyen Asar, sözlerini şöyle tamamladı: Sınır dışı işlemini aktif şekilde gerçekleştirmek, bu konuda en etkili yöntemdir, yasanın da emridir. Sınır bölgesine gelenlerin de geri döndürülmesi gereklidir. Ülke içindekiler çok fazla toplum içinde yer edinmeden, kalıcı hale gelmeden, böyle bir süre kullanılmasına fırsat vermeden tespit edilip yakalanmalı” ifadelerini kullandı.