Türkiye, yerli uçak projesinde geri adım attı: İngiliz şirketin teklifi yeniden gündemde

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ’nin (TUSAŞ) İngiliz BAE Systems şirketiyle 2017’de imzaladığı işbirliği anlaşıyla başlattığı milli muharip uçak (MMU) projesi sürerken 2023’te hangardan çıkması hedeflenen uçağın en kritik parçalarından motor temini konusu halen netlik kazanmadı. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, hafta sonu katıldığı bir televizyon programında ilk aşamada F-16 savaş uçaklarında kullanılan motorla prototipinin üretilmesi üzerinde çalışılan MMU’nun motoruyla ilgili, “Motorda öğrenilmiş derslerle alternatifli gitme gibi bir yol haritamız var. İlk aşamada F-16 motorları kullanılacak. F-16 motoru kullandığımızda bizim nihai hedef olarak belirlediğimiz beşinci nesil motorun bir tık altında kalacağız” dedi. 

"İYİ BİR NOKTAYA GELİNDİ"

Türkiye’nin, MMU’nun yurtdışından ismini açıklamadığı üçüncü bir ülkeden hazır alımı için bir seçeneğinin de olduğunu belirten Demir, “Yerli (motor) tasarım çalışmamız da devam ediyor. Diğer yandan Rolls Royce şirketinin uzun zamandır bize teklif ettiği işbirliği modeli var. Bu modelle ilgili belli endişelerimiz vardı, o endişelerimizi giderecek görüşmeler yaptık. Belirli bir aşamaya geldik, onlarla da bir çalışmamız devam ediyor yerli motor yapmak üzere. İyi bir noktada değildik, bizim tatmin olacağımız bir model yoktu masada, bunu konuşarak bir aşamaya getirdik, şu anda kabul edilebilir bir noktadayız” ifadelerini kullandı.

DÖRT YILDIR GÜNDEMDE

MMU’nun motoru için 2017 yılında Rolls Royce, Türkiye’de Kale grubu ile bir ortaklık kurmuş ve bu ortaklık, MMU motorunun üretimi konusunda Savunma Sanayii Başkanlığı’na 2018’de bir teklif sunmuştu. Buna karşın SSB’nin MMU motoru için yüzde 49 hissesi Türk-Katar ortaklığındaki BMC’ye ait olan TRMotor’la imzaladığı sözleşme sonrası bu teklif ortada kalmıştı. Kale grubu, geçen yılın başında da MMU motorunun Rolls Royce’la ortak üretimi için SSB’ye yeni bir teklif sunulduğunu açıklamıştı. Daha önce BMC ortaklı TRMotor’a destek vermesi için ikna edilemeyen Rolls Royce-Kale grubu ortaklığının MMU’nun motor üreticisi olarak belirlenmesi durumunda TRMotor’un projeye dahil olması beklenmiyor. 

Konuyla ilgili Cumhuriyet’in ulaştığı İngiliz diplomatik kaynaklar, Rolls Royce şirketinin MMU programına katılması konusunda “olumlu gelişmeler” yaşanmasını beklediklerini bildirdi, ancak daha fazla bir ayrıntı paylaşmadı. MMU programı kapsamında üretilecek TF-X isimli savaş uçağının 2023’te hangardan çıkması, 2025’te ilk uçuşunu yapması, 2029 yılında ise seri üretimi yapılacak ilk uçağın Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın envanterine girmesi hedefleniyor.