Nurhak’ta HES mücadelesi: Halkın değil, rantın yanındalar

Fotoğraf: Vedat Arık

Kahramanmaraş Nurhak’ta ikinci HES projesi için mahkemenin ve bilirkişinin olumsuz kararlarına karşın bakanlık tarafından “ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) olumlu” kararı verildi. Hukukun yok sayılarak HES’e izin verildiğini söyleyen Nurhak Belediye Başkanı İlhami Bozan, “Birinci HES’e su yetmediği için ikinci HES’e yapılacağı dereye kaçak yollardan boru döşendi. Sular yetersiz. Bütün kar sularını, dereleri tek bir noktaya topladığı halde birinci HES çalışmıyor. Biz birinci HES’in kapatılmasını isterken ikinci HES’e izin verilmesi Nurhak’ı yok etmek demektir. Kim buna onay veriyorsa halkın yanında değil, rantçının yanındadır” diye konuştu.

HES’in bulunduğu alanda tarım arazileri ve mera alanları göze çarpıyor.

Nurhak’ta doğayı tahrip edeceği gerekçesi ile bölge halkının karşı çıktığı ikinci hidroelektrik santral (HES) projesi için “ÇED olumlu” kararı verildi. HES projesi kapsamında Bulgurdere, Daçu Dere, Göksu Dere, Söğütlü, Biprikdere ve Ayranpınar’da beş ayrı regülatör kurulması planlanıyor. Nurhaklılar halihazırda kuraklık tehlikesi ile karşı karşıya olan bölgede, Zifana Enerji Üretim AŞ tarafından yapılması planlanan ikinci HES projesine karşı çıkıyor. Aynı firmaya ait olan birinci HES ve yapılması planlanan ikinci HES alanına giderek bölgede incelemelerde bulunduk. 

HES bölgesine giderken yamaçlarda bulunan onlarca devrilmiş ağaç gözümüze ilişiyor. İstinat duvarı gibi güvenlik önlemlerinin alınmaması ise yol üzerinde yaşanan heyelanlara neden olurken derelerde can suyunun bile kalmadığı dikkat çekiyor. Birinci HES ve yapılmak istenen ikinci HES orman arazileri içinde yer alıyor. Nurhak’ta hayvancılık yapanlar bu bölgeyi mera alanı olarak kullanıyor. 

Öte yandan tarım arazileri ve ekili alanlar da çok fazla. Bölgede bizimle incelemelerde bulunan Nurhak Belediye Başkanı İlhami Bozan, Cumhuriyet’e HES’e neden karşı olduklarını anlattı. 

"HES VALİSİ" AYRINTISI

Ayranpınar, Daçu Dere ve Bulgur Dere’nin, Göksu Çayı ile bir bütünlük teşkil ettiğini söyleyen Bozan, “Bu su kaynaklarını birbirinden ayrı düşünmek, ayrı değerlendirmek mümkün değil. HES’lerin yarattığı olumsuz etkiler, ekolojik olarak yıkıma neden olacak. Mevcut bir HES varken aynı firma tarafından bir tane daha yapılmak isteniyor. Zifana Enerji Üretim AŞ geçen yıllarda Artvin’de valilik, Şavşat’ta da kaymakamlık yapmış olan Selahattin Akyurt’un kardeşine ait. Proje sahibi şirket, bölgede faaliyette olan Teleme HES’in de sahibi. Bu şirket derelerimizi kayalarla doldurdu, balıkların göç yollarını kapattı. Dereye her yıl çoğalması için 10 bin mercan alası bırakılıyor. Endemik bir tür olan mercan alası burada yaşayamıyor. Her yıl bıraktığımız 10 bin balık nereye gidiyor diye hiç merak etmiyorlar mı? Hepsi ölüyor. Çünkü derede can suyu bile yok. Buraya 100 bin alabalık da bıraksanız bu HES gitmeden burada bir alabalık bile bulamazsınız” dedi. 

"KAÇAK BORULAR DÖŞENDİ"

İkinci bir HES’in yapılmaması gerektiğine yönelik 2017 yılında verilen mahkeme kararı ve bilirkişi raporları olduğunu belirten İlhami Bozan, “Buna rağmen ikinci bir HES’e onay verilmesi, hukuku da yok saymak anlamına geliyor. Biz de böyle bir karar verilir verilmez hemen mahkeme sürecini başlattık ve daha önce verilen kararları da kamuoyuna duyurmaya çalıştık. Aslında ikinci HES’e olumlu karar verenlerin hiçbir araştırma yapmadığının en büyük kanıtı, daha önce verilen mahkeme kararlarıdır” ifadelerini kullandı. 

“Birinci HES’e su yetmediği için ikinci HES’e yapılacağı dereye kaçak yollardan boru döşendi” diyen Bozan, “Sular yetersiz. Bütün kar sularını, dereleri tek bir noktaya topladığı halde birinci HES çalışmıyor. Göksu deresine can suyu bile bırakmıyorlar. Biz birinci HES’in kapatılmasını isterken ikinci HES’e izin verilmesi Nurhak’ı yok etmek demektir” diye konuştu. 

HES bölgesine giderken yol üzerinde bulunan tek tük ağaçların da toprak kayması nedeniyle devrildiği gözlerden kaçmıyor.

"BUNU DURDURSUNLAR"

Geçimini hayvancılıkla sağlayan yurttaşların burayı terk etmek zorunda kaldığını anlatan Bozan, “Bu bölge sadece Nurhak’ın değil çevre illerin de tarım ve hayvancılıkta geçimini sağlayan bir bölge. Tarım arazileri yetkililerce yok sayıldı. Bölgeye tarım il müdürlüğü yetkililerini çağırdık. Tarım arazilerini gösterdik. Buna rağmen bölgedeki tarım arazilerini yok saydılar. Biz bakanlıkta yapılan toplantıya da katıldık. ‘Bir ilçe yok olacak buna elbirliği ile dur diyelim’ dedik. İsminde ‘çevre’ bulunan bir bakanlık her şeyden önce buna engel olmalı. Dereler bu şekilde kurutulduğu sürece o bakanlığın adı hiç önemi yok” diye konuştu.

"ANKETLER, BAŞKA İLÇEDE YAPILDI"

İkinci HES için halk anketlerinin başka ilçede yapıldığı ortaya çıktı. Evrakta sahtecilik yapıldığını ileri süren Nurhak Belediye Başkanı İlhami Bozan, “Başka ilçede yapılan anketler Nurhak’ta yapılmış gibi gösterildi. Halkın görüşü ikinci bir HES’in yapılmaması yönündedir, bunların hepsi de kayıt altındadır. Hangi gerekçeyle hangi mantıkla bu yollar denenerek kuru dereye HES yapılması planlanıyor” dedi. 

"RANTÇININ YANINDALAR"

İlhami Bozan

Bölgede geniş çaplı envanter araştırması yapılması gerektiğini de vurgulayan Bozan, “Tarihi kalıntıların, endemik bitki türlerinin yer aldığı bir bölgedeyiz. Teknik bir çalışma yapmadan bir iki kişinin rantı uğruna buranın heba edilmesi doğru değil. Çok büyük kuraklık var. Biz bunu tersine döndürmek için mücadele ederken birileri kuraklığı artırmak için destek veriyor. HES ve maden gibi yerel halkı derinden etkileyecek projelere onay verilirken halkın görüşü dikkate alınmıyor. Burayı bizim kadar kimse iyi bilemez. Kim buna onay veriyorsa halkın yanında değil, rantçının yanındadır. İkinci HES yapılırsa Nurhak diye bir yer kalmayacak. Bunu durdursunlar” diye konuştu.

- BİTTİ -