Küresel piyasalar ABD'nin tarım dışı istihdam verisine odaklandı (06 Eylül 2024)

ABD Merkez Bankası'nın (Fed) gelecek dönem atacağı faiz indirimi adımlarının büyüklüğüne ilişkin belirsizlikler devam ederken, bugün istihdam alanındaki verilerden alınacak sinyallerin piyasalarda oynaklığı artırabileceği öngörülüyor.

Ülkede enflasyonun istenilen seviyeye ineceğine yönelik güven güçlenirken, resesyon endişelerinin öne çıkmayı sürdürmesi fiyatlamaları zorlaştıran etkenlerin başında geliyor.

Dün açıklanan verilere göre, ABD'de ADP Araştırma Enstitüsünün, Stanford Digital Economy Lab işbirliğiyle hazırladığı ağustos ayına ilişkin özel sektör istihdamı ağustosta 99 bin kişi ile Ocak 2021'den bu yana en düşük seviyede arttı.

Buna ek olarak, ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 31 Ağustos ile biten haftada 227 bine inerken, piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.

Hizmet sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) verisi ise ağustosta bir önceki aya kıyasla 0,7 puan artarak 55,7'ye çıkarken, ABD'de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü PMI ağustosta piyasa beklentilerini aşarak aylık bazda 0,1 puan arttı ve 51,5'e yükseldi.

Analistler, söz konusu verilerin beklentilerin altında gelen özel sektör istihdamı sonrası artan durgunluk endişelerini sınırlı da olsa baskıladığını belirterek, bugün açıklanacak tarım dışı istihdam ve işsizlik verilerinin piyasaların yönü üzerinde belirli olacağını söyledi.

Ülkedeki ekonomi yetkililerinin açıklamaları da takip edilirken, ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, ABD işgücü piyasasının yavaş işe alım temposuna rağmen sağlıklı olduğunu belirterek, tüketici harcamaları ve yatırım harcamalarına ilişkin sağlam verilerle büyümenin ikinci çeyrekte yüzde 3 oranında hızla devam ettiğini söyledi.

Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee ise yaptığı açıklamada ekonomik verilerin trendinin yakında başlamak üzere birden fazla faiz indirimini doğruladığını kaydederek, ağustos ayı istihdam raporunun, öngörülen faiz indirimlerinin boyutunu ve hızını belirlemeye yardımcı olabileceğini ifade etti.

Söz konusu gelişmelerle para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in yıl sonuna kadar 100 baz puanlık faiz indirimine gideceğine kesin gözüyle bakılırken, bu ay 50 baz puan faiz indirimi yapabileceğine ilişkin tahminler yüzde 43 oldu.

Kurumsal tarafta ise gelecek yıl Avrupa ve Çin'de otonom araçlarını piyasaya sürmeyi planladığını duyuran Tesla'nın hisseleri yüzde 5'e yakın değer kazandı.

Bu gelişmelerle, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,73 seviyesinden kapanırken, yeni günde dolar endeksi 101 seviyesinde, altının ons fiyatı da önceki kapanışın yüzde 0,1 üzerinde 2.519 dolarda dengelendi.

Brent petrolün varil fiyatı OPEC+ üyelerinin, petrol fiyatlarındaki düşüşün ardından üretimi artırma planlarını iki ay erteleme kararının etkisiyle dün yüzde 0,1 artışla 72,7 dolardan kapanırken, yeni günde yüzde 0,2 kayıpla 72,6 dolardan işlem görüyor.

Dün, Nasdaq endeksi yüzde 0,25 yükselirken, S&P 500 endeksi yüzde 0,30 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,54 düştü. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne düşüşle başladı.

Avrupa borsalarında dün satıcılı bir seyir öne çıkarken, Euro Bölgesinde bugün açıklanacak büyüme verisi yatırımcıların odağında yer alıyor. Dün bölgede açıklana verilere göre, Almanya'da fabrika siparişleri, uçak, gemi, askeri araç ve tren gibi büyük siparişlerin etkisiyle temmuzda yüzde 2,9 yükselerek, art arda aylık bazda artışını ikinci aya taşıdı.

ALMANYA'NIN BÜYÜME BEKLENTİSİ DÜŞTÜ

Ayrıca, Almanya'nın önde gelen ekonomik düşünce kuruluşlarından Ekonomi Araştırma Enstitüsü (Ifo), zayıf yatırım ve sipariş durumu nedeniyle ülkenin 2024 ve gelecek yıla ilişkin büyüme tahminini yüzde 0,4'dan yüzde 0’a ve 2025 büyüme beklentisini de yüzde 1,5’ten 0,9’a düşürdü.

Kurumsal tarafta, Alman otomobil üreticisi BMW Group, Japon Toyota Motor ile işbirliği yaparak hidrojenle çalışan ilk aracının seri üretimine 2028'de geçmeyi hedeflediğini bildirdi.

Dün Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,08, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,92, ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,34 gerilerken, İtalya'da FTSE MIB endeksi yüzde 0,01 ile yatay seyretti. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni güne de negatif bir seyirle başladı.

Asya tarafında satış baskısının yeni günde de etkili olduğu görülürken, dolar/yen paritesindeki düşüş devam ediyor.

Bölgede açıklanan verilere göre, Japonya'da temmuz ayı hanehalkı harcamaları, bir önceki yıla göre yüzde 0,1 artarken, temmuz ayına ilişkin öncü endeks 117,1 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti.

Analistler, 142,7 seviyesine inen dolar/yen paritesindeki düşüşün dördüncü işlem gününe taşındığını belirterek, Japonya Merkez Bankasının (BoJ) sıkılaşma adımlarına yönelik piyasa beklentilerinin güçlü kalmaya devam ettiğini ifade etti.

Hong Kong'da, Süper Tayfun Yagi nedeniyle piyasalar bugün kapalı olacak.

Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,47, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,05, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,23 geriledi.

Dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü önceki kapanışa göre yüzde 0,48 azalışla 9.936,76 puandan tamamladı.

Bugün ise uluslararası derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings'in piyasalar kapandıktan sonra açıklaması beklenen Türkiye değerlendirme raporu yatırımcıların odağına yerleşti.

TÜRKİYE'NİN BÜYÜME ORANI TAHMİNİ YÜZDE 3,5

Dün, 2025-2027 dönemini içeren Orta Vadeli Programı (OVP) açıklayan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, büyüme oranının 2024'te yüzde 3,5 olmasının beklendiğini belirterek, "2025 yılına geldiğimizde, büyüme oranının toparlanarak yüzde 4 seviyesine ulaşmasını bekliyoruz." dedi.

OVP'ye göre enflasyonun bu yıl sonunda yüzde 41,5 olacağı tahmin edilirken, enflasyon hedefi gelecek yıl için yüzde 17,5, 2026 için yüzde 9,7, 2027 için yüzde 7 olarak belirlendi.

Dolar/TL, dün yüzde 0,1 değer kaybederek 33,9580'den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında bir önceki kapanışın yüzde 0,1 üzerinde 33,9940 seviyesinden işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde hazine nakit dengesi ve Fitch Ratings'in Türkiye değerlendirme raporu, yurt dışında ise Almanya'da sanayi üretimi ve dış ticaret dengesi, Avro Bölgesi'nde büyüme, ABD'de tarım dışı istihdam, işsizlik oranı ve ortalama saatlik kazançların takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.800 ve 9.700 puan seviyelerinin destek, 10.100 ve 10.200 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

09.00 Almanya, temmuz ayı sanayi üretimi

09.00 Almanya, temmuz ayı dış ticaret dengesi

12.00 Euro Bölgesi, 2. çeyrek Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH)

15.30 ABD, ağustos ayı istihdam raporu

17.30 Türkiye, ağustos ayı hazine nakit dengesi