Karpuzun kilosu böyle giderse 20 lirayı geçer

Türkiye karpuz üretiminin yüzde 25’ini karşılayan Adanalı üreticiler karpuz ithalatı nedeniyle ekonomik olarak sıkıntı yaşadıklarını ifade ettiler. Seyhan Ziraat Odası Yönetim Kurulu Üyesi Cahit İncefikir de ithal karpuz ile girdi maliyetlerindeki artışın çiftçinin belini büktüğünü ifade etti. İncefikir, “Çiftçi aralık-ocak ayından bu yana  tarlada karpuzuyla uğraşıyor. Cumhuriyet tarihinin gelmiş geçmiş en büyük maliyetiyle uğraşıyor. Tarımsal enflasyonla yüzde 300-400’lerle uğraşırken, karpuzunu erken çıkarmaya çalışırken, daha karpuzu çıkmadan İran’dan karpuz gelmeye başladı. Adana, sanırsınız ağustos ayındaymışsınız gibi at arabalarına varana kadar, yollarda sergiler açılmış karpuz satılmaya  başlanmış. Dolayısıyla üreticinin turfandacılığı, erkenciliği bir şekilde yitirilmiş oluyor. Turfandacılıkta bir gün, iki gün çok önemli. Devletin, bunları yadsıyıp hiçbir şeyi göze almadan ithalatı pervasızca yapması üreticiye büyük zarar veriyor. Dolayısıyla üretici bir şekilde karpuzunu satmaya başladığı zaman sanki Adana’da 3 aydır satılmaya başlanmış gibi o tılsımı, o erkenciliği, o turfandacılığı yitiriyor, dolayısıyla para kazanamıyor, zarar ediyor” dedi. 

KİLOGRAMI 20 LİRANIN ÜZERİNE ÇIKAR

Çiftçilerin gerçekten çok zor durumda olduğuna dikkat çeken Ziraat Mühendisi Okay Sangün ise, şunları söyledi:

“Girdi maliyetleri çok yüksek. Fiyatlar 3-4 katına çıktı. Çiftçimiz zor şartlar altında karpuzu yetiştirmeye çalışıyor ancak yurtdışından, bilhassa İran’dan kaçak ve resmi yollarla gelen karpuzlar bizim çiftçimizin moralini çok bozuyor. Çiftçimiz tarımdan kaçacak gibi görünüyor. Tarımdan kaçan çiftçi toprağı boş bırakır. Boş kalan toprakta kimse ekim yapmaz. Böyle olursa tüketicimiz karpuzu önümüzdeki yıllar kilosu 20 liradan yer ya da hiç yiyemeyecek. Yetkililerin bir an önce çiftçilerimize yardım etmesini diliyorum.”

Karpuz üretimi gerçekleştiren çiftçi Enes Karaağaç ise bir kilogram karpuzun yetiştirme maliyetinin 1 lira olduğuna dikkat çekti. 10 kilogram karpuzun 10 lira maliyeti olduğunu vurgulayan Karaağaç, “Erken yetiştirip erken satmak ve para kazanmak istiyoruz. Ancak erken yetiştirip dışarıdan karpuz gelirse para kazanamayız, zarar ederiz” diye konuştu.

DARALMA YÜZDE 30’A ULAŞTI

Adana’daki karpuz tarlalarında üreticilerle bir araya gelen Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Adana Milletvekili Dr. Müzeyyen Şevkin girdi maliyetlerinin fahiş artışı nedeniyle Adana’da geçen yıllara oranla karpuz üretiminin yüzde 30 daralma yaşadığını dile getirdi. Dr. Şevkin, “Adanalı karpuz üreticisi zor durumda. Girdi maliyetleri çok yüksek. Bu nedenle karpuz üretiminde yüzde 30 daralma yaşanıyor. Çünkü fidenin fiyatı 2 katına, gübrenin fiyatı 4 katına çıktı. Tam da turfanda karpuzun yetişeceği dönemde ne yazık ki her yıl yapıldığı gibi bu yıl da yurtdışından karpuz ithal ediliyor. Her yıl olduğu gibi bu yıl da Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye çiftçisinin yanında olacağına yabancı çiftçiyi kazandırmaya devam ediyor. Adanalı karpuz üreticisi çok zor durumda. Tarım Bakanlığı’nı Adanalı ve Türkiyeli çiftçinin yanında olmaya davet ediyoruz” diye konuştu.

“ÇİFTÇİ ÜRETİMDEN UZAKLAŞIYOR”

Çiftçinin bir dönüm karpuzu 12 bin liraya mal ettiğine işaret eden Dr. Şevkin, tam turfanda (erkenci) dönemde yurtdışından karpuz ithal edildiği için çiftçinin kazanç elde edemeyeceğini söyledi. Ayrıca, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Gayri Safi Milli Hasıla’nın yüzde 1’i oranında kanunen çiftçiye ödeme yapması gerektiğine dikkat çeken Dr. Şevkin, “Ne yazık ki çiftçiye bu ödeme de yapılmıyor. Çiftçinin Tarım Bakanlığı’ndan 200 milyar lira alacağı var. Çiftçi yoğun borç batağı altında. Çiftçinin 180 milyar lira da borcu var. Tarım Bakanlığı, halâ kulağının üstüne yatmış durumda ve çiftçinin yanında olmuyor. Tüm çiftçiler üretimden gittikçe uzaklaşıyor. Tarım Bakanlığı’ndan çözüm bekliyoruz, üretim bekliyoruz” dedi.

VELİ ALTUNYÜZÜK: “ÇİFTÇİLİK BİTİRİLMEYE Mİ ÇALIŞILIYOR?”

Bir diğer karpuz üreticisi Veli Altunyüzük ise girdi maliyetlerindeki artışın yüzde bin 300’lere dayandığını kaydetti. 

Altunyüzük, şöyle konuştu: “Tarımla ilgili girdiler yüksek. Gübre, ilaç, mazot, işçilik maliyetleri çok yükseldi. Yüzde bin 300 zamlarla karşılaşıyoruz. Geçen yıl mazotu 6 liraya alıyordum şimdi 23 lira, gübre 2 lira idi şimdi 15 lira, 70 liraya aldığımız ilaç 230 lira, 13 liralık naylon 55 lira oldu. Bu girdilerin içinden nasıl çıkacağız. Çiftçiliği bitirme amacıyla yapılmış bir oyun mudur? Bir sıkıntı var. Maliyetimiz yüzde 1300 zam gördü. Geçen yıl bir dönüm karpuzu 4 bin liraya mal ederken şimdi 12 bin liraya mal ediyorum. Sadece karpuz değil, darı; 2 bin liralık maliyeti 5 bin lira, pamuk; 3 bin lira maliyeti 6 bin lira olmuş. Bu safhadan sonra çiftçi zor durumda. Tahmin ediyorum çiftçiler şehre göç edecek.”

SÜLEYMAN SÖZÜTEK: “BİR LİTRE MAZOT DESTEĞİ BİLE ALAMIYORUZ”

Çocukluğundan bu yana çiftçilik yaptığını belirten Süleyman Sözütek de “Kendimi bildim bileli çiftçilik yapıyorum. Babadan, atadan kalma işleri yapmaya çalışıyoruz. Gerçekten mağduruz, takatimiz kalmadı. Daha önce ürettiğimiz ürünlerden bir kısmıyla ekmeğimizi yiyebiliyorduk, çocuklarımızı bekleyebiliyorduk. Şimdi maliyetler o kadar yükseldi ki canımızı alıyor. Karpuzda dönüme 45-50 lira arası mazot harcıyoruz. Bize devletin verdiği destekleme 22 lira. Bir litre mazotu bile vermiyor” diye konuştu.