İtalyan uzmanlar değerlendirdi: İtalya'daki yeni hükümet nasıl bir Türkiye politikası izleyecek?

İtalya'da aşırı sağın kesin zaferiyle sonuçlanan genel seçimlerin yankıları sürmeye devam ediyor. Bu yeni durum, pek çok ülke gibi, İtalya ile kuvvetli ekonomik ilişkilere sahip olan Türkiye'yi de yakından ilgilendiriyor.

Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğumuz Türkiye uzmanı İtalyan akademisyen Valeria Giannotta'ya göre, seçim öncesi sert demeçleriyle gündeme gelen İtalya'nın müstakbel başbakanı Giorgia Meloni'nin eleştirileri esas olarak "Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne üyeliğini" hedef alıyor, fakat ikili ilişkiler siyasi gündemle sınırlı değil.

"ÇIKARLARIMIZ ÖRTÜŞÜYOR"

Giannotta'ya göre, "İtalyan ulusal çıkarları pek çok noktada Türkiye ile örtüşüyor. Zira Türkiye'de 1500'den fazla İtalyan şirket faaliyet gösteriyor ve İtalya, Türkiye'nin en önemli ticaret ortaklarından biri olma özelliğini koruyor. Bu bağlamda, Meloni'nin lideri olduğu İtalya'nın Kardeşleri partisine en yoğun desteğin, ülke endüstrisinin kalbi olan kuzeyden gelmiş olması göz ardı edilemez."

Görüşlerine başvurduğumuz bir diğer isim olan İtalyan AGI haber ajansı muhabiri Giuseppe Didonna'ya göre ise koalisyon ortakları içinde hem Matteo Salvini (LEGA) hem de Giorgia Meloni, İslamofobik görüşleri paylaşıyor ve bu düşüncelerini siyasi bir araç olarak kullanmaktan çekinmiyor. "Ortak çıkarlara sahibiz, birbirimize ihtiyacımız var, Türkiye'siz bir İtalya daha zayıftır" diyen Didonna'ya göre, "Sorunlar aşıldığı takdirde Türkiye, İtalya'nın önemini kaybettiği ve kendisinin güçlü olduğu Libya'da çözüme katkı sunabilir. İtalya da aynı şekilde Türkiye'ye Brüksel koridorlarında destek olabilir."

BERLUSCONİ ETKİSİ

Giannotta'ya göre, gözden kaçırılmaması gereken bir diğer husus ise sağ koalisyonun büyük ortaklarından birinin de Türkiye'ye karşı dostane bir tutum içinde olan Silvio Berlusconi'nin Forza İtalya partisinin olması. 

"Forza İtalya, İtalyan dış politikasını şekillendirmede kaldıraç görevi görecek" diyen Giannotta'ya göre, Türkiye-İtalya ilişkilerinde devamlılık bu sayede mümkün olabilir.

Valeria Giannotta

LİBYA VE "DÜZENSİZ GÖÇMEN" SORUNU

Öte yandan, Türkiye ve İtalya arasında, Libya sahasında yoğun diplomatik mesai devam ediyor. Libya konusundaki endişelerin asıl olarak İtalya kıyılarını hedef alan düzensiz göçmen akınlarıyla ilgili olduğunun altını çizen Giannotta'ya göre Meloni, "Libya kıyılarına deniz ablukası uygulanması, Afrika topraklarında kimlerin iltica hakkına sahip olduğunun tespit edilmesi ve son aşamada, mültecilerin 27 AB ülkesine adil dağıtımı" için bir Avrupa misyonu oluşturulması gerektiğini savunuyor. Türkiye'nin Libya'da önemli çıkarları olduğunun altını çizen Giannotta'ya göre Meloni, bu program dahilinde pragmatik davranabilir, "sürtüşmeden ziyade yakınlaşmayı" tercih edebilir.

Didonna'ya göre, sağ ittifakın zaferinde, geçmişte sağlam bir göç politikası oluşturmada başarısız olan ve Afrika'dan gelen göç seliyle İtalya'yı baş başa bırakan AB'nin sorumluluğu büyük. "Yeni hükümet, düzensiz göçmenler konusunda insan haklarına daha az bağlı kalacak" diyen Didonna'ya göre, "Yakın geçmişte içişleri bakanı olan ve katı göçmen karşıtı tutumuyla bilinen yeni iktidar ortağı Salvini bu bağlamda, gelecekte neler olabileceğinin de garantisi niteliğinde."

Giuseppe Didonna

AVRUPA BİRLİĞİ İLE İLİŞKİLER

Giorgia Meloni, pek çok kez Brüksel'deki güç merkezlerini hedef aldığı sert sözlerle gündeme geldi. Ancak 10 Ağustos'ta YouTube'ta yayınlanan bir demecinde açıkça "NATO yanlısı olduğunu ve Ukrayna'ya yönelik 'acımasız saldırganlığa' karşı olduğunu" ifade etti. 13 Eylül'de Washington Post'a verdiği bir röportajda, ise “Batı yanlısı kamptaki pozisyonumuz çok açık” diyerek tartışmalara noktayı koydu.

Konuya ilişkin düşüncelerini sorduğumuz Valeria Giannotta, Meloni'nin AB'ye yönelik şüpheci tutumu karşısında, İtalya'nın, Kurtarma Fonu için AB'ye derinden bağlı olduğuna inanıyor. Giannotta'ya göre, "İttifakın bileşenlerinden birinin de Berlusconi'nin Avrupa yanlısı Forza İtalya partisi olması, AB ile ilişkiler konusunda daha ılımlı bir gündemin izlenmesine yardımcı olacak. Kısa bir süre sonra görevi teslim edecek olan Başbakan Draghi ise siyasete yön vermek üzere perde arkasında kalacak."

"ITALEXIT, İHTİMAL DAHİLİNDE DEĞİL..."

Görüşlerine başvurduğumuz İtalyan gazeteci Didonna da yeni hükümetin AB'ye yönelik yaklaşımında benzer görüşlere sahip. Didonna'ya göre, "İtalya'nın Avrupa Birliği'nden ayrılması [ITALEXIT] ihtimal dahilinde bile değil."

Didonna'ya göre "Meloni, seçim sürecinde nüfusun bir kısmının desteğini alabilmek adına popülist ve demagojik söylemlerle AB'yi eleştirdi. Brüksel de doğal olarak seçim sonuçlarından pek memnun değil. Ancak buna rağmen, İtalya'nın NATO-AB çizgisinden uzaklaşması orta vadede pek mümkün değil."