İstanbul'da 2500 ek taksi kararı sonrası taksi plakası fiyatlarında sert düşüş

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı (İBB) Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) geçen hafta toplanarak kentin ulaşım sorunu için önemli bir karar aldı. UKOME toplantısında Uygulama Tabanlı Taksi Taşımacılığı Sistemi onaylandı. Kararla kente 2500 adet ek taksi plakası ihalesi yapılacak. Böylece İstanbul’daki taksi plakası sayısı artacak.

Yeni taksi plakalarının ihale edilmesi kararının ardından mevcut taksi plakası fiyatlarında düşüş görüldü.

CNBC-e’den Ahmet Bal'ın haberine göre 1 Nisan’dan beri takip edilen üç taksi plakası satıcısının fiyatları UKOME toplantısı sonrası nominal olarak son ayların en düşük seviyesine geldi.

1 Nisan’da listeye alınan üç plakanın fiyatları sırasıyla 7 milyon TL, 6,60 milyon TL ve 6,52 milyon TL seviyesindeydi. Bu plakaların fiyatları UKOME toplantısı öncesinde (yine aynı sırayla) 6,1 milyon, 6,1 milyon ve 6 milyon TL olarak listelenmişti.

YÜZDE 6 GERİLEDİ

UKOME toplantısı sonrası söz konusu taksilerin fiyatları 5,75 milyon lira, 5,75 milyon lira ve 5,7 milyon liraya indi. Yani toplantı sonrası fiyatlar yaklaşık yüzde 6 geriledi. Aynı karşılaştırma 1 Nisan tarihiyle yapıldığında fiyatlardaki düşüşün yüzde 15 seviyesinde olduğu görülüyor. CNBC-e’nin ulaştığı bir plaka satıcısı kendi sistemlerinde fiyatların 5,45 milyon TL’ye gerilediğini aktardı. Adının açıklanmasını istemeyen satıcı bir taksi plakasının değerinin 10 milyon lira olması gerektiğini ifade ederek, “Faizler yüksek, piyasada plaka yatırımı yapan vatandaş kalmadı. Normalde bu plakanın değerinin 10 milyon TL olması gerekiyor. Bu plakanın kirası ise 28 bin TL” diye konuştu.

LİSANS İÇİN YETERLİLİK TAŞIYAN HERKES BAŞVURABİLECEK

İstanbul’da çevrimiçi mobil uygulamalar vasıtasıyla taksi çağırma hizmeti vermek isteyen tüm gerçek ve tüzel kişiler, Elektronik Ulaşım Yönetim Lisansı için İBB’ye başvurabilecek. Başvuranlar için yeterlilik, taksi taşımacılığı yönergesi kapsamında belirlenecek.

LİSANS İÇİN İSTENEN YETERLİLİKLER

Halen lisanslı olan mobil uygulamaların tamamında sisteme üye olan taşımacı ve şoförlerin üyelik başlangıç ve bitiş bilgileri, yolculuk başlangıç konum ve zaman bilgileri, yolculuk bitiş konum ve zaman bilgileri, yolculuk ücreti bilgileri, toplu ve kamusal ulaşım hizmet kalite sistemi kapsamında kullanılacak yolculara ait yolculuk öneri, şikâyet ve puanlama bilgileri periyodik olarak İBB ile paylaşılacak. Lisans için yeni başvuru yapacak tüm gerçek ve tüzel kişilerden en az bu yeterliliklere sahip olmaları istenecek.

MEVCUT UYGULAMALARIN DURUMU

İBB açıklamasında yer alan bilgilere göre, 2023 yılı itibarıyla İBB’nin verdiği lisansa sahip 3 firma bulunuyor. Bunlar Bitaksi, UBER ve Taksim firmaları. Ayrıca Indrive, Laksi ve Martı Taksi firmalarının başvuruları halen değerlendirme aşamasında. Yönerge gereği sağlanması gereken istekler ve web servis süreçleri tamamlanınca, bu firmalar da İBB Meclisi tarafından belirlenen bedeli ödeyerek lisans alabilecek. Ayrıca Yandex ve Bolt gibi firmalar ya da benzeri diğer firmalar da lisans başvurusu yapar ve yeterlilikleri uygun görülürse lisans alabilecek.

İSTANBUL'UN TAKSİ İHTİYACI 43 BİN

İBB verilerine göre İstanbul'da 1.000 kişi başına sadece 1,16 taksi düşüyor. İstanbul'da nüfus 16 milyona yaklaşırken, taksi sayısı ise 18.395 adet. Paris'te 1.000 kişi başına 2,64, Londra'da 2,42 ve New York'ta 1,60 taksi düşüyor. İstanbul'da 1 taksiye 861 kişi düşerken, bu sayı Mexico City'de 272, Paris'te 378, Londra'da ise 413 seviyesindedir. Dünya genelinde 1.000 kişi başına 3 taksi düştüğüne dair istatistiksel veriler bulunuyor.

Geçen yıl Temmuz ayında yapılan UKOME toplantısında 3 bin yeni taksi önerisi Bakanlık ve esnaf temsilcilerinin oy çokluğuyla reddedilmişti.

İstanbul Teknik Üniversitesi'nin 2021 yılında yayımladığı rapora göre kentte 43 bin taksi ihtiyacı bulunuyor. Dolmuş ve minibüslerden dönüştürülen plakalarla birlikte kentteki son taksi sayısı ise 18 bin 395.