İBB, İklim Anayasası'nı açıkladı

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), 2018’de hazırlanan “İstanbul İklim Vizyonu”nu revize etti. Bir önceki yönetimin hazırladığı İklim vizyonunda 2030 yılına kadar karbon salınımını yüzde 33 azaltma hedefi vardı. Kasım ayında tanıtılan “İstanbul İklim Vizyonu ve Revize İklim Eylem Planı”nda ise 2050 yılında sıfır karbona ulaşmak hedefleniyor. Bu hedefe ulaşmak için İBB’nin yıldan yıla azaltması gereken karbon salınım oranları ise; 2030 yılına kadar yüzde 52, 2040 yılına kadar yüzde 89, 2050 yılına kadar ise, yüzde 100 mutlak azaltım olarak belirlendi.

İBB’nin ‘Yeşil Çözüm’ vizyonuyla 2050 yılına kadar hayata geçirmeyi öngördüğü stratejik hedeflerini şöyle sıralamak mümkün: 

• Tüm otomobil ve taksilerin kademeli olarak elektrikli olması,
• İETT filosunun yüzde 100 elektrikli olması,
• Şehir genelindeki yolculukların yüzde 35’inin toplu taşıma ile gerçekleştirilmesi,
• Deniz ulaşımının oranının yüzde 10 seviyesine çıkartılması,
• Günlük yolculukların yüzde 50’sinin yürüme ve bisiklet ile gerçekleşmesi,
• Su kayıp ve kaçaklarının 2030 yılında yüzde 18 ve 2050 yılında yüzde 32 azaltılması,
• Kişi başı su kullanımının 2040 yılına kadar yüzde 11 azaltılması,
• Yemek ve bahçe atıkları gibi organik atıkların en az yüzde 50 geri kazanılması,
• Kentsel donatılarda yüzde 100 enerji verimliliğinin sağlanması,
• Enerji tedarikinin yüzde 55’inin yenilenebilir kaynaklardan sağlanması,
• Bertaraf edilen atıklardan elde edilen çöp gazının yüzde 95’inin enerjiye çevrilmesi,
• Organik atıkların kompostlama metodu ile yüzde 100 geri dönüştürülmesi,
• Kağıt ve ambalaj atıklarının yüzde 100 geri dönüşümü,
• Tüm İBB binalarının enerjisinin yenilenebilir kaynaklardan sağlanması, sıfır atık yaklaşımının uygulanması hedefleniyor.

AKTİVİST GENÇLER İKLİM KRİZİNE MEYDAN OKUDU

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun İstanbul’un iklim değişikliğine karşı neler yapacağını anlattığı ‘İklim Eylem Lansmanı’ programında aktivist gençler de vardı. İklim krizine karşı hiç kimsenin sessiz kalmaması gerektiğine dikkat çeken gençler, toplantıda çevreyle ilgili konuşma yaptı. İmamoğlu çevreyle ilgili konularda gençleri İBB ile iş birliğine davet etti.  

SEZBE VE MEYVELER ARTIK ÇÖPE GİTMEYECEK

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 9 Kasım’da açılışını yaptığı Kemerburgaz Bioymetanizasyon Tesisi’nde sebze-meyve atıkları çöpe gitmeden ekonomiye kazandırılıyor. İstanbul’un tarihinde ilk kez gıda atıkları lokanta, otel, hal ve semt pazarlarından İBB yetkilileri tarafından toplanıp biyometanizasyon tesisinde öğütülüyor. Daha sonra büyük kazanlara doldurulan sebze-meyve atıklarına su eklenerek çorba kıvamına getiriliyor ve bir ay kazanda bekletiliyor. Bu süre zarfında kazanda bekleyen gıdaları bakteriler yedikçe metan gazı oluşuyor. Oluşan bu gaz, gaz balonlarında birikiyor ve yakılarak elektrik üretiliyor. Elektrik üretildikten sonra arta kalan posalardan kompost gübre üretiliyor. Saatte 1.4 MW elektrik üretilen tesiste, günlük 40 ton katı gübre, 65 ton sıvı gübre üretiliyor. İBB, üretilen bu kompost gübreyi başta şehir içindeki park-bahçeler olmak üzere tarımda kullanmayı amaçlıyor.

TÜRKİYE’DE C40’A ÜYE TEK KURUM İBB

İBB, iklim değişikliği konusunu ele almak üzere metropol kentlerin bir araya gelerek oluşturdukları C40 ağına Türkiye’den üye olan tek kurum. Türkiye’de başka belediyeleri de C40’a üye olmaya davet eden İmamoğlu, vatandaşa ise şöyle sesleniyor:

“Tarımdan geleni tarımla buluşturuyoruz. Biyometanizasyon tesisi sayesinde sebze-meyve atıklarının çöpe giderek israf olmasının önüne geçiyoruz. Ancak yine de vatandaşlarımızdan istirham ediyoruz; her şeye rağmen tüketeceğiniz kadar gıda alın ve israfı evlerde önlemeye çalışın. Bizler yemek yaparken ortaya çıkan sebze-meyve kabuklarından dahi elektrik üreteceğiz. İsrafı önleyeceğiz. El birliği ile İstanbul’u iklim krizine karşı dirençli hale getirmemiz gerekiyor.” 

İBB, İKLİM KRİZİNE KARŞI NELER YAPTI?

Meyve-sebze atıklarını çöpe gitmeden değerlendirerek elektrik ve kompost gübre üretilen “Kemerburgaz Biyometanizasyon Tesisi” açıldı.

İstanbul’un çöplerini yakarak elektrik üreten ve bu sayede çevre kirliliğini en aza indiren “Eyüpsultan Katı Atık Çöp Yakma Tesisi” hizmete alındı.

Ömerli'de ikinci kademe “İçme Suyu Arıtma Tesisi” de hizmete girdi. Yağmur suyu tünelleri yenilendi. Tarım alanlarının yeniden üretime kazandırılması için çiftçilere yılda 8 milyon TL’ye varan ücretsiz fide dağıtıldı.

Fide üretiminde, kompost gübre kullanımı ile sürdürülebilir sıfır atık yaklaşımı yaygınlaştırıldı. İBB’nin kendi binalarına, kendi enerjilerini üretmesi için güneş enerjisi panelleri kurulmaya başlandı.

Kamuoyunda farkındalık oluşturmak için dünyada sayılı örneği olan İklim Müzesi açıldı. İstanbul’da 30 milyon metrekareyi bulan dere kenarları yaşam vadilerine dönüştürüldü.

Kent içi karbon salınımını azaltmak için aynı anda 10 hatta metro inşaatlarına başlandı. Trafikte araç kullanımını azaltarak hava kirliliğinin önüne geçmek adına ‘Park Et-Devam Et’ projesi hayata geçirildi. Bisiklet yollarının 350 kilometreden 650 kilometreye çıkması hedeflendi. 

BİYOMETANİZASYON TESİSİ İLE SEZBE VE MEYVE ATIKLARI ÇÖPE GİTMEYECEK

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 9 Kasım’da açılışını yaptığı “Biyometanizasyon Tesisi”nde sebze meyve atıkları çöpe gitmeden ekonomiye kazandırılıyor. Biyometanizasyon, “organik atıkların biyokimyasal reaksiyonlarla biyogaz ve fermente ürüne dönüşme süreci” anlamına geliyor. İstanbul’un tarihinde ilk kez gıda atıkları lokanta, otel, hal ve semt pazarlarından İBB yetkilileri tarafından toplanıyor. Organik Atık Toplama Aracı ile toplanan gıda atıkları, Biyometanizasyon tesisine getiriliyor. Çöp halindeki gıda atıkları, “Bunker” denilen organik atık haznesine dökülüyor. Burada ister istemez oluşan kötü kokuyu önlemek için havalandırma sistemi ile koku Bunker’den alınıp biofiltreden geçiriliyor. Bunker’de bulunan gıda atıkları, Bunker’in hemen altında bulunan Atık İşleme Ünitesi’ne geliyor. Burada gıda atıkları 15 mm kadar ufalanıyor ve su ekleniyor. Akıcı bir kıvama gelen bu karışım 72 derece ısıtılıp, hijyen tanklarında yaklaşık bir saat bekletiliyor. Bu süre zarfında zararlı bakteriler yok ediliyor. Sonra bu karışım borular aracılığıyla gaz hattına taşınarak çürütücü kazanlara dolduruluyor ve bir ay bekleniyor. Bu süre zarfında kazanda bekleyen gıdaları bakteriler yedikçe metan gazı oluşuyor. Oluşan bu gaz, gaz balonlarında birikiyor ve yakılarak elektrik üretiliyor. Elektrik üretildikten sonra arta kalan posalardan organik gübre üretiliyor. Saatte 1.4 MW elektrik üretilen tesiste, günlük 40 ton katı gübre, 65 ton sıvı gübre üretiliyor. İBB, üretilen bu organik gübreyi başta şehir içindeki park-bahçeler olmak üzere tarımda kullanmayı amaçlıyor. Bu tesis ile İBB, hiçbir şeyi ziyan etmeden, toprağı kimyasal gübrelerle zehirlemeden, tarımdan geleni tarımla buluşturuyor. Üstelik bunu yaparken elektrik enerjisi üretiyor. 

AVRUPA’NIN EN BÜYÜK TESİSİNDE ÇÖPTEN ELEKTRİK ÜRETİLECEK

İBB’nin yenilenebilir enerji ve temiz çevre projelerinden biri olan Atık Yakma ve Enerji Üretim tesisi de tamamlandı. Kasım ayında CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in de katılımıyla açılan tesis 85 MWh kurulu gücüyle Avrupa’nın en büyük, Türkiye’nin ilk atık yakma tesisi ünvanına sahip oldu. 

Tesiste İstanbul’un günlük 20 bin ton evsel atığının yaklaşık 3 bin tonu yani yüzde 15’i bertaraf edilerek elektrik enerjisi üretiliyor.

İBB’nin yenilenebilir enerji ve temiz çevre projelerinden biri olan Atık Yakma ve Enerji Üretim tesisi de tamamlandı. Kasım ayında CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in de katılımıyla açılan tesis 85 MWh kurulu gücüyle Avrupa’nın en büyük, Türkiye’nin ilk atık yakma tesisi ünvanına sahip oldu. 

Tesiste İstanbul’un günlük 20 bin ton evsel atığının yaklaşık 3 bin tonu yani yüzde 15’i bertaraf edilerek elektrik enerjisi üretiliyor. 

İstanbul’un çöplerinden toplanan atıklar, kamyonlarla Atık Yakma Tesisi’nin boşaltma holünde biriktiriliyor. Burada biriken çöpler atık vinçleri tarafından karıştırılıyor ve homojen hale getiriliyor. Bu esnada atık vinçleri, kontrol merkezi tarafından; manuel, yarı otomatik ya da tam tam otomatik olarak kumanda edilebiliyor. Ayrıca atık yakma tesisinin tüm teknik kısmı kumanda merkezinde dev ekranlarla takip ediliyor. Böylece sistem kesintisiz devam ediyor. 

Homojen hale gelen çöpler atık vinçleri tarafından 15 metre boyunda, 12.5 metre genişliğindeki yakma ızgaralarına atılıyor. Tesiste her biri bin ton atık yakma kapasitesine sahip hat bulunuyor. Atıklar bin santigrat derecede yakılıyor. Yakmayla ortaya çıkan ısı enerjisi ile buhar enerjisi elde ediliyor. Elde edilen buhar gazı, buhar türbinine iletiliyor. Bu gaz, türbin jeneratör sistemini 3 bin devirde döndürerek elektrik enerjisi üretiyor. Tesiste 1 milyon 400 bin İstanbullunun ihtiyaç duyduğu elektrik üretiliyor. Üretilen elektrik enerjisi, tesisin hemen yanında inşa edilen trafo merkezi üzerinden TEDAŞ’a veriliyor.

Yanma tamamlandıktan sonra taban külleri soğutularak bir elekten geçiriliyor ve içindeki alüminyum ve metaller küllerden ayrıştırılıyor. 

İBB’nin iştiraklerinden İSTAÇ taban küllerini ekonomiye kazandırmanın yollarını arıyor. Taban küllerinin özellikle çimento sektöründe yol altı malzemesi olarak kullanılmasına ilişkin araştırma faaliyetleri yapılıyor. İSTAÇ bunu yaptığında, çöpün külünü bile boşa vermeden ekonomiye kazandır…

Yanma tamamlandıktan sonra taban külleri soğutularak bir elekten geçiriliyor ve içindeki alüminyum ve metaller küllerden ayrıştırılıyor. 

İBB’nin iştiraklerinden İSTAÇ taban küllerini ekonomiye kazandırmanın yollarını arıyor. Taban küllerinin özellikle çimento sektöründe yol altı malzemesi olarak kullanılmasına ilişkin araştırma faaliyetleri yapılıyor. İSTAÇ bunu yaptığında, çöpün külünü bile boşa vermeden ekonomiye kazandırmış olacak. 

Bu arada atık yakma tesisinde çıkan dumanlar arıtma sistemine gidiyor. Tesiste kuru tip baca gazı arıtma sistemi bulunuyor. Her bacada bulunan emisyon izleme sistemi ile sürekli takip edilen gazlar, uluslararası emisyon oranlarına göre atmosfere salınıyor. Böylece hava kirliliğinin tamamen önüne geçiliyor. Tesis sayesinde 1.4 milyon ton sera gazı salınımının önüne geçiliyor. Bu da yıllık 700 bin aracın egzoz emisyonuna denk geliyor. 

Tesiste yıllık 1 milyon ton atık yakılarak yok ediliyor. Bu sayede yaklaşık 140 futbol sahası büyüklüğünde depolama alanından tasarruf sağlanıyor. Yıllık 1 milyon ton çöpün düzenli depolama alanlarına taşınması yerine tesiste bertaraf edilmesiyle yaklaşık 8 milyon km yol tasarrufu sağlanıyor. Böylece nakliye ve yol bakım maliyetleriyle beraber İstanbul trafiğinde de rahatlama sağlanıyor.

KILIÇDAROĞLU: BU TESİS ÇEVREYİ KORUYOR

Tesiste açılış konuşması yapan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Ekrem İmamoğlu’nun ‘beton ormanına’ dönüşmüş bir İstanbul’u devraldığını söyledi. Şu an İmamoğlu’nun yeşil alanlar oluşturmaya çalıştığına dikkat çeken Kılıçdaroğlu, “Bu tesisle, doğa korunmuş oluyor. Sera gazı salınımı azalmış oluyor. Yine iklim için son derece değerli bir hedef. Milyonlarca insanımıza enerji sağlıyor aynı zamanda. Enerji hatlarına giden parayı azaltıyoruz. Belediye de buradan bir şeyler kazanıyor. Artı istihdam yaratıyorsunuz” ifadelerini kullandı. 

“TESİSİ TAMAMLADIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM”

Tesisin açılışına katılan İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, tesisin Kadir Topbaş döneminde temelinin atıldığını ancak projeyi Ekrem İmamoğlu’nun bitirdiğini vurguladı. Bu durumun Türk siyaseti açısından çok anlamlı olduğuna değinen Meral Akşener, “Ne söz söylerseniz söyleyin, şu tesisi yüzde 20’yle alıp, yüzde 100’ünü tamamlayıp, açılışını yapmak bütün sözlerden tesirli. Böyle bir tesisin açılışına şahit olmaktan çok mutlu oldum. Davetiniz için teşekkür ederim. Bu tesisi sonuçlandırdığınız için teşekkür ederim. İstanbullular adına teşekkür ederim. Ve bu performansınızın devamını dilerim” dedi.