Hikmet Altınkaynak'ı yitirdik

Ani gelişen solunum ve kalp yetmezliği nedeniyle üç gün önce yoğun bakıma alınan gazetemizin yazarı, eleştirmen, Cumhuriyetçi aydın Hikmet Altınkaynak, dün sabah tedavi gördüğü Gayrettepe Florance Nightingale Hastanesi’nde 78 yaşında yaşamını yitirdi. 

Hikmet Altınkaynak’ın “Deprem yıkımı, tepeden tırnağa hepimizi derinden sarstı” sözleriyle başlayan “Dayanışmak Yaşatır” başlıklı son yazısı gazetemizde 9 Şubat’ta yayımlanmıştı. Altınkaynak’ın Altan Öymen ile “Kuşaklar Arası” adlı kitabına ilişkin yaptığı son söyleşisi ise 23 Şubat’ta Cumhuriyet Kitap Dergi’de okuyucularla buluşacak. 

İLK ELEŞTİRİLERİ 70’LERDE

Usta gazeteci, yazar ve eleştirmen Hikmet Altınkaynak, 18 Şubat 1945’te Niğde’de dünyaya geldi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ni bitiren ve yazın yaşamı boyunca modern edebiyat tarihimizin çağdaş ve toplumcu eğilimlerini ele aldığı yazı ve yayınlarıyla kısa sürede ismini duyuran Hikmet Altınkaynak’ın ilk eleştiri yazıları 1972 yılında Yeni Ortam ve 1975 yılında Cumhuriyet gazetesinde yayımlandı. 

1980’li yıllardan başlayarak 17 yıl süreyle Milliyet ve Hürriyet gazetelerinde redaktör, yazar, yazıişleri müdürü, yayın danışmanı, genel yayın yönetmeni görevlerinde bulunan Hikmet Altınkaynak, bu sürede aralarında Eleştiri ve Yaşasın Edebiyat olmak üzere 10 dolayında derginin yöneticiliğini üstlendi ve sayısız kitabın editörlüğünü yaptı.

Sürekli Basın Kartı sahibi olan Altınkaynak’ın yazıları Cumhuriyet, Milliyet, Radikal, Hessen/Toplum (Almanya) gazetelerinde ve Cumhuriyet Kitap Dergi, Yansıma, V Varlık, Türk Dili, Eleştiri, Milliyet Sanat, Ulusal Kültür, Yaşasın Edebiyat ve Hürriyet Gösteri dergilerinde yayımlandı. Bu süre içinde çok sayıda kitap yazdı. Radyo ve televizyon programları yaptı. 

2001 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi’nde rektör danışmanı ve türk dili bölümünde öğretim görevlisi olarak göreve başlayan Hikmet Altınkaynak, 2004 sonrası da yalnızca öğretim görevlisi kimliğiyle “Çağdaş Türk Şiiri”, “Biyografi Yazımı” ve “Türk Dili” dersleri okuttu. 

Eleştirmen ve yazar olarak da çalışmalarını aralıksız sürdüren Altınkaynak, WDR Köln Radyosu’nda, Kanal D ve TV 8’de kitap programları hazırlayıp sundu, TRT programlarına danışmanlık yaptı. Hikmet Altınkaynak, Yunus Nadi Ödülleri Öykü Dalı, Ebubekir Hazım Tepeyran Roman Ödülü ve Oktay Akbal Edebiyat Ödülleri’nde seçici kurul üyesiydi. 2021 yılında Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü’ne değer görülmüştü.

Altınkaynak, ismini Edebiyatımızda 1940 Kuşağı (Türkiye Yazarlar Sendikası/1977) adlı kitabı ile duyurdu. Bu kitap için ilk eleştirel yazıyı yazan Oktay Akbal, Altınkaynak’ı “Bu ilk çalışmasındaki eksikliklere, yanılgılara karşın ileride daha başarılı ürünler verecek nitelikte bir genç” saptamasıyla değerlendirdi.

Kemal Sülker ise “Hikmet Altınkaynak, hiç de kolay olmayan bir işi başardı: 1940 kuşağı şairlerini bir araya getirdi” nitelemesinde bulundu. 

SÖZLÜK KAZANDIRDI

Hikmet Altınkaynak, Türk Edebiyatında Yazarlar ve Şairler Sözlüğü adlı yankı uyandıran kitabıyla Türk edebiyatına yeni bir edebiyatçı sözlüğü kazandırdı; Prof. Dr. Tahsin Yücel, “Özlediğimiz bir sözlük” yorumunu yaptı. Yazıları ders kitaplarına alınan, 50’ye yakın kitabının 12’si MEB tarafından tavsiye edilen yanı sıra 30’u aşkın monografi, öykü ve yardımcı ders kitapları bulunan usta yazarın Hürriyet gazetesinin dağıttığı “Atatürk’ü Seviyorum” adlı dizi kitapları, Uygurcaya ve Çinceye çevrildi.

NE DEDİLER?

‘ONURLU BİR AYDIN’

• Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC): Değerli meslektaşımız Hikmet Alkınkaynak’ı kaybetmenin üzüntüsünü yaşıyoruz. Mesleğimize uzun yıllar başarıyla hizmet veren Hikmet Altınkaynak’ın ailesinin, dostlarının, meslektaşlarının acısını paylaşıyor, başsağlığı ve sabır diliyoruz.

‘ERDEMLİ YAZAR’

• Prof. Dr. Ayhan Alkış (eski Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörü): Değerli Cumhuriyet ve hikâye yazarı Hikmet Altınkaynak’ın sonsuzluğa göçtüğünü derin bir üzüntüyle öğrendim. Cumhuriyet gazetesi çok değerli, ödüllü bir yazarını, YTÜ emekli bir hocasını, ülkemiz onurlu bir aydınını, sevgili ailesi, öğrencileri ve sevenleri erdemli ve bir büyüğünü yitirdi. Ben, sevgili bir arkadaşımı, dostumu, hemşerimi yitirdim. Derin acılarınızı paylaşır, en başta ailesine, üniversite, Cumhuriyet camiasına, sevenlerine başsağlığı ve sabırlar diliyorum. Yıldızlar yoldaşı olsun. Işıklarda uyu sevgili Hikmet!

‘DÜRÜST VE NAZİKTİ’

• Murat Yalçın (Yazar): “Hikmet Bey”i, projelerine hep beni de katmak isteyen biri olarak anımsayacağım... Düşünüyorum da ona hiç “Hayır” dememişim; inceliğinden etkilenmiş, sıcak ve samimi ilgisine karşılık vermeye çalışmışım. Yaşasın Edebiyat dergisinde, Yazarlar ve Şairler Sözlüğü’nde, Edebiyatçılar Derneği’nde ve son olarak Yunus Nadi Öykü Ödülü seçiciler kurulunda sıkça görüştük. Yazın ortamında saygının, değerbilirliğin, sevginin ve içtenliğin güzel örneklerini verdi. Beni en çok etkileyen yanı da sakinliğiydi; bulunduğu ortamlarda kendini değil çevresini öne çıkaran, tartışmadan dinleyen ve anlamaya çalışan yanıydı. Çalışkan, dürüst ve nazik bir yazın insanı olarak özleyeceğim onu.

‘TÜRK EDEBİYATININ NEFERİYDİ’

• PEN Türkiye Yazarlar Derneği: Eserleriyle yaşayanlar arasına bir yıldız daha kaydı. Çok değerli üyemiz, yazar-çevirmen-öğretim görevlisi Hikmet Altınkaynak’ı uğurluyoruz. O bir edebiyat neferiydi. Bireysel çalışmalarını sürdürürken, örgütlü çalışmaya her zaman sonsuz inanır, destek olurdu. Uluslararası P.E.N “Yeni Sesler Jürisi” Türkiye seçkilerine yıllarca emek veren üyemiz Hikmet Altınkaynak, Cumhuriyet, Hürriyet, Radikal gibi önemli gazetelerde görev yapmış, 1940 Kuşağı şairlerinin eserlerini derleyerek “1940 Kuşağı, Türk Edebiyatında Yazarlar ve Şairler Sözlüğü” ne öncülük etmiştir. Yaşasın Edebiyat dergisine katkıları yadsınamaz. Beyefendiliği, nezaketi saygınlığı her zaman öne çıkan arkadaşımızın kaybı hepimizi derinden üzdü. P.E.N Türkiye olarak; ailesine, sevenlerine, edebiyat dünyasına başsağlığı ve sabır diliyoruz.

Hikmet Altınkaynak’ın cenazesi yarın öğle namazının ardından Zincirlikuyu Camisi’nden alınarak Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verilecek.