Gençlerin durumu... Eğitimde de işte de yoklar

Türk Eğitim Derneği’nin (TED) düşünce kuruluşu TEDMEM Türkiye’de eğitim ve eğitimistihdam ilişkisini irdeleyen bir rapor yayımladı.

“Bir Bakışta Eğitim 2023: Türkiye Üzerine Değerlendirme ve Öneriler” raporuna göre, 18-24 yaş aralığındaki gençlerin yüzde 67.1’i eğitimin dışında. 18-24 yaş aralığındaki her üç gençten birinin ne eğitimde ne istihdamda olduğu Türkiye’de, 25-34 yaş aralığındaki her üç yetişkinden biri ortaöğretim mezunu bile değil.

100’den fazla veri tablosu ve grafiğin incelenerek, bunların uluslararası karşılaştırmalarının bir araya getirildiği rapordaki bazı tespitler şöyle:

ÖZEL HARCAMADA BİRİNCİYİZ

*Türkiye’de lise mezunu dahi olmayan yetişkinlerin oranı yüzde 53.3, OECD ülkeleri ortalamasında ise yüzde 19.8 Yıllar içinde lise mezunu dahi olmayan genç kadınların oranındaki en büyük düşüş Türkiye’de gerçekleşmiş. 2015 yılında yüzde 52.1 olan bu oran 2022 yılında yüzde 33.7’ye gerilemiş. Ancak ülkemizde ortaöğretim mezunu bile olmayan genç kadınların oranı hâlâ oldukça yüksek ve yüzde 12.0 olan OECD ülkeleri ortalamasının neredeyse üç katı.

*Türkiye, OECD ülkeleri arasında ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranının en yüksek olduğu ülke. Bu gençlerin yüzde 9.4’ünü işsizler, yüzde 24.1’ini ise istihdamda olmadığı halde iş aramayanlar oluşturuyor. 18-24 yaş aralığındaki kadınların yüzde 44.9’u ne eğitimde ne istihdamda.

*Türkiye, ilköğretim kademesinde zorunlu öğretim süresi en az olan 4. OECD ülkesi. 

*Türkiye yükseköğretim öncesi kademelerde özel harcamaların payının en yüksek olduğu OECD ülkesi. OECD ortalamasında, yükseköğretim öncesi kademelerde, eğitim kurumlarına yapılan harcamalar içinde kamu harcamalarının payı yüzde 91.2, özel harcamaların payı yüzde 8.6. Türkiye’de kamu harcamaları için yüzde 76.2, özel harcamalar için ise yüzde 23.5. Türkiye’de yükseköğretim öncesi kademelerde özel harcamaların payı OECD ortalamasının üç katı.

*Türkiye, bir öğrencinin 6-15 yaş arasında zorunlu eğitimi için yapılan eğitim kurumları harcamasının en düşük olduğu OECD ülkesi.

OKULA ERİŞİM İMKÂNI

*6-14 yaş aralığında yüzde 100 ile tam okullaşma sağlanırken 15-19 yaş aralığında okullaşma yüzde 70.5.

*15-19 yaş aralığındaki her dört gençten biri mesleki ortaöğretime devam ediyor.

*2013-2021 arasında 3-4 yaşındaki çocukların erken çocukluk eğitimine katılım oranları azalırken 5 yaşındaki çocuklar için bu oran artmış.

*Türkiye’deki bir okul müdürünün alabileceği en yüksek maaş OECD ortalamasından oldukça düşük.

‘4 YÜKSEKOKUL MEZUNUNDAN 1’İ ÇALIŞMIYOR’

*Türkiye, 25-64 yaş aralığındaki nüfus içinde hem ortaöğretim mezunları hem de yükseköğretim mezunları için en düşük istihdam oranına sahip OECD ülkesi.

*Türkiye’deki istihdam oranları doktora dışındaki tüm eğitim düzeyleri için OECD ortalamasından daha düşük.

*Türkiye’deki her dört yükseköğretim mezunu yetişkinden biri istihdamda değil.

*Tüm eğitim seviyeleri için, Türkiye’de kadınların istihdama katılımı erkeklere kıyasla oldukça düşük.

*Hem Türkiye’de hem OECD ülkeleri ortalamasında kadınlar aynı eğitim düzeyindeki erkeklere göre daha az kazanç elde ediyor.