Gazi, eşi Latife Hanım’dan ayrılıyor

13 Şubat 1924 tarihinde İzmir’de Belediye Başkanlığı seçimi yapılmış ve belediye başkanlığa 15 yıl aradan sonra Uşakizade Muammer Bey tekrar seçilmiştir.

Uşakizade Muammer Bey, 20 Eylül 1924 günü Kokaryalı’daki sinemada çıkan yangında; Başbakan İsmet İnönü’nün ağabeyi Tabip Binbaşı Dr. Ahmet Bey’in eşi Yaşar Hanım ve akrabası Kazım Paşa’nın hanımı ve çocuklarıyla beraber yanmıştır. Uşakizade Muammer Bey, Kokaryalı Sineması yangını nedeniyle kendini sorumlu görerek belediye başkanlık görevinden istifa etmiştir. 25 Eylül 1924 tarihinde Gazi Paşa ve Latife Hanım’ın İzmir halkına gönderdiği başsağlığı telgrafı şunlar yazılmıştır: 

“Kokaryalı Sineması’nın yandığını ve yangın sırasında sekiz-on kadın ve çocuğun da maalesef yandıklarını haber aldım. İzmir’in uğradığı bu felaketten dolayı üzüntümü ve baş sağlığı dileklerimi bildiririm, Efendim.”

Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal ve Latife Hanım, 910 gün evlilikten sonra, 05 Ağustos 1925 tarihinde boşanmışlardır. Cumhurbaşkanı’nın bu tarihten sonraki İzmir konukluğu, Alsancak Kordonboyu’ndaki Naim Palas’ta devam etmiştir.

11 Ekim 1925 Pazar günü, Menemen baştanbaşa bayraklar ve taklarla süslenmişti. Cumhurbaşkanı’nın treni Menemen’e gelmiş ve O, şapkalı olarak trenden inip, Menemenlilerce sevgi ve bağlılık dolu gösterilerle karşılanmıştır. Menemen istasyonunda ‘Büyük Kurtarıcıya’ çay ikram edilmiştir. 

Cumhurbaşkanı yanında Vali Kazım Paşa ve diğer görevlilerle birlikte saat: 12.15’de İzmir Basmane Garı’na gelmişlerdir. Gar’da gelen heyetlerce, coşkun gösterilerle karşılanmıştır. 

Cumhurbaşkanı, önce, Hükümet Konağı önünde duralamış, kendisini karşılamaya gelenleri selamladıktan sonra, Kordonboyu’nda hazırlanan köşke gelmiştir. Bütün güzergâh baştanbaşa Cumhurbaşkanı’nı alkışlamak üzere gelen vatandaş tarafından doldurulmuştu. Cumhurbaşkanı, kale ve limandaki savaş gemilerinden 21 pare top atılarak karşılanmıştır.

Bu tezahürat sonucunda çok keyif alan Cumhurbaşkanı, halka şöyle seslenmiştir:

“Arkadaşlar; Hanım ve Bey Arkadaşlarım!

Çok samimi coşku halinde, fakat tek bir vicdan, bir kalp karşısında bulunduğumu hissetmekle bahtiyarım. 

...Ben, sizin bugünkü halinizden çok, gelecekte yaratacağınız büyüklükleri görüyor ve bahtiyar oluyorum.

Arkadaşlar!

Sizin gibi milletin aciz bir ferdi olduğumdan dolayı ne kadar mutlu olduğumu düşünemezsiniz. Kendimi tebrik ediyorum: çünkü size mensubum!” 

Saat: 16.00’ya kadar Naim Palas’ta kalan Cumhurbaşkanı, vilayete giderek burada sivil ve askeri memur ve komutanları kabul etmiştir. Buradan, önce Halk Partisi’ne ve İzmir Belediyesi’ne ziyarete gitmiştir. 

Ahmet Gürel

Atatürk Araştırmacısı